Joe Biden eta Marcus Garvey: barkamenak barkatzailea itsusten duenean
Bere agintaldiaren azken egunetan Joe Biden AEBetako presidenteak egikaritu duen barkamen-zaparrada historikoak zeresanik eman behar luke, halakoen onuradun ezagunenetako batzuen kasuan behintzat ezinbestez egin beharko litzatekeen irakurketagatik. Edo ez al da justiziaren inpartzialtasuna, “itsutasuna”, erabateko politizazioaren ondorioz, mito hutsa dela aitortzeko modua Trumpen mendeku-grinari aurrea hartzeko A. Fauci, L.Cheney, M. Milley eta abarri emandako “barkamen prebentiboa”?
Edo ez ote du gogoeta bat merezi, tenore bertsuan, Bidenek Hunter semeari, edo Trumpek bere esanera matxinatu zirenei berehala –eta antzera, lehenago beste batzuek–, beren ingurukoei eta kuttunei emandako barkamen exekutiboek botere banaketari egiten dieten irriak?
Bada, ordea, Bidenen barkamen horien artean, justiziarena ez beste ikuspegi batetik zeresana eman behar lukeena: Marcus Garvey aspaldiko ekintzaile beltzari eman diona. Batetik, beranduko justizia ez bada justizia, Josafateko barkamenak ez duelako ezer barkatzen: 85 urte daramatza zenduta Garveyk, eta ehun urte badira auzi faltsutuan zigortu zutenetik.
Eta bestetik, gogoangarria bada ere haren bizi-peripezia, eta gutxietsi behar ez dena haren itzal soziopolitikoa, Garveyk pairatu zuena, konparazioz, hutsaren hurrengoa delako Estatu Batuetako beltzen eskubide zibilen aldeko borrokan beste askok nozitu behar izan zutenaren eta nozitzen ari direnaren aldean. Haietako batzuei bederen, dezenteko –eta merezitako– mesedea egingo lieke presidentearen barkamen exekutibo batek.
Baina, gainera, Garveyren ibilbide eta pentsamolde politiko-sozialaren nolakotasuna dagoelako tartean. Gauzak bere garaian eta testuinguruan epaitzen saiatzea gizalegezkoa ez ezik intelektualki galdagarria bada ere, geroagoko Malcolm X edo Martin Luther King Garveyren ildoan ikusi nahi izatea… hura zuritzea da, berari seguruenera batere gustagarria izango ez zitzaion hitz-jokoa erabiliz, besterik ezinean.
Arrazialismo beltzaren aitzindaria izan zen Garvey AEBetan. Eta haren “Afrikara itzuli” egitasmoak, garaiko beltzen artean bezain harrera ona, edo are sutsuagoa, aurkitu zuen bere sasoirik onenean zegoen supremazismo zuriaren baitan, “Amerikaren zuritasuna” ziurtatzeko nahitaezko osagaia zelakoan. Ez da harritzekoa. Ezta ere kasu bakarra.
Konplituki aletzen ditu Garvey eta Madison Grant-en arteko harremanak Jonathan Spirok Defending the master race idatzi zuenaren biografian (257-263 orr.). Alegia, Hitlerrek “nire biblia” deitzen zuenaren egilearekin zuen ententea.
Ezin ote zuen Bidenek ezer txukunagorik aurkitu AEBetako beltzen eskubide zibilen aldeko borrokaren historia luze bezain jorian, adiskidetasun-keinu bat egiteko?
Keinua besterik ez baita Garveyrena ere.
Von der Leyenek eta Trumpek akordioa lortu eta astebetera egin du mehatxua AEBetako presidenteak, Europako herrialdeek hitzartutakoa beteko ez dutela kezkatuta. Europako produktuei %15eko muga zergak ipintzeaz gain, Europako Batasunak AEBetan 600.000 milioi euro gehiago... [+]
Euskal diasporaren Boiseko Jaialdiaren testuinguruan, Etxepare Euskal Institutuak eta AEBetako euskal erakunde NABOk euskararen irakaskuntza sustatzeko akordioa sinatu dute. Hori horrela, AEBetako Euskal Etxeek euskara "sustatuko eta trinkotuko" dute, eta Jaurlaritzak... [+]
Historia garaikideko basakeriarik handienetakoak dira Hiroshimaren eta Nagasakiren bonbardaketak. 1945eko abuztuan, hiru eguneko epean, bi bonba atomiko jaurti zituzten lehen aldiz historian eta bi hiritako biztanleak modu indiskriminatuan hil zituzten. 1945aren amaierarako,... [+]
AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.
Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]
Ekainaren 13an hasi eta 24an amaitu zena “12 Egunetako Gerra” bezala ezagutuko da aurrerantzean. Gauza harrigarri batzuk gertatu ziren bertan, pentsaezinak ordura arte. Nahiz eta lerro hauek idaztean egun gutxi igaro diren bukatu zenetik, ondorio batzuk atera... [+]
Etxe Zuriko maizterrak larunbatean iragarri zuen EB Europako Batasunaren esportazioei %30eko muga zergak ezarriko dizkiela abuztuaren 1etik aurrera, biak merkataritza akordio batera ez iritsiz gero. Horren aurrean, AEBei muga zergak igotzeko prest dagoela adierazi du EBk... [+]
AEBek Francesca Albanese NBEk Palestinar Lurraldeetan duen errelatore berezia zigortu dute genozidioari buruzko txostena argitaratu eta egun gutxira. Albanesek sare sozialetan azaldu duenez, “boteregabeen alde hitz egiten dutenak boteretsuek zigortzea ez da indar... [+]
Ondasunak blokeatu eta trantsakzio ekonomikoak egitea debekatu dio Washingtonek Frances Albanese NBEk Palestinar Lurraldeetan duen errelatore bereziari. Nazioarteko Zigor Auzitegian "Israel eta AEBetako herritarrak ikertzeko ekimenetan zuzenean kolaboratzea" leporatu... [+]
Errealitatea da dirua ez dela nahikoa ontziolak nahieran sortu eta itsasontziak nahi ahala egiteko. Kokapenak, azpiegiturak, laneskua, lehengaiak, talentua, eskarmentua… gauza asko behar dira, diruaz gain. Ontziolak erauztea oso “erraza” izan zen AEBentzat;... [+]
Hamasek jakinarazi du Palestinako erresistentziako beste taldeekin hitz egin duela AEBek, Egiptok eta Qatarrek proposaturiko meniaz, eta "pozik" hartu dutela. 60 eguneko su-etenaz gain, akordioak barne hartuko luke Hamasek Gazan dituen hamar bahitu israeldar askatzea,... [+]
BRICS+ taldeak hamazazpigarren gailurra egin berri du Rio de Janeiron, eta herrialde parte hartzaileek oharra argitaratu dute Trumpen muga zergak eta Iranen aurka eginiko erasoak gaitzetsiz. Erantzun gisa, AEBetako presidenteak mehatxu egin die "Amerikaren aurkako... [+]
Hagan ekainaren 25ean NATOk egindako goi-bileran, gastu militarra herrialde bakoitzaren BPGaren %5 izateko konpromisoa hartu dute Aliantza Atlantikoko Itunaren Erakundeko kide diren estatuek. Horretarako hamar urteko epea izango dute, 2035 arte. Erabaki horrekin, 2014an... [+]
Duela astebete Hagan egindako NATOren goi bilera historia handian gogoratu beharko da –batez ere egitasmoa egikaritzen bada– “BPGaren ehuneko 5aren bilkura” izan delako.
Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]