Hamaiketako osasuntsuak, ikasle guztien eskubide

  • Urteak dira Euskal Herriko txoko askotan eskola-jantokien ereduaren eta bertako elikaduraren bueltan borrokak martxan direla, horren adibide da Gure Platera, Gure Aukera ekimen zabala eta horra batu diren hamaika elkarte. Bazkaria ez da, ordea, eskolan ikasleek egiten duten otordu bakarra: egunero-egunero, hamaiketakoa izaten dute haur eta gaztetxoek, eta Elgetako Herri Eskolako guraso elkarteak, Bergarako Ereindajanekin elkarlanean, arreta berezia jarri nahi izan dio otordu horri. Azarotik, hamaiketako osasuntsuak ikasle guztiei bermatzeko proiektua martxan dute bertan: elikagai ekologikoak eta hurbileko ekoizleenak darabiltzate.


2022ko ekainaren 16an - 11:38
Argazkia: Goiena Telebista.

Goiena Telebistak Elgetako esperientziaren inguruan egindako erreportajean, eskola bera eredu izatearen garrantziaz mintzatu da Ikuska Lizarralde guraso elkarteko kidea: “Guraso elkartean bagenuen lehenagotik zalantza edo kezka gai honen inguruan, eskola desio dugun elikadura motaren eredu izatea nahi dugulako”. Jantokiaren bueltan lanketa egiten ari ziren lehenagotik eskolan, eta horretan ari zirela iritsi zitzaien Ereindajaneko kideen proposamena: zergatik ez hasi hamaiketakoak eraldatzetik? “Haiekin elkarlanean ari gara, eta proiektu honen egunerokotasuneko antolaketan oinarri handi bat dira guretzat”, azaldu du gurasoak.

Egitasmoaren helburuetako bat da lehen sektorea, bertako ekoizpena eta hurbileko kontsumoa bultzatzea, noski, baina ez bakarra. Izan ere, guraso elkartetik konturatu ziren ikasleen artean desberdintasun handiak zeudela hamaiketakoan, eta elikagai osasuntsuak jateko aukera haur guztiei zabaltzea ere bazen haien asmoa. Eta ez hori bakarrik: sortzen den zabor kopurua murriztea ere bai. “Aurrerapauso garrantzitsuetako bat izan da hondakinak murriztea, batez ere plastikoa”, zioen Goiena Telebistan Lizarraldek.

Fruta, ogia eta olio ekologikoa

Elikagai horiexek dira azarotik Elgetako Herri Eskolan ikasleek egiten dituzten hamaiketakoen oinarri. Sasoiaren arabera, fruta aldatzen doa, eta ahal dela, hurbileko ekoizleena erabiltzen dute. “Fruta eta olioa Ereindajanen bidez ekartzen ditugu haien ekoizle saretik, sasoian sasoikoa eta momentuko baliabideen arabera. Ogia, berriz, Iurretako okin batek ekartzen digu”, azaldu du gurasoak. Eskema orokor hori moldagarria da, dena den, eta egun berezietan bertako ekoizleen gazta eta jogurtak ere jarri izan dituzte.

Hobetzeko gauzak egon arren, oro har, proiektuak orain arte izandako ibilbidearekin pozik daude ikasleak, gurasoak eta eskolako langileak. “Oso garrantzitsuak dira horrelako ekimenak, bai eskoletan eta baita eskolaz kanpo, eta ez soilik osasun aldetik begiratuta, ekonomikoki ere bai, herri moduan autonomia irabatzeko”, zioen erreportajean Patxikobaso baserriko Monika Irazolak, eskola hornitzen duen okinak.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Baratzetik mundura
2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


2024-04-14 | Garazi Zabaleta
Jakiak ehuntzen
Zangoza inguruan tokiko elikadura sistema eraikitzen

Zergatik doa mundu guztia Iruñera erosketak egitera, gure eskualdean elikagai asko ekoizten bada? Zergatik da hain zaila bailara hauetako produktuak bailara hauetako dendetan topatzea?”, galdera horiei eta beste zenbaiti tiraka hasi ziren lanean Zangoza aldean duela... [+]


2024-03-25 | Garazi Zabaleta
Hazien liburutegia
Liburuak eta haziak, aberastasun publiko

Urteak dira Nafarroan eta beste zenbait tokitan hazien liburutegi proiektuak martxan dituztela. Hazien liburutegiak, liburuen liburutegietan. Euskal Herriko Hazien Sareak antolatutako hitzaldi batean izan zuen egitasmo horien berri Ane Leturia Delfrade Antzuolako liburuzainak,... [+]


2024-03-18 | Garazi Zabaleta
Nekazariak eskolan
Eskola ezin bada baserrira igo, baserria jaitsiko da ikastetxera...

Hamar urte baino gehiago daramatza martxan Arabako Nekazariak Eskolan proiektuak, Hazi fundazioak zenbait ekoizlerekin elkarlanean bultzatzen duena. Haur eta gaztetxoak nekazal mundutik geroz eta deskonektatuago bizi diren garaiotan, inoiz baino beharrezkoagoa da elkar... [+]


2024-03-11 | Garazi Zabaleta
Gu zu bio
Ontziratu gabeko garbiketa produktu ekologikoak, Bermeoko dendan

Ateak ireki berri ditu Bermeon Gu Zu Bio dendak, otsailaren 17an egin baitzuten inaugurazio ekitaldia. Edurne Zulueta Aranguena da proiektuaren bultzatzailea, eta berak azaldu bezala, garbiketako produktuei lotutako kontsumoari buelta bat eman nahi izan dio egitasmoarekin... [+]


Eguneraketa berriak daude