Hezkuntza sistemako pasta
Euskal Herrian sukaldaritza kultura handia dagoenez, ea horrela hobeto ulertzen den ikastetxe pribatuetako itunen gaia.
Bi lagun otordu bat egitera doaz jatetxe batetara, batak gari gogor eta txipiroi tintaz eginiko bucatini-ak marinara saltsa, txipiroi frijitu, txirla eta otarrainxkekin eskatzen ditu eta besteak tomatedun pasta plater “normal” bat. Ordaintzeko ordua iristean, plater bakoitzak menuko hitzen kopuruaren araberako prezioa dutenez, plater luze eta garestienak eskatu duenak beste lagunari erdibana ordaintzeko eskatzen dio. Labur esanda hori da hezkuntza pribatuko ikastetxeen ituna. Bestela jan ezingo zukeen pasta platera lagunaren/denon diruaz ordaintzea.
Noski ñabardurak daudela ikastetxe itunduen artean; baina finean, hezkuntza itunena administrazioak ordaindutako eta kudeaketa pribatua duen hezkuntza sistema paralelo bat da.
"Egungo sistemak jateko gutxien duenari pasta merke bat erosteko balio dio, eta ikastetxe pribatuetakoei pasta merke horren dirua hartu eta beste 'baliabide gehigarriekin' bucatini-ak egiteko aukera ematen die"
Pasta platerak oinarrizko eskubideak betetzeko funtzioa du, pertsona guztiei hezi, hazi eta duintzeko aukera ematen die. Jateko gutxien duenari bizitzan behar duena jasotzeko aukera emango dio. Baina egungo sistemak jateko gutxien duenari pasta merke bat erosteko balio dio, eta ikastetxe pribatuetakoei pasta merke horren dirua hartu eta beste “baliabide gehigarriekin” bucatini-ak egiteko aukera ematen die. Horri gehitu marketina eta propaganda eta desoreka sozialerako osagai guztiak dauzkagu.
Bucatini-ak nahi dituenak jan eta ordain ditzala osoki bere poltsikotik. Diru publikoa enpresa pribatuei ematea sistema neoliberalaren ametsa da. EAEn 600 milioi eurotik gora ematen zaizkie zuzenean, gobernu zein oposizioko talde nagusien babesarekin. Eta hau gutxi balitz, sistema hau publikoa dela sinestarazi nahi digute. Noski Europan hezkuntza sistema publikoa antolatzeko modu ezberdinak daudela; baina izaera publikoaren unibertsaltasuna edo doakotasun printzipioak leku guztietan berdina dira eta hemengo itundutako ikastetxeek ez dute inondik ere horrelakorik betetzen.
Diru publikoa ahalik eta pasta hoberena, ahal den jende gehienarengana iristeko izan behar luke eta gutxien duenari edo behar bereziak dituenari besteei baino gehiago eman bere egoera konpentsatzeko. Ekitatea bultzatuko duten sistema behar dugu ondo elikatutako gizartea kohesionatu bat nahi badugu.
Iragana hor dago ondo eginak ikasteko; baina ezin gara beti atzera begira ibili. Euskal eskola publikoan biharko menua prestatu behar dugu. Denon artean, guztiona eta guztiontzako den menua, tokian tokiko obradore ekologikoan egindako pastaz.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...
Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]
Oliver Laxe-k esan zidan behin enpatiari eustea dela zuzenena bizitza honetan. Zauritutako jendeak hunkitzen duela, eta jakin-min handia sorrarazten diola; eta hori dela, hain zuzen ere, gehien gustatzen zaion gauzetako bat: bere buruari galdetzea zergatik hunkitu duen horri... [+]
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Hezkuntzari buruzko eztabaidan, gutako batzuk erabiltzen ari garen neologismoa (uste dut horrela deitu ahal diogula) da pedagogismoa, agian azalpenik behar duena. Asmoa da pedagogiari aukera bat ematea, bi gauzak bereizita. Zientifizismoa eta zientziaren arteko bereizketan... [+]
Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]
Animalia askok biziraupen estrategia gisa darabil taldearekin bat etortzea. Izaera hori mespretxatu da sarri, kolektibo asko artaldeekin parekatuz, gidatua izan behar duen izaera propiorik gabeko masa bailitzan. Baina kolektibitateak, mehatxua susmatzen duenean, badaki bere... [+]
Bio etiketadun sagar edo tomate bat erosten dugunean, sagar edo tomateari osasungarri hitza lotzen diogu eta lurra zaintzen ari den nekazaria irudikatu dezakegu. Lurraren zaintzari jarritako mimoagatik, erosketaren prezio altua ulerkorra egiten zaigu. Sagarraren erosketak... [+]
Marioker guztiok nola, erreferenteen egarri nintzen nerabezaroan, bisexuala nintzela onartzeko prozesuan, eta bakan batzuk topatu nituen: Skin, Skunk Anansieren kantaria (tartean ez nekien bisexuala zenik, baina radarrak funtzionatzen zidan), Lucía Etxebarriaren Beatriz y... [+]
Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]
Energia politikek haserreak eta desadostasun sakonak sortu dituzte ekologisten artean. Ez da gauza berririk. Hemen eta atzerrian. Hemen eta orain, nabarmen. Duela bi urte, 2023ko udaberrian, gure ikerketa taldeak (ekopol.eus) hiru mahai-inguru antolatu zituen Donostian,... [+]
Momentu honetan, eta buruileraino, Adimen Artifizialari buruzko erakusketa erraldoi bat ikusgai da Parisko Galerie nationale du Jeu de Paume museoan, izenburu honekin: Mundua, Adimen Artifizialaren arabera. Erakusketa horretan, hainbat arte obra garaikide agertzen dira,... [+]
Zurea ez da ekologia, zurea ideologia da!”. Espainiako oposizio buruaren hitzak dituzue, oraingoan itzalaldia aitzakia hartuta. Zer den ideologia hitza desitxuratzea; trantsizio energetikoa edota energia politika, hitzak dioen moduan, politika hutsa delako. Kapitalismoaren... [+]