Laborarien krisia eta gu erostunok
Agro-janarigintzako indüstriek eta salgia handiek janarigeiak laborarier ahal bezain apal erosten deitze, haboro saltzeko eta mozkinen emendatzeko. Gure aldetik janaria merke nahi dügü, aski sos bara dakigün beste gaüza parrasta baten erosteko, zonbait aldiz beharrik gabe, eta moda güziak hortara bulkatzen gütü. Bizia kariotzen den arau, ogena beti janarier, sekülan ez hain kario den alojüari, etxegintzari, autoari, erregeier…
Hola gabiltza, erreklamaren legepean, pentsamentüka handirik gabe. Europak oraiko krisan bere ogen partea badü, eta ez ttipia, bere liberalisma ütsüarekin, ekoizpena burrustan handitzera üzten beitü, adibidez behi ezne kuotak ezabatzez. Konkürrentzia onestik ez dü bermatzen, erresumen arteko legar eta kargak ez dütü bardintzera bulkatzen. Estatü elibat lazakeria hortaz baliatzen dira langile arrotzen apalenetik pakatzeko, laborantxan, kabale hiltegietan eta janarigintzan ere. Frantzia jokü hortarik kanpo dago bere kontrola zorrotzekin.
Laborantxako batarzün eta erakunte nausiak ere ez daude ogenik gabe, ahal bezainbeste ekoizteko züzena zaintzen düelarik eta laboraria bide hortan aitzina bulkatzen, ezin asezko merkatü batetan bagina bezala. Gisa horrez ekoizpena hantzen da, ekoizkin elibat soberan agitzen dira, eta beraz prezioak itsuski jaisten beste gaüzer konparatüz. Orokorki, ez ote gira laborantxa mota ximiko-prodüktibista baten bazterreala heltzen ari? Beti haboro ekoiztean ote da geroa? Ez direa kargak tinkatü behar, eta lehenik etxaltean berean, ximia eta zaldari gütiago sakatzez, biologia hobeki egariz, üztak aldizkatzez eta horien artean lüserna sartüz... ekoizkinen kalitatea bilatzez, Label-AOC-AOP sormarkak baliatüz… saltzapenetan parte haboro hartzez, kooperatibak hobeki kontrolatüz…
Bena gük, janari erostünek, etsenplü hona lehenik eman dezagün, eta bide xüxena marka, xenda berri horietarik dabiltzan laborarien kalitatezko ekoizkinak hobetsiz erosketen egitean, besteak beno karioxago direlarik ere. Gaineala ez dira beti karioago, bereziki ekoizleak xüxenka saltzen dütüalarik.
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
Espainiako Gobernuak Eskola Jantokien inguruko Errege Dekretua atera berri du, Euskal Herri Hegoaldeko eskola jantokien kudeaketan eragingo duena. Spoiler: elikadura sistema osasuntsu eta jasangarri bat garatzeko inolako asmorik erakusten ez duen dokumentua da.
Aurten bai urtea da. Sagar urtea izango da aurtengo hau (Malus domestica). Eta baialdia behar bezala agurtu eta baliatzeko, besteak beste, dolareak gertatu beharko ditugu.