Kontseiluak, ELAk eta LABek neurriak proposatu dituzte EAEko administrazio publikoa hamabost urtean euskalduntzeko
Ekarpen zehatzak egin dizkiote Eusko Jaurlaritza jorratzen ari den dekretuari. Bederatzi oinarri ezarri dituzte administrazio publikoa euskalduntzeko, “epe zehatz eta egingarrietan”. Herritarren hizkuntz eskubideak bermatzea dute helburu, erabiltzaile zein langileenak.
Eusko Jaurlaritza EAEko administrazio publikoa euskalduntzeko dekretua egiteko prozesuan dago, eta horri egindako proposamen zehatza aurkeztu dute astelehenean Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusi Paul Bilbaok, ELA sindikatuko idazkari nagusi Mitxel Lakuntzak eta LAB sindikatuko koordinatzaile nagusi Garbiñe Aranburuk. Azpimarratu dute proposamenak “gehiengo zabalaren babesa” eta “oinarrizko adostasuna” duela.
Sektore publikoa euskalduntzeko bidea zehaztu dute, bederatzi neurritan banatuta, eta epe “zehatz eta egingarriak” jarrita. Bost urte barru herritarrekiko euskarazko harremana bermatzea nahi dute, eta hamabost urteko epemugan administrazioko lanpostu guztietan euskarazko gutxieneko ezagutzak bermatzea. Horrela, bi eskubide nagusi ziurtatuko lirateke: “euskaldunek euskarazko zerbitzua jaso ahal izatea” eta “langile euskaldunek euskaraz lan egin ahal izatea”. Bilbaok gogorarazi du unea aproposa dela aldaketak egiteko: “Kontuan izan behar dugu datozen urteotan langile publikoen erdiak hartuko duela erretiroa, eta belaunaldi aldaketa hori abagune aparta da administrazioa euskalduntzeko, langile guztiei erreparatuko dien trantsiziorako prozesu batekin”.
Prozesu horren neurrietako bat da langileen beharrezko hizkuntza gaitasuna definitzea, eta horri lotuta, euskarazko zirkuituak (herritarrei arreta euskaraz emango dien zerbitzu-katea) eta unitateak (lan-harremanak euskaraz izatea bermatzeko) sortzea. Halaber, nabarmendu dute beharrezkoa dela hizkuntza eskakizuna duten lanpostu publikoak derrigortasun indizearen arabera kalkulatzeko sistema “gainditzea”. Bestela “beti geratuko baita aukera sektore publikora beharrezko hizkuntza-gaitasunik ez duten langileak sartzeko. Eta langile horien euskalduntzeak gainkostua ekarriko du”, azaldu du Lakuntzak.
Hizkuntza eskakizunaz harago
Langileak euskalduntzeko formazio-programa sendoak ere zehaztu dituzte eragileek proposamenean, eta lan-poltsa eta deialdi berrientzako neurriak ere bildu dituzte. Aranburuk oroitarazi du “aspaldiko belaunaldi elebidunena” izango dela orain lan-mundura jauzi egingo dutenena (%80tik gorako ezagutza-tasa), eta beraz, ezinbestekotzat jo du gutxienez B2 hizkuntza-eskakizuna izatea. Bestalde, derrigortasun-data ez betetzearen ondorioak eta salbuespenerako aukerak ere jaso dituzte, eta argitu dute “administrazioko langileak euren lanpostuetan mantentzearen aldeko apustua” egiten dutela.
Hiru eragileek adostu dute langileen egonkortasuna bultzatzea ere neurri egokia dela: “Lan baldintza duinak ere beharrezkoak izango dira: behin-behinekotasuna euskararentzat oztopo delako administrazioaren euskalduntzeko prozesuak aurrera eramateko, are gehiago Hego Euskal Herriko administrazioetan behin-behinekotasuna %40koa denean”, azpimarratu du Lakuntzak.
Azkenik, ohartarazi dute hizkuntza hegemonikoa “boterez eta baliabidez” nagusi dela, eta, ondorioz, “hizkuntzaren erabilera-irizpideak arautu ezean, beti nagusituko dela hizkuntza-hegemonikoa”. Gutxiagotutako hizkuntza lehenesteko irizpideak eskatu dituzte: “Ezer gutxirako balio du hizkuntza-eskakizuna egiaztatzeak, langile horiek euren lan jarduna euskaraz garatzen ez badute”.
Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]
Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]
Igande goizean elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Herrian Euskarazek deituta, Geldi euskara zapaltzea! lelopean.
Administrazioa euskalduntzeko legeria aldatu beharra dagoela azpirramatzen du LAB sindikatuak eta hori lortzeko "herritarren aktibazioa" ezinbestekotzat hartu du. Hainbat ekimen eta mobilizazio egingo dituzte udazkenean.
Lapurdiko eskola batetik saiatu dira datorren ikasturterako Ganbara Hostel Bilbaon aterpea lotzen, baina Behatokian salatu dutenez, idatzizko komunikazioan euskaraz aritzeagatik zera esan diete azkenean: “Espainolez mintzatzen ez ginenez, ez gintuztela beren hotelean... [+]
Oraingoz hamabi gazte-taldek eman dute izena. Taldeen arteko bikoteak osatuko dituzte, eta haien arteko harreman informalak euskaratik eta euskaraz garatuko dituzte. Helburua da kontzientzia linguistikoa berpiztea. Euskal Herrian Euskarazek eta Gazte Euskaltzaleon Sareak abian... [+]
Hizkuntz Eskubideen Behatokiak argudiatu du kontraesanean daudela jardunaldien helburua, hau da, gaztelania bultzatzea, eta euskararen normalizazioa eta biziberritzea. Observatorio Global del Español erakunde antolatzaileari gutunez eman dio erabakiaren berri, eta 2024an... [+]
Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]
Nafarroako Unibertsitate Publikoko Euskara Taldeak inkesta bat egin du ikasleen artean. Halaber, euskara plana ikasturte honetan amaitzen dela ikusirik proposamen berriak egin dizkiote unibertsitateko zuzendaritzari. NUPen euskaraz ikastea "ezinezkoa" dela ere salatu... [+]
Ospitalizatuta dauden pazienteek eskumuturrekoan eramango dute “e” ikurra. Hala, osasun langileek badakite herritar horiek eskatu dutela euskaraz artatua izatea. Osakidetzak dio euskarazko komunikazioa errazteko beste tresna bat gehiago dela. Proiektu zabalago bateko... [+]
EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.
Behatokiak Hizkuntza Eskubideen Egoera 2024 txostena aurkeztu du. Herritarrek helarazitako gertakarien bilduma aztertuta, ondorioztatu dute 2024an egoerak ez duela hobera egin, eta gainera, kexak jaso dituzten hainbat entitateren eskutik urraketak iraunarazteko jarrera sumatu... [+]
Ez atera zalapartarik, ez konfrontatu, ez biktimizatu... eta obeditu. Subjektu zapaldu gisa, kasu honetan euskaldun gisa, mintzo gara, zenbatetan entzun behar izan ditugu halakoak? Ironiaz, honelaxe esan zuen, duela bi urte, Euskaltzale Independentiston Topaketan, Amets... [+]
Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]