Latxa: euskarazko hizkuntza eredu handiena eta librea sortu du Hitz-ek
Aina Flor izeneko hizkuntza eredu handi katalan librea aurkeztu zen duela gutxi, eta duela astebeteko albistean genioen Hitz Zentro euskalduneko Eneko Agirre zuzendariak iragarri zuela bazetorrela laster euskarazkoa ere. Eta atzo bertan egin zuen publiko Hitz Zentroak: Latxa. LLM edo hizkuntza eredu handi bat da, adimen artifizialeko ekimenek oinarrian duten super-datubasea, erraz esanda. OpenAI-ren ChatGPT bertsioen oinarriak dira LLM-ak adibidez. Orain holako bat dugu, euskaraz (tira, eredu sorta bat egiaz, 3 korpusek osatua).
Hitz Zentroaren esanetan, "eredu irekien familia da" Latxa, "euskarazko hizkuntza eredurik handiena" bere baitan duena. Meta edo Facebook enpresaren Llama 2 hizkuntza ereduaren gainean dago eraikita, eta haren lizentzia jarraitzen du. Llama 2 ikusia dugu aurretik ere euskarazko emaitza bikainak ematen, ahozko itzulpen automatiko zuzena euskaraz egiteko gai Seamless M4T produktuaren bidez. Latxaren logoak, hain zuzen, Llama eta ardi euskalduna batzen ditu, izenean ere badagoelarik konexio bat (iruditu zaigunez).
Latxak 7-70 mila miloi parametro arteko ereduak biltzen ditu. Ereduak eraikitzeko testu multzoari dagokionez, EusCrawl erabili dute ikerlari euskaldunek, euskarazko testuez osatutako testu multzoa, 1,72 milloi dokumentu eta 288 miloi hitz dituena. EusCrawl kalitatezko edukia duten 33 webguneetatik erauzi zen, Internetetik corpusak osatzeko beste teknikak baino kalitate hobea eskainiaz.
Berez, Latxa ez da egin publiko orokorrarentzat, hori aurrerago etorriko da. Hala ere, hiru ereduak eskuragarri daude HuggingFace plataforman daude eskuragarri, eta ingeniari adituak erabili ahal izandgo ditu kontsultatuz “model card” delakoa: informazio teknikorako eta ereduak erabiltzen hasteko argibideak hortxe dira.
Latxaren garapena ikerketa, berrikuntza eta garapena sustatzeko ekimen baten ondorio izan dira, Eusko Jaurlaritzak lagundutako IKER-GAITU proiektuaren parte da, EuroHpc programa europarraren laguntzarekin.
Gaur egungo hizkuntza ereduek errendimendu harrigarria dute, adibidez ingelesarako ChatGPT edo Bard. Euskara eta baliabide urriko beste hizkuntzen kasuan, ordea, ez. Eredu hauekin pauso bat eman du Hitz Zentroak egoerari buelta emateko saioan, eta beren datuen arabera, euskarazko formulazioei beste sistemek baino hobeto erantzuten du Latxak.
Informazio gehiago, hemen.
Hugginface-n: Latxa.
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Drop Site News hedabideak (botere-abusuak mundu mailan agerian jartzeagatik ezaguna) argitaratutako ikerketak interneten bilakaeran kezka sortu beharko lukeen joera baten adierazle den albistea argitaratu du. Facebook, Instagram eta WhatsApp-en jabe den Meta multinazionalak [+]
Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Osakidetza lanean ari da Asisa aseguru-etxe pribatuaren filial baten Quantus Skin sistema osasun-zentroetan ezartzeko, 1,6 milioi euroko inbertsioa eginda. Adituek kritikatu egin dute adimen artifizialeko sistema hori, emaitza "eskasak" eta "arriskutsuak"... [+]
Hautsak harrotu ditu azken orduetan Interneten WeTransfer zerbitzu oso praktiko eta erabiliak iragarri dituen erabilpen baldintza berriek, abuztuan jarriko direnak indarrean. WeTransfer da oso fitxategi (edo fitxategi multzo) handiak bidaltzeko modu bat. Ez dira kabitzen e-posta... [+]
Ez naiz buruan ideia hau darabilen bakarra, asko gara munduan Whatsapp eta Telegram mezularitza aplikazioak hartzen ari diren botereaz kontziente bide hori jorratu nahi dugunak.
Familia, lagunak, komunitateak, lana, komunikabideak... Mezularitza aplikazioekin dena dugu... [+]
Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]
Adimen Artifizialaz egindako bideoak sareratu dituzte, Mengolini difamatzen dutenak. “Gorrotoa bultzatzea, indarkeria kolektiboa eta bortxazko mehatxuak” izan direla salatu du kazetariak, eta zigor bideari ekingo diola.
Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]
Stanfordeko Unibertsitateak dohainik eskaintzen duen Storm deituriko erreminta ezagutu berri dut. Adimen artifiziala erabilita, edozein gairen inguruan artikulu akademikoak sortzeko diseinatutako ikerketa tresna da. Fidagarriak eta baimenduak diren hamaika iturri erabiltzeko gai... [+]
Laboral Kutxa Katedrak eta Nafarroako Unibertsitate Publikoak (NUP) antolatu dute Arte eta Zientziaren I. lehiaketa (webgunea euskaraz ere badago, baina oso trakets). Artea, zientzia eta pentsamendu kritikoa uztartzen dituzten proiektuak nahi zituzten, eta zenbait aurkeztu... [+]
Aspaldi egin nuen lantegi batean, kapitalismoaren izaera alderatu zuten itsasoan koipe jario batekin, zabaltzen doan orbana, bidean hondakina eta miseria sortzen duena eta garbitzeko zaila dena.
Egun, AAren koipea nonahi dugu,beharbada ezagunenak honakoak direlarik:... [+]
Informazio sareetan murgilduta, aktibismo digitalaren inguruan zenbait informaziora heldu naiz. Aktibista digitaletan pentsatzen dudanean, antolaketa moduetan ere pentsatzen dut, denok ez diegu-eta arazoei berdin heltzen. Batzuek aktibismo digitalari komunikazioatik heltzen... [+]
Herriko liburutegian, teknologiaren inguruko espazio ireki batean hartzen dut parte. Aurrekoan, haurrentzako robotika proiektu bat sortzeko Arduino plaka erabiltzen ikasi nahi zuten bi emakume gerturatu ziren, bata programatzailea, bestea ni bezalako kuxkuxeroa. Hirurak jarri... [+]