Lurra zapaltzeko moduak


2025eko apirilaren 04an - 10:26
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

Interview. Urez eta hondarrez
Egileak: Telmo Irureta eta Mireia Gabilondo.
Aktoreak: Telmo Irureta eta Dorleta Urretabizkaia.
Zuzendaria: Mireia Gabilondo.
Konpainia: Tentazioa.
Noiz: apirilaren 2an.
Non: Victoria Eugenia Klub Aretoan, Donostian.

------------------------------------------------------

Ez, ez da Zartzuelaren estreinaldia izan, ezta Hitchcocken filma batena ere. Ez da Donostiako Zinemaldiaren Sail Ofizialean ikusi eta, agian, ez da Victoria Eugeniaren besaulki-patio ofizialean aurkezteko modukoa. Hobea da.

Donostiako Victoria Eugenia Antzoki handiko besaulki-patiopean bada areto txiki bat. Satorren bizilekua izatetik ez hain urrun, izkinako sorkuntzak, istorioak eta ahotsak kontatzen dira normalean. Oihartzun txikikoak izaten dira, baina xarma handikoak ere bai. Telmo Iruretak bere bizitza kontatu nahi izan digu, bere garun paralisiak nola eragin duen munduaren ikuskeran, baita munduak nola ez dituen garatu hura begiratzeko moduak ere.

Giza Eskubideen Zinemaldian aurkeztu du lana autoreak. Zinema eta antzerkia uztartzen ditu. Lehen ordu laurdenean ikusleak Urez eta Hondarrez deituriko film laburra ikusiko du, zeinetan Telmoren amak hartuko duen protagonismo handiena. Gerora kontatu digunez, amaren begiradatik nahi izan du bere istorioa kontatu, egoera horrek sortzen dion kezketako bat badelako besteengan sortzen duen inpaktua. Amaren gutun bat izango du abiapuntu, beraz, film laburrak, semeari idatzitako gutun bat. Hondartzako egun baten kontakizunarekin hasten du idazketa. Telmok bi urte zituen eta hura nola gogoratzen duen kontatzen dio. Momentu hori izan zen prozesu guzti honen hasiera eta iltzatuta dituen beste hainbat eta hainbat idazten dizkio. Hitzak esplika ezin ditzakeenak ere sentitu ditugu, dantzak, irudiak eta gorputzak indar handia baitute filmean.

Pasarte honetako pertsonaia erreal bakarra Irureta bera dela esango nuke, familia eta ingurukoak ordezkatzen dituztenak aktoreak baitira. Antzerkiaren forma hartzen duen film laburra amaitu ondorengo solasaldiak ere badu horretatik: elkarrizketatzailearen papera Dorleta Urretabizkaiak egiten badu ere, Telmoren txikitako zaintzailea ordezkatzen baitu. Haien arteko harreman estuak are intimoagoa eta gertukoagoa bilakatzen du unea eta espazioaren erabilerarekin belarrira kontatzen ari zaizula dirudi.
Era berean, ironia, umorea, sarkasmoa eta askotariko metaforak erabiltzen ditu ikuslearengana iristeko eta bizitzaren aurrean hartu duen jarrera erakusteko. Hori da Irureta, beti erakutsi duenez, baina lan honetan bere alderik sentiberena ere eskaintzen digu. Emozio guztiek garrantzia bera dute: errazak eta ez hain errazak. Zailak eta ez hain zailak. Onak eta txarrak, bai, txarrak ere badirelako. Baina txarrak eta onak, onak ere badituelako. Tarteka Telmo txikiari hitz egingo dio, eta besteetan Telmo hipotetiko bati. Etsipenez, aukerez, ingurukoez, jendeaz, maitasunaz, gaztaroaz...

Emanaldiak ez du fikziotik ezer, protagonistak egiak baino ez dituelako mahaigaineratzen. Eta ikuslegoa deseroso sentiaraziko duen hamaika esaldi ere bai. Hark esaten dituenean beste esanahi bat hartzen dutenak eta hartzailea bizitzan hartzen dugun posizioaz hausnartzera daramana ezinbestean. Oso erabaki azkarra da hori. Zama kentzeko asmorik gabe lurra zapaltzeko moduak eta moduak daudela erakutsi digu.


Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Maddi Ane Txoperena Iribarren  |  Pikara Magazine
#2
Eneko Atxa Landa
#4
#5
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Antzerkia
Antzerki komunitario eta soziala taula gainean Iruñean, Teatrodix jaialdian

Urriaren 4tik 19ra iraganen da Nafarroako arte eszeniko komunitarioen jaialdia Iruñean, nazioartekotza eta kritika soziala ardatz harturik.


2025-09-14 | Atx Teatroa
Arren ganbara eta emeen sotoa
MULTIMEDIA - Antzezlana

Ganbaran arrak bizi dira, arrek arrentzat sortutako munduan. Sotoan berriz emea, zoritxarreko egun batean sortutako “aka­tsa”. Goian jaun eta jabe. Behean kateak eta iraultza. Gela biak inkomunikatuta daude, ez dago nahasterik. Nola etorriko da orduan, aldaketa... [+]


2025-09-07 | Tartean Teatroa
Pankreas
MULTIMEDIA - Antzezlana

Zer egingo zenuke lagun baten bizia salbatzeko? Zer emango eta zer gordeko zenuke? Komedia honetako hiru lagunek auzi honi eman behar diote erantzuna. Gau zoro batean, ezusteko gertaerak bata bestearen atzetik etorriko dira, fisika modernoaren axioma bati men eginez: gerta... [+]


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Antzerkia
(Des)eroso

Marmarra
Dramaturgia: Jon Gerediaga/Atx Teatroa
Zuzendaritza: Atx Teatroa
Noiz: Uztailaren 4an                                                   ... [+]


2025-07-20 | Tartean Teatroa
Zergatik, Jamil?
MULTIMEDIA - Antzezlana

Kolpe bat jaso eta memoria galdu berri duzu. Dakizun bakarra, poliziak esan dizulako, zera da: bere ohean zetzan elbarritu babesgabe bat tiroz akatu duzula; duela gutxirarte maitekiro zaintzen zenuen gizona, hain zuzen. Zeure burua duin eta zintzotzat duzu, eta hala ere,... [+]


Atera daitezela herriko plazara

Ekain amaieran iragan da Banka eta Urepeleko eskola publiko uztartuetako urte hondarreko ikusgarria. Eskola gehienetan bezala, Bankako ama-eskolako irakasleak eta Urepeleko lehen mailako bi irakasleek, hirurek elkarrekin, urtero antolatzen dute haurren emanaldi nagusia:... [+]


2025-07-13 | Atx Teatroa
Fakiu
MULTIMEDIA - Antzezlana

Gosea, txizalarria, maitasuna, gorrotoa, egarria, sexua, beldurra... eta zelan ez... biolentzia. Besteak beste, gure instintoetako batzuk dira hauek. Haiei esker bizi gara historiaurretik gaur egun arte. Oinarrizko tresnak izan dira, badira eta izango dira bizitzan aurrera... [+]


Irrintzi bat ezpataren aurrean

Bigarrenez Aresti etorkizunaren aurrean
Nork: Ekida Arte Ekimena.
Noiz: ekainaren 20an.
Non: Azkoitiko Baztartxo antzokian.

------------------------------------------------------------------

50 urte dira Gabriel Aresti euskal idazle marxista hil zela, eta Ekida arte... [+]


2025-07-06 | Tartean Teatroa
Ez dok hiru
MULTIMEDIA - Antzezlana

Euskal musikaren imajinario kolektiboan murgilduko gaituen ikuskizuna da “Ez dok Hiru”. Euskal Herriko kantutegian oinarritutako ikuskizun teatrala.

Eoa, deskonzertantea eta irrigarria azalez, baina azal horren poro bakoitzari geure musikarekiko maitasuna dario... [+]


2025-07-03 | Ximun Fuchs
Etorkizuna gibelean da

Maiatzean Korsikan egon nintzen topaketa batean, hezkuntza artistikoa eta hizkuntzen irakaskuntza aipagai, gure antzerki taldean hezkuntza eta antzerkia anai-arreba bikiak baitira ekinean. Ikastaroan, luzaz mintzatu ginen linguista batekin, etorkinei frantsesa eta ingelesa... [+]


Miss Karaoke
MULTIMEDIA - Antzezlana

Miss Karaoke-k abesti bat kantatzeko enkargua jaso du, eta urduritzen hasia da. Zer kantatuko du Ebento Handian, Antolatzaile Handiaren enkarguz, Jende Guztiaren aurrean? Are gehiago, zein hizkuntza aukeratuko du? Gutxiengo gutxitu, gehiengo gutxitu, gutxiengo... [+]


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Besaulkiak
MULTIMEDIA - Antzezlana

Liluragarria da zinez aulkien disdira. Orok merezi du lanaren osteko atsedena. Kasu, ostera, sakona da loaren eztena. Esertzen bazara aginduetara makurturik, heriok ohartu orduko, jango dizu barrena

  • Zuzendaria: Ander Lipus
  • Testua: Gotzon Barandiaran
  • Musika: Mikel... [+]

Takoidun zapata gorria
MULTIMEDIA - Antzezlana

Takoidun Zapata Gorria hogei minutuko iraupena duen antzezlan labur bat da, Piszifaktoria Ideien Laborategiaren bigarren proiektua da. Ezohiko gunetan erakusteko obra bat da, ez baitu eszenatoki baten beharrik. Hartara, antzez-ekintzaren barruan egoteko eta ekintza bertatik... [+]


Eguneraketa berriak daude