Sistema xenofobo bat erabiltzen du Ertzaintzak indarkeria matxistaren arriskua neurtzeko
Algorithm Watch-ek egindako ikerketa batek azaldu duenez, biktimei egindako test batek biktimen eta erasotzailearen jatorriaz galdetzen du. "Atzerritartzat", ordea, Mendebaldekoak ez direnak baino ez ditu jotzen.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
"Biktimak edo delitugileak atzerritarrak ote diren" da lehenengo galdera, indarkeria matxistaren arriskua neurtzeko Ertzaintzak erabiltzen duen galdetegi batean. Naiara Bellio kazetariak plazaratu ditu Algortihm Watch-en Ertzaintzak indarkeria matxistaren arriskua neurtzeko erabiltzen duen algoritmoaren ikerketaren ondorioak. Galdeketa psikologiko batean oinarritzen da EPV-R izeneko tresna, gazteleraz, "Escala de predicción del riesgo de violencia grave contra la pareja" (Bikotekidearen aurkako indarkeria kasu larrien arriskua neurtzeko eskala).
Biktimen eta delitugileen jatorriaren inguruko galdera zerrendan lehena bada ere, galdetegia ez zaie beti ordena horretan zuzentzen biktimei, Oskar Fernandez Ertzaintzako ikuskatzaile nagusiak AlgorithmWatch-i azaldu dionez. Gaineratu du galdera horrek puntu bat baino ez duela balio, beste batzuk hiru puntura arte balio duten bitartean. Hala ere, galdetegiaren arabera, "atzerritarrak" Mendebaldekoak ez direnak baino ez dira. Esaterako, norbait belgiarra edo alemaniarra bada, ez da kontuan hartzen. Fernandezek azaldu duenez, "Europarrak ez diren bestelako kultura duten kasuetan" baino ez da aplikatzen. Hala ere, galdeketan ez da herrialdeen zehaztapenik eskatzen.
Jatorriarenarekin batera, beste hemeretzi galderek osatzen dute galdetegia. Besteak beste, biktimari galdetzen diote erasotzailea jeloskorra ote den, delitugilea beste norbaitekin oldarkorra ote den, heriotza-mehatxurik egin dion edo armak izan diren tarteko. Galdera bakoitzak puntuazio bat du, eta gehienez 48 puntura irits daiteke. Ez dituzte galdera guztiak egin behar nahitaez, baina gutxienez hamabi bai. Iritsitako puntuazioaren arabera neurtzen dute arrisku maila. 24 puntutik gora esan nahi du arriskua "larria" dela, 18tik gora "handia", 10etik gora "ertaina", eta hortik behera "baxua".
Ikerketa judizialarekiko paraleloa da algoritmo hau. Hau da, epaile batek erabakiaren aurretik, Ertzaintzak bere protokoloa jartzen du martxan biktimak babesteko, eta horretan kontuan hartzen dute EPV-R algoritmoa. Gero, Poliziak epaileari ematen dion txostenean froga gisa sartzen ditu galdeketaren emaitzak. Hori ez da gertatzen antzeko beste sistema batzuetan.
Algoritmoaren errendimendua, auzitan
2022an AEBetako Cornel Unibertsitatean algoritmoaren errendimendua aztertu zuten. Emaitzak bildu zituen txostenak dioenez, beste bide batzuetatik arrisku handikotzat jo zituzten kasu gehienetan (%53) algoritmoak arriskua "txikia" zela ondorioztatu zuen. Ikerketaren arabera, negatibo faltsuen kopurua benetako positiboena baino handiagoa da. Horrek esan nahi du algoritmo horrek kasu larriak ez-larritzat jotzeko aukera handia dela.
Ez da algoritmo xenofobo bakarra
Beste leku batzuetan ere erabiltzen dituzte algoritmo xenofoboak. Esaterako, Katalunian RisCanvi tresna erabiltzen dute preso batek espetxetik atera ondoren berriro deliturik egingo ote duen aurreikusteko. Presoen jatorria kontuan hartzen du algoritmo horrek ere bai.
Chocón, Kolonbiako hiri batean, beltzak, indigenak eta mestizoak elkar bizitzari eusten saiatzen dira. Beltzek txoloak deitzen diete embera indigenei, eta emberek beren hizkuntzan hitz egiten dutenean, kristauez hitz egiteko esaten diete bai mestizoek eta bai beltzek... [+]
Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]
Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]
Jazarpen arrazistak eztanda egin du Espainiako Torre Pacheco herrian, Euskal Herrian ere ezagun zaizkigun diskurtsoak hauspotuta: immigrazioa lotzea delinkuentziaren, sexu-erasoen eta segurtasun faltaren gorakadari. Baina datuek frogatzen dute gezurra direla gorroto diskurtso... [+]
Guangzhou (Txina) 1925eko ekainaren 23a. 100.000 herritar inguru bildu ziren atzerriko potentzia inperialisten aurkako martxan. Maiatzaren 30ean britainiarrek hainbat manifestari hil zituzten Shangaiko protestaldi batean. Hildakoekiko elkartasunez Guangzhouko langileek greba... [+]
Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]
Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]
13 urteko mutil bat da Adolescence telesailaren protagonista, bere eskolako neska bat erailtzeagatik atxilotua. Lau kapitulutan zehar saiatuko gara ulertezina ulertzen, baina gidoilariek ez digute azalpen errazik emango, baizik eta bullying dinamika nahasiak, manosferaren eragin... [+]
1960ko martxoaren 21ean, Hegoafrikako Poliziak 69 lagun hil zituen apartheidaren kontrako manifestazio baketsu batean. Ordutik, egun hori Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Nazioarteko eguna ospatzen da, aldarrikapenez beteta. SOS Arrazakeriak urtero gai ezberdin bat lantzeko... [+]
Afari solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean zegoen antolatuta baimenik ez zuen elkarretaratzea. Tentsio une handiak izan dira, eta Ertzaintzak KASen aldeko hainbat jarraitzaile identifikatu ditu.
Udaletxe aurrean eginiko prentsaurreko jendetsuan, Donostian gertatzen ari diren jarrera arrazista, klasista eta faxistekin kezka adierazi dute hiriko eragile sozial eta politiko ugarik. Irakurketa bateratua eskaini dute 37 eragilek, besteren artean, Ernai, GKS, Bilgune... [+]
Elkarretaratzea egin dute Iruñean asteazkenean SOS Arrazakeria taldeak eta LAB sindikatuak salatzeko zapia buruan erabiltzen duten zenbait emakumeri "mehatxuak" eta "irainak" eragin dizkietela euren lanpostutan. "Ohikoa" den diskriminazioa... [+]