“Ezkerreko mugimenduok eztabaida sakona egin behar dugu”
Rennes espetxean (Bretainia) dago preso Moreno. ARGIAk argitaratutako Txori urdinak liburuan parte hartu du, eta liburuaren Bilboko aurkezpenerako lau audio labur bidali zituen, espetxearekin lotutako hainbat gairen inguruko galderei erantzunez. Albiste honetan dituzue entzungai.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Martxoaren 31n Bilboko Bira kultur gunean aurkeztu zen Txori Urdinak: espetxearen erretratu bat Santi Cobos presoaren ahotik liburua. Itziar Moreno Martínez euskal preso politiko bilbotarrak ilustrazio bat egin zuen libururako. Bilboko saioan ere bere ahotsez parte hartu zezan hiru galdera zuzendu genizkion, Morenok audio bidez erantzun dituenak.
Nola biziraun espetxeari?
Nork bere moduak dituela argi utzirik, beretzat gako garrantzitsuenak direnak aletzen ditu Morenok: “Bizitza kalean geratu dela ez pentsatu” eta proiektuak garatzea; bizipoza eta barne orekari eustea; duintasuna ardatz izatea, “buruko osasunerako ezinbestekoa”; harremanak, “zuek zarete gure arnas eta indar”; edo sorkuntza iheserako eta borrokarako erreminta gisa.
Nolakoak dira preso "sozial" eta "politiko"-en arteko harremanak?
Presoak “sozial” eta “politiko” artean banatzea bera eztabaidagarria dela esanez hasten du audioa preso bilbotarrak: “Denak gara lau hormen artean gauden emakume presoak”, dio batetik; “baina egia da errepresio neurri berezituak ezartzen dizkigutela”, bestetik. Espetxea haien arteko elkartasuna “beldur eta mehatxu” bidez eragozten saiatu arren, egon badagoela azpimarratzen du, askotarikoa: laguntza materiala zein psikologikoa, adiskidetasuna eta elkarrekin abiatutako borrokak, intimitatea, dantza, edo emakume presoen arteko sexualitatea. Arazoen artean salatzaileak, bekaizkeria edo botere harremanen ondorioak azpimarratzen ditu.
Ba al da alternatibarik espetxeari?
Lau ideia nagusi laburbiltzen ditu Morenok galdera horri erantzuteko. Baga, espetxeari alternatiba bilatzeko “sistema juridiko osoa” eraldatu behar da, delituaren definiziotik hasita. Biga, espetxeak ez du deus konpontzen, ez “ustezko delitugileari” begira, ez delituaren ondorioak edo kalteak jasan dituen pertsona edo komunitateari begira. Higa, beste garai eta kultura batzuetan gatazkak bideratzeko beste modu batzuk garatu dira, horietatik badugu zer ikasia. Laga, Ezkerreko mugimenduetan eztabaida sakona abiatzeko beharra dago. “Gaiari heltzeko ausardia” eskatzen du Morenok, “alternatiba errealak gaurdanik erabiltzeko”.
Txori urdinak liburuaz
Laugarren audio bat ere bidali zuen Morenok ekimen propioz, Txori urdinak liburuaren inguruan. “Barruak mugitzen dituen” irakurgaia dela iritzi dio, berari denetariko sentimenduak piztu dizkiola azalduz: “Hunkitu naiz, barre eta negar egin dut, haserretu naiz, tarteka gogorra egin zait pasarte gogorrak daudelako...”. Santi Cobosek espetxearen deskribapen “bikaina” egiten du Morenoren ustez, eta eskerrak eman dizkio “lekukotasun zintzoa” emateagatik, eta hori euskaraz eskaintzeagatik. Liburuan parte hartzea plazera izan dela adierazi du.
Urtero legez, hitzordua izan dute igandean Sare eta Etxerat elkarteek Hego Euskal Herriko 11 hondartzatan. Euskal preso, iheslari eta deportatuak etxeratzearen aldeko aldarriak egin dituzte.
Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.
Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da.
26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]
"Euskal Herriaren jazarpena elikatzen du Euskal Herriaren bakearen bidean egindako akordiotzat saldu duten honek", adierazi dute larunbatean Arrasaten eginiko prentsa agerraldian.
Kartzelan 27 urte egon eta gero askatasunean geratu dela iragarri du Etxerat elkarteak.
Eusko Jaurlaritzak 2022an eskuratu zuen Zaballako (Araba), Basauriko (Bizkaia) eta Martuteneko (Gipuzkoa) kartzelen gaineko eskumena, eta ordutik uhalen edo eskuburdinen bidez loturik izan dituzten pertsonen inguruko datu batzuk eman ditu Maria Jesus San Jose (PSE-EE) sailburuak... [+]
Nafarroako espetxean dauden pertsonen bizi baldintzak aztertu ditu elkarteak. Ondorioztatu du Nafarroako Gobernua kartzelaren kudeaketaz arduratu beharko litzatekeela.
Espainiako Auzitegi Goreneko Fiskaltzak, Iratxe Sorzabal atxiloturik egon zenean "tratu gizagabeak" eman zizkiotela aitortzen duen epaia baliogabetzea eskatu du, eta berriz epaitu dezatela nahi du, 1995ean Irunen jarritako lehergailu baten harira.
PPk Senatuan proposatu du, gainera, euskal preso politikoek damua erakutsi behar izateko xantaia areagotzea.
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Antolakunde "antierrepresiboak" ekainaren 7an Amnistia Eguna antolatu du Senperen. Eguna aldarriz josteko, egun osoko egitaraua antolatu dute. Nazioarteko beste erakunde batzuekin eta Aroztegiko Komitearekin mahai inguruak antolatu dituzte.
Ekimena larunbatean abiatuko da, Lesakatik, eta igandean amaituko da, Iruñean. Behin betiko konponbidea eskatzeko eta oraindik etxerako bidea egiteko duten presoen eskubideak aldarrikatzeko, orotara 544 kilometro egingo dituzte. Ekimena aurkezteko agerraldia... [+]
UPNk jarritako salaketa bati erantzunez hartu du erabakia auzitegiak. Apirilaren 17an gazte topagunearen baitan Berriozarren antolatutako "Kurdistan eta Euskal Herriko preso politikoen" aldeko ekitaldia da UPNk bertan behera utzi nahi izan duena "terrorismoaren... [+]