Industriaren ingurumen-inpaktua ebaluatzeko sistema berri bat garatu du Ekopolek

  • Ekopol ikerketa-taldeko Jon Iñaki Sasia Santos, Gorka Bueno Mendieta eta Iker Etxano Gandariasbeitia kideek Amalur EIS ingurumen-informazioko sistema aurkeztu dute. Egileek azaldu dutenez, sistema horrek ingurumen-inpaktuak kalkulatzen ditu, Kutsatzaileen Isuri eta Transferentzien Europako Erregistroan (E-PRTR) jasotako informazioan oinarrituta. Zehazki, 2007-2022 epean, Europako 31.388 industria-instalaziotako datuak biltzen ditu, lurzorura, airera eta uretara egindako isuriei buruz. Gai da kalkuluak egiteko bizi-zikloaren inpaktuak ebaluatzeko 31 metodo desberdin erabiliz, eta PRTR protokoloak araututako 91 kutsatzaileetatik 78 jasotzen ditu.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2025eko maiatzaren 14an - 07:13
Azken eguneraketa: 09:38
Jose A. del Moral/BY
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

2022an hasi ziren garatzen sistema, eta aurten argitaratu dituzte lehen emaitzak, Environmental Monitoring and Assessment aldizkarian, irekian. Ondorioen artean, nabarmendu dute klima-aldaketa dela Europako inpaktu osoari ekarpen handiena egiten diona (% 68,6). Horrekin batera, energia-sektorea da inpakturik handiena sortzen duen industria-jarduera (guztizkoaren % 59,5). Geografikoki, bi alderdi horiek bat egiten dute Alemaniako Düsseldorf, Kolonia eta Brandemburgo eskualdeetan, eta horrek Europako eskualde-mailako inpaktu handienak kontzentratzea dakar. Hain zuzen, Alemania da inpaktu handiena sortzen duen herrialdea (guztizkoaren % 20,3).

Euskal Herrian ere baliatu dute tresna, eta frogatu dute lurraldeko petrolio-findegi bakarra (Petronor, Muskizen, Bizkaian) nabarmentzen dela: instalazio guztien inpaktuen % 25 sortzen du. Horrez gain, 6 industria mineralen eragin metatua (batez ere zementu-industriena) inpaktu osoaren % 16,9 dela ikusi dute, eta 7 zentral termikoena, berriz, guztizkoaren % 17. Azken horien artea, instalazio kutsatzaileena Total Energiesen ziklo konbinatuko bi zentralak dira (Castejon, Nafarroa).

Ingurumen-inpaktuko kategoriei dagokienez, klima-aldaketa da inpakturik handiena Euskal Herrian (guztizkoaren % 55). Hortik oso urrun daude azidotzea ( % 11) eta ozono fotokimikoaren sorrera (% 9). 

Bestalde, aurreratu dute aurten beste eremu batzuetako isuri difusoen inpaktuen azterketan sakontzeko asmoa dutela; hau da, E-PRTRen integratu gabeko industria txikia, ibilgailuen trafikoa, bizitegi-sektorea, nekazaritza… Izan ere, analisi horren lehen emaitzek ondorio esanguratsuak eman dituzte. Adibidez, Europako industria txikiaren inpaktua, ehunekoetan, industria handiaren antzekoa da. Era berean, ikusi dute isuri difusoak Europako ingurumen-inpaktuaren bi heren inguru direla.

Horrenbestez, egileek baieztatu dute Amalur EIS tresna baliotsua del iraunkortasuneranzko trantsizioa monitorizatzeko; bereziki, Europan.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Ingurumena
2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Espainiako Gobernuak ondorioztatu du itzalaldiaren errua Red Eléctrica de Españak eta argindar konpainiek dutela

Itzalaldiaren ondoren sortutako komiteak eginiko txostena aurkeztu du astearte gauean Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroak. Horren arabera, "hainbat faktoreren batasunaren" ondorioz sisteman gehiegizko tentsioa izan zen, kate erreakzio gisa. Txostenak... [+]


Itsas hondoen ustiapena: zientzialariak alarma jotzen, baina moratoriarik ez zerumugan

60 bat estatu eta gobernu buru elkartu dira Nizan (Frantziako Estatua) Ozeanoei buruzko Nazio Batuen Konferentziaren kari. Donald Trumpek itsas hondoen esplorazio eta erauzketa komertziala baimendu eta TMC enpresa kanadarrarekin tratua bideratu berri duen honetan –baita... [+]


Bilboko superportua eta Getariako hegalabur haztegia, 2025eko “bandera beltz” nagusiak

Ekologistak Martxanek Bandera Beltzak 2025 txostena argitaratu du, urtero legez, "itsasertzeko kutsadura eta ingurumen-kudeaketa txarraren kasu esanguratsuenak ezagutarazteko". Hego Euskal Herriko kostaldeari dagokionez, Bilboko superportuari eta Getariako arrain... [+]


Elkarretaratzea egingo dute Muxikan, jaietan gizon batek hainbat adin txikiko neskari eginiko sexu erasoak salatzeko

San Roman auzoko jaietan bost neska adingaberi ukituak egiteagatik 18 urteko mutil bat atxilotu zuen Ertzaintzak Muxikan (Bizkaia). Udalak eta herriko Mugimendu Feministak elkarretaratzea deitu dute asteartean 20:30erako.


B etiketadun ibilgailuak Bilboko Emisio Gutxiko Eremuan sartzea debekatu dute

Neurriak orain arte, A etiketadun eta etiketarik gabekoei eragiten zien.


Ekotalibanak

Ustez lasaiak diren espazioetan ere hau sinatzen duenak jasotakoak dira hurrengoak: ekotaliban, NIMBY, bobo, kolapsista, negazionista, ekozekena, belarjale... Denek partekatzen dute eremu semantikoa: ekologismoa. Ekologismoaren baitako zenbait pertsonari edo mugimenduri deitzeko... [+]


Iluntasunean argi, argi etorkizunean

Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]


2025-06-16 | Jakoba Errekondo
Gaizki hezitako tomatea

Ipurdia belztu egiten zaio. Tomate (Solanum lycopersicum) alea sano-sano ikusten da, landarean zintzilik, goitik behera begiratzen baitiogu. Buruz behera edo hankaz gora jarriz gero ipurdia beltz-beltz azalduko du. Ipurdian txanpon baten antzeko beltzune borobila, oso beltza eta... [+]


2025-06-16 | Garazi Zabaleta
Kimuak
“Bizirik dagoen landarea duzu ahoan ernamuin bat jatean”

Hamabost urte baino gehiago daramatza martxan Bizkaiko Kimuak ernamuinduen proiektuak, baina hasierako bultzatzaileak erretiratu dira eta erreleboa hartu berri dute Mikel Landa Luzarragak eta Asier Iñigo Oraindik. Ernamuindutako kimu freskoak ekoizten dituzte batik bat,... [+]


Sader-Profersaren Zorrotzako lantegien jarduera etetea eskatu dute auzokideek osasuna kaltetzen duelako

Auzo elkarteak, herri mugimenduak eta ekologistak batu ziren asteazkeneko kontzentrazioan. Lantegien jardueraren amaiera itxaroten ari dira duela hamar urte.
 


Eguneraketa berriak daude