Juan Carlos Borboikoa: Francok aupatu zuen elefantea
1938ko urtarrilaren 5ean Erroman jaio zen Juan Carlos, Espainiako II. Errepublika aldarrikatu zenean ihes egin zuten errege-erregina borboitarrak Italian zeudela.
Hamar urte atzerrian pasata, 1948an erabaki zuten Espainiara itzultzea, Gerra Zibila irabazi ostean Francisco Franco jeneralak eta Juan Borboikoak (artean Espainiako errege) egindako bilkura baten ondoren. Espainiako printzea zen orduan Juan Carlos eta Espainiara ikasketak egitera eramatea adostu zuten diktadoreak eta bere aitak. Alfonso anaia (1941ean Erroman jaioa) bi urte geroago joan zen Espainiara.
Ikasketa militarrak bukatuta, 1956ko Aste Santuan Portugalen zeukaten jauregietako batean oporrak pasatzen ari zirela, tiro egin zion Juan Carlosek anaia Alfonsori, itxuraz nahi gabe, eta hil egin zuen.
Francok aupatua
Franco jeneralak izendatu zuen berrogei urteko diktaduraren oinordeko, nahiz eta berez, Juan Carlosen aitari egokitzen zitzaion tronua. 1975ean Franco hilda, izendatu zuten errege Juan Carlos I.
Koroa Francoren eskutik jaso arren, Juan Carlosek 1981ean jaso zuen espainiar gehienen oniritzia, otsailaren 23ko estatu-kolpe saiakeraren ondoren. “23-F” bezala ezagun den egunean, Diputatuen Kongresuan sartu zen Guardia Zibila, Antonio Tejero teniente koronela buru zuela eta segidan Valentziako Kapitaintza orokor militarrak ere bat egin zuen kolpearekin, tankeak kalera ateraz.
Monarkiaren babesa espero zuten, baina Juan Carlos I.ak Tejeroren kolpearen kontra egindako adierazpenak giltzarritzat jo izan dira Espainiako Estatuko sistema parlamentarioaren behin betiko egonkortzeko. Zenbaitek asko kritikatu dute, halere, egun horietan hartutako jarrera, estatu kolpean esku-hartze zuzena izan zuela salatuz.
Azken urteetako gainbehera
Boterean egon den azken urteak izan dira, ordea, Juan Carlos I.aren izena gehien zikindu dutenak. Ezagun egin dira elefanteen ehiza ibilerak (beheko barkamen-eskea egitera eraman zutenak), batean eta bestean izan dituen aitortu gabeko bikotekideak edo Hugo Chavez Venezuelako presidenteari esandako “¿Por qué no te callas?” famatua.
Gainera, Espainiako erregearen alaba Cristina zipriztindu duen Nóos ustelkeria kasuak ere kolpe handia eman die borboitarrei.
Monarkiaren sinesgarritasuna minimio historikoetan dagoen momentuan erabaki du Juan Carlosek abdikatzea. Bere seme Felipe izan da Espainaiko iritzi publikoak azken urteetan salbatu duen bakarra, baina ikusteko dago hori nahikoa izango ote den monarkiari eusteko.
Borboiak, dinastia baten amaiera
Azken urteotan Borboien familiak aurre egin behar izan dizkio polemika piztu duten hainbat gertakariri. Kasu horiek oinarri hartuta sona handia lortu duen dokumental hau osatu zuen Frantziako Canal+ kateak:
Felipe VI.ak hamar urte bete ditu boterean ekainaren 19an. Vilawebek bildu ditu erregealdiko unerik ilunenetako batzuk. Horien artean daude bere aita Juan Carlos I.ak Arabiar Emirerri Batuetara ihes egin zuenekoa eta 2017ko urriaren 3an Kataluniako erreferendumaren aurkako... [+]
Espainiako armadak antolatu zuen 1981eko otsailaren 23ko estatu kolpea, baina helburua omen zen Alfonso Armada jeneralak gidatuko zuen zibilez osatutako kontzentrazio gobernu bat eratzea, eta Juan Carlos I.ak baimendu egin zuen gobernu hori. Hori dio Carlos Fonseca kazetariak... [+]
Elektomaniak egin du galdeketa. Gipuzkoa da estatu guztian lehenengo postuan geratu dena, Bizkaia bigarrena eta Nafarroa eta Araba, berriz, laugarren eta bosgarren.
Espainiako monarkia iraintzeagatik se hilabete eta bi urte arteko espetxe zigorra aurreikusten du zigor kodeak. Lege hori bertan behera uzteko eskatu dute EH Bilduk eta ERCk.
Itzuli da Juan Carlos eta Galizia aukeratu behar izan du erakusteko berak jarraituko duela egiten borboiaren puntan jartzen zaiona. Diotenez, diskrezioa eskatua zion Espainiako Errege Etxeak, ez zaiolako show handirik komeni, monarkia krisi existentzial bat bizitzen ari baita... [+]
Goiko esferetan mugitzen diren gizaseme zoriontsu guztiak antzekoak dira, eta egin behar ez luketen zerbait egiten atzematen dituzten guztiak berriz, bakoitza bere modukoa. Boris Johnson eta Iñaki Urdangarin, BoJo eta Besoluze –horrela deitzen omen dio Juan Karlos... [+]
Iñigo Urkullu EAEko lehendakariaren ustez, “sistema ez dago prestatuta” 1.080 euroko gutxieneko pentsioetarako. Baina bai, antza denez, berea bezalako soldatetarako. Ba al dakite horiek guztiek 950 euroko gutxieneko soldatarekin, 650eko DSBEarekin edo... [+]
Iraingarria da lehen Juan Carlos I.a Espainiako erregearen “negozioak” eta barrabaskeriak estaltzea ahalbidetu zutenek, orain hipokresiaz erreakzionatzea. Borboiak hainbeste milioi pilatu bazituen, ez zen bere lanagatik izan, baizik eta Espainiako errege izateagatik... [+]
Lleidako auzitegiak Pablo Hasél rap abeslariaren kontrako beste zigor bat berretsi du ostegun honetan, kasu honetan epaiketa batean "lekukoari mehatxu egiteagatik". Nolanahi ere, oraindik Espainiako Auzitegi Gorenean errekurritu dezake zigorra. Bigarren gauez... [+]
Astelehenean Nafarroako Auzitegian hasi dira deklaratzen urriaren 12an Iruñean Espainiako monarkiaren aurkako ekimen batean parte hartzeagatik ikertutako lagunak. Auzitegiaren kanpoaldean, hamarka lagun bildu dira babesa eta elkartasuna adierazteko. Argazkia: Eklinkliken... [+]
Otsailaren 9tik 12ra deklaratu beharko dute Urriaren 12an Iruñean egindako prostestan parte hartu zuten gazteek. Urtarrilaren 12an ziren deklaratzekoak, baina Madrilek bizi zuen Filomena ekaitza medio atzeratu egin zuten.
Iragan urriaren 12an Iruñean Sortuk antolatutako ekitaldi batean Felipe VI.a Espainiako erregea eta Kristobal Kolonen estatua sinbolikoak eraitsi zituzten. Horren karietara, Espainiako Auzitegi Nazionalak hamabi gazte deitu ditu deklaratzera. Horiei babesa agertzeko... [+]