Karmele Aierbe Muxika euskaltzalea hil da

  • Ataunen 1951n jaioa, gaztetatik euskararen eta Euskal Herriaren aldeko militantzian engaiatu zen eta hainbat bider atxilotu eta torturatu zuten. HBko mahai nazionaleko kide ohia eta Euskal Herrian Euskarazeko koordinatzailea izan zen. Baita Ataungo San Gregorio ikastolako Segurako Laiotz herri eskolako irakasle ere.


2022ko otsailaren 15ean - 08:51
Azken eguneraketa: 10:38
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

16 urterako engaiatua zen euskaltzaletasunarekin: Beasainera gau eskoletara joaten hasi zen, euskara ezkutuan erabili beharreko hizkuntza zen garaian. "Bezperan Beasainen ikasten genuena Ataunen irakasten genuen hurrengo egunean. Gai gramatikalak ematen genituen, eta hitzaldiak antolatzen naziotasunari buruz; ekonomiarekin lotutako gaiak, Marxen eta Engelsen ideiak..." azaldu zion Gorka Berasategi kazetariari Berrian 2016an egindako elkarrizketan. Ikastolen sorrerako urteetan hasi zen irakasle eta irakasle erretiratu zen, eta Euskal Herrian Euskarazeko koordinatzaile egin zen 1988an.

Militantzia politikoari ere gazterik lotu zitzaion, 1970ean Burgosko prozesuarekin, epaiketaren kontrako bileretan eta manifestazioetan parte hartuz. Lekukotza hau eman zuen aipatutako Berriako elkarrizketan: "1974az geroztik, zazpi aldiz egon naiz atxilotuta, hiru aldiz egon naiz kartzelan, tortura larriak jasan izan ditut, bortxaketak... Gatazkaren ondorioak nire larruan bizi izan ditut, baina hori bizi izan dut bokazio handia dudalako herri hau aske ikusteko". Etxean ere ezagutu zuen gatazka politikoaren errepresioa: bere anaia Maximo 1977ko amnistiaren ondoren preso sartu zuten lehenetarikoa izan zen, eta beste anaia Inaxio, luze egon zen errefuxiatuta.

Herri Batasunaren Mahai Nazionaleko kide ere izan zen, 1998an, aurreko Mahai Nazional osoa atxilotuta zegoen garaian.

Ataungo egungo alkateak honela zabaldu du berria sareetan:

Ikastolen sorreretatik, eta irakasle amaitu

70ko hamarkadan ikastolak sortu zirenean sortu zuten Ataunen ere. San Gregorio ikastolaren ardura hartu zuen Aierbek, 20 urteko gaztea zela. Titulurik ez zuen eta trebatzeko urtebete aritu zen lekuz aldatzekoa zen irakasle batekin lanean eta Bartzelonara ere joan zen garaiko pedagogia aurreratua ezagutzera. San Gregorion 11 urtez aritu zen irakasle, Gizarte Segurantzarik eta legezko egoerarik gabe.

Segurako Laiotz herri eskolan egin zituen bere lan ibilbideko azken urteak.

Euskal Herrian Euskarazeko koordinatzaile 1988tik

1988an EHEko nazio koordinatzaile kargua hartu zuen. Bideo honetan azaldu zuen EHEk bere historia, eta Aierbe mintzo da 36:36tik hasita, eta aurrerago 50:00ean hasita.

Koordinatzaile zela, EHEk euskal komunitatea trinkotzearen aldeko apustua egin zuen eta horrela sortu zen egungo UEMAren hazia, 1991n.

Azken urteetako omenaldiak

2019ko otsailean Ataunen omenaldi politikoa egin zion EH Bilduk eta Goierriko hautetsiekin batera nazio mailako ordezkariak ere izan ziren.

Ezker abertzaleko kide askok zabaldu dituzte mezuak sareetan. Hau Arnaldo Otegirena:

2021eko ekainean UEMAk omenaldia egin zion Billabonan, urteko batzar nagusian, euskararen alde egindako lana aitortuz.

Hona UEMAk sareetan zabaldu duen mezua:


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskara
2025-10-06 | Sustatu
Sormenola: gazteentzako sorkuntza-tailerrak doan puntako sortzaileen eskutik

Loraldiak eta EHU Kultura Bizkaiak elkarlanean aurkezten dute Sormenola 2025-26 programaren edizio berria. Loraldia Gaztea ardatz estrategikoaren barruan kokatzen den ekimen hau euskal sorkuntzaren harrobi gisa finkatu da, eta aurten apustua areagotzen du: interesa izan... [+]


Zirrara

Iraila, errutinara buelta, askorentzat ikasturte berria eta horri dagozkion zirrarak: ikasturtea norekin konpartitu, nor izan alboan, zer ikasi, nola eta nora joan… Batzuentzat, esperientzia berriak bizitzeko lehen aldia.

Aldiz, beste batzuentzat esperientzia berririk... [+]


Euskararen periferiak
Zer egin beheranzko eskailera mekanikoetan gorantz bagabiltza

Ertzetatik aztertu dute hizkuntza UEUk antolatutako Euskararen periferiak jardunaldietan. Euskarak dituen testuinguru oztopatzaileez mintzatu dira Beñat Garaio HABEko ikerlaria, Iker Villa abeslaria eta aktorea, Diego Pallés EHUko ikerlaria eta Maialen Gago Guka... [+]


Departamenduaren Baionako egoitzan euskararen aldeko tindaketa egin zuten EHEko kideak libre dira

"Euskaraz bizi nahi dugu" mezua tindatu zuten larunbatean, eta 48 oren inguru eman dituzte atxiloaldian ekintzaileek. Gorka Torre kontrol judizialpean askatu du prokuradoreak, epaiketaren zain; bertze hirurak komisariara deituak izanen dira.


2025-09-30 | Ahotsa.info
Irauli: euskarazko jarduerak eta zerbitzuak eskaintzen dituen proiektu berria Iruñean

 'Hiri Buruzagia loratzen. Loratu ala hil' lelopean sortu da Irauli proiektu berria, euskarazko kalitatezko jarduerak eta zerbitzuak eskaini nahi dituena; hizkuntzaren indarberritzean oinarrituta.


Analisia
Euskal zinea

Iragan berria den Donostiako Zinemaldian euskarazko hiru lan eskaini dira prestigiozko Sail Ofizialean: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak.

Festibala gutxi gorabehera erdira heldu zenean ohartu nintzen laugarren bat ere bazegoela euskal zinea labelarekin: Los domingos. Bilbon... [+]


EHEk Baionako departamenduaren egoitzan margoketa egin du

Buruilaren 27an ebiakoitz huntan Euskal Herrian Euskaraz-ek Baionan salatu du Euskara bigarren mailako hizkuntza bezala kontsideratua dela. "Euskaraz bizi nahi dugu" mezua margotu dute departamenduaren egoitzaren gainean.


2025-09-29 | Sustatu
Itun Soziopolitiko berrirako, ingurune digitalean egin beharreko batzuk

'Itun Soziopolitiko berrirako eskaintza' dokumentua aurkeztu du Euskalgintzaren Kontseiluak, Batuz Aldatu dinamikaren barruan hainbat eragilerekin egindako agerpenean. Eragileek atxekimendua egiteko dokumentu sinagarri bezala aurkeztu dute, eta luze eta zabal azaltzen... [+]


Jauzi bat egitea helburu, itun soziopolitiko berria proposatu du Kontseiluak

Euskara biziberrituko bada, hizkuntza politiketan jauzi bat ematea ezinbestekotzat du Euskalgintzaren Kontseiluak. Jauzi hori emateko proposamen bat aurkeztu du, eta itun soziopolitiko berri baterako deia egin du, irailaren 26an, Batuz Aldatuko Sinatzaileen II. Batzarrean... [+]


Euskararen jauziaren premia: uda eskolatik etorkizunerako gogoeta

Telesforo Monzon laborategiak antolatutako uda eskolak euskararen etorkizunaz gogoeta egiteko plaza beroa ekarri zuen Bergarara. Hasieran, Garikoitz Goikoetxeak eta Olatz Altunak euskararen egungo egoera eta etorkizuneko joerak marraztu zituzten, eta horren gainean aritu ziren... [+]


2025-09-24 | Jon Torner Zabala
Lorea Etxeberria (KEA Kirola Euskara Ahoan)
"Kirolaren bidez, umeek euskara plazerarekin lotzea nahi dugu"

Orain arte ez dugu aipatu, baina bada 6-12 urte arteko umeen kirol jarduerari –aisialdiari, oro har– lotuta dagoen eta azpimarratzea merezi duen beste osagai bat: hizkuntza erabilera. Zentzu horretan, euskararen arnasgune dira Eskola Kiroleko programak, lekuan lekuko... [+]


Yasmine Khris (Ongi etorri Iruñera): “Elkar ezagutzaren bidez euskal-kultura zabaltzea da gure helburua”

"Ongi etorri Iruñera" zikloa bueltan da. Urriaren 30ean hasiko da migrante eta errefuxiatuekin euskarara hurbiltzeko topaketen bigarren edizioa eta izena emateko epea irekia dago.


Euskararen etorkizuna "jokoan" dagoela ohartarazi dute Donostian

Mugikortasun agenteen euskara eskakizunaren sententzia salatzeko, Egiako Justizia jauregiaren aurrean elkarretaratu dira Donostian.


2025-09-16 | Jon Torner Zabala
On.eus ataria sortu dute Ipar Euskal Herriko eragileek, euskararekin laguntzeko

"Ez da izango hainbeste iritziz beteriko webgunea, laguntzarako baliabideen bilduma baizik", azaldu digu Arantza Egigurenek, On.eus webgunearen arduradunetako batek. Astearte goizean aurkeztu dute Baiona Ttipian, On! sorgunean. Erabiltzaileak lau multzotan banatu... [+]


Eguneraketa berriak daude