Herriari bizitza ematen dion Zigako eskolak itxi egin beharko du ume faltagatik
Lehen Hezkuntzako adin ezberdinetako sei ikasle baino ez ditu Zigako (Nafarroa) eskolak. Aukera baliatzen dute elkarbizitza lantzeko, tokiko curriculuma sustatzeko, landa ingurunea pedagogikoki aprobetxatzeko eta herria bera bizi eta dinamiko mantentzeko. Hori bai, ume gehiago eta segidarik ezean, ixtear da Zigako eskola.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Despopulatzen ari diren zonaldeetan, herriak eta bertako kultura bizi mantentzeko helduleku ezin hobea dira landa-eskolak. “Adineko emakume bat ikasturte hasiera guztietan ikastetxe atarira etortzen zitzaigun, esatera zein pozik zegoen ikasturtea hasi zelako eta haurrak entzuten zituelako berriz ere. Landa-eskola batek herriari bizitza ematen dio”, kontatu du Maite Oteiza Zigako eskolako zuzendariak, TVE kateak egindako erreportajean: “Nahi dugunaren inguruan kontzientzia hartu behar dugu helduok, zer den guretzat progresoa: hiri handi bat trafiko askorekin? Ala beste progreso mota bat, lotuagoa lurrari, ingurumenari? Indarra herrietan dago, herri horietan bizi den jendean”.
“Herri txikietako eskolak familia bat gara”
Baztanen hamabost herri daude eta horietako hamabik dute eskola. Zigak 22 ikasle izan ditu iraganean, gaur egun sei baino ez, Ziga eta Aniz herrietakoak, datorren ikasturtean eta hurrengoan lau izango ditu, eta gero ziurrenik itxi egin beharko dute, ume faltagatik.
“Herri txikietako eskolak familia bat dira”, kontatu du Oteizak, eta ikastetxean elkarbizitzari garrantzi handia ematen diotela nabari da. Besteak beste, beren kezkak agertzeko batzarrak egiten dituzte (patioan denek ez dutela gauza berean jolastu nahi eta auziaz hitz egin dute erreportajean ikasleek), batzarrak aproposak baitira eztabaidatzeko eta parte hartzen eta gainerakoak entzuten ikasteko.
Proiektuka ere aritzen dira Zigan. Esaterako, zortzien artean antzezlan bat prestatu dute, hasi eta buka, ikasturte amaieran herriko jendearen aurrean eskaintzeko. Sormena, idazketa, irakurketa, ahozko adierazpena, ahozkoa ez den espresioa, lotsa gainditzeko baliabideak… lantzeko aproposa da antzerkia.
"Asko aprobetxatzen dugu ingurua, eta are gehiago aprobetxatu nahi dugu. Gure etxeekin, herriarekin, jendearekin… egiten dugu lan, ukitu, esperimentatu eta manipulatu egiten dugu"
Zigako planoa hartu eta kalez kale ere ikusi ditugu haurrak, erreportajean. Espazioa, orientazioa eta beste jorratzeko modua da, baina tokiko curriculuma eta bertako historia, kultura eta ezagutza transmititzeko erreminta inportantea da ingurua. “Asko aprobetxatzen dugu ingurua, eta are gehiago aprobetxatu nahi dugu. Gure etxeekin, herriarekin, jendearekin… egiten dugu lan, ukitu, esperimentatu eta manipulatu egiten dugu, inguru oso aberasgarria dugulako, eta inguruan lan egitea bera oso aberasgarria delako, ez dakit zenbateraino baloratzen dugun”, dio Oteizak. Sukaldaritza tailerra ere bertako kultura bizi mantentzeko modua izan daiteke, haurrek taloa egiten ikasi dute esaterako, “batez ere despopulatzen ari diren herriotan inportantea delako gure kultura ez galtzea eta herria aktibo mantentzea, etorkizuna izan dezan”.
Eskolaren amaiera?
2024-2025 ikasturtean eta 2025-2026an soilik lau ikasle izango ditu Zigako eskolak, Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuarekin hala hitzartuta. Ziga eta Aurizkoak dira bakarrik lau ikasle izango dituzten ikastetxeak Nafarroan. Ondoren, itxi egin beharko ditu ateak, gauzak asko aldatu ezean. Bitartean, herria bizi mantentzeko borrokan jarraituko dute bertako biztanleek. “Etorkizunean, jendeak hemen bizitzen jarraitzen badu, eskolak bizirik jarraituko du. Gure herrietan jendea bizi baldin bagara, eskolak beteko ditugu”.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Lanez lepo harrapatu dugun arren, eskuzabal hartu gaitu Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak; elkarrizketarako aurrez adostuta genuen denbora luzatzen utzi digu, luze jo baitu solasaldiak. Karguan urtebete egin duelarik, berrikuntzaz aritu gara Begoña Pedrosarekin,... [+]
“Lehenengo mailako ikasleek enpresetan egin dituzten praktikak existitu ez balira bezala jokatzeko eta notak aurreko sistemaren arabera jartzeko eskatu digute”, adierazi dio ARGIAri irakasle talde batek. Hori eta beste hainbat adibide eman dizkigute, azaltzeko modu... [+]
Animalia-etikaz mintzatuko dira EHUko ikastaroetako batean. Leire Morras Aranoak, ikastaroaren zuzendariak, hezkuntzan antiespezismoa lantzeko dauden hutsuneak eta aukerak nabarmendu ditu.
Udako Euskal Unibertsitateak hogei jardunaldi eta topaketa antolatu ditu ekainaren 11tik hasita hilabete batez, hausnarketari bide emateko eta "arnasgune akademikoa" izateko helburuarekin. Inguma datu-base berrituan unibertsitate mailako jakintza alor ugaritako ia 50.000... [+]
Espainiako Lanbide Heziketaren legeak egoera larria ekarri duela iritzita, kezka nagusiekin manifestua idatzi du irakasle talde batek eta jasotako sinadurak aurkeztu dizkio Eusko Jaurlaritzako Lanbide Heziketako Sailburuordetzari. “Joan garen ikastetxe guztietan bat egin... [+]
Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza sailburuak iragarri duelarik hainbat ikastetxe eta zonaldetan sukaldeak jarriko dituztela, EHIGE gurasoen federazioak dio gaur egun catering-enpresen esku dauden eskola-jantokietako eredua bera aztertzea eta bestelako kudeaketa bat bultzatzea dela... [+]
Ehunka pertsona joan dira jaialdira, haien artean Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburua, 60 milioi euroko inbertsioa iragarri duena Eskola Txikientzat.
EAEko Hezkuntza Sailak egindako “balorazio oso positiboa” ezbaian jarri du Arartekoak ebazpen batean. Bere esanetan, “neurri irmoagoak” hartu ezean, Ordiziako eskoletan dauden zaurgarritasun eta hizkuntza desoreka arazoak konpontzetik “urrun”... [+]
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
Herri txikiak bizirik dauden eremuak direla eta bizirik jarraitzeko herriari begiratuko dion eskola gakoa dela aldarrikatuko dute, aurten ere, Gipuzkoako Eskola Txikien Festan. Ekainaren 8an ospatuko dute, igandean, Ezkio-Itsason, landa guneko herri txikiak hezkuntzarako zein... [+]