Nazioarteko 49 estatutako 86 ikerlarik osatu dute espezie inbaditzaileei buruzko ikerketa, eta zenbait “mehatxuz” ohartarazi dute. Nazio Batuen Erakundearen menpeko Biodibertsitateari eta Ekosistemen Zerbitzuei buruzko Zientzia Politikarako Gobernu arteko Plataformak (IPBES) kaleratu du txostena, orain arte egin den lehena tamaina honetan.

Ondorioztatu dute gizakia dela errudun nagusia eta eragin duena landare eta animalia espezieak desagertzea: “Giza jarduera askok ahalbidetu dute espezie inbaditzaileen lekualdatzea, finkatzea eta zabalpena”. Aldi berean, espezie inbaditzaile horiek dira jada desagertu diren espezieen %60 suntsitzearen arrazoia. Hauek dira espezie inbaditzailerik zabalduenak: Ur-hiazinto arrunta (Pontederia crassipes) eta lantana (Lantana camara) landareak, eta arratoi beltza (Rattus rattus).

Finkatuta dauden 37.000 espezie inbaditzaile arrotz gizakien erruz iritsitakoak dira, eta gutxienez 2.300 jatorrizko herrien lurretan aurkitu dituzte. Bertako biodibertsitatea kaltetzen dutela zehaztu dute ikerlariek, besteak beste, ekosistemak aldatuta eta bertako espezieekin lehiatuta edota haietaz elikatuta. Gogorarazi dute ez direla tokian tokiko mehatxu bat soilik, baizik eta planeta osoari eragiten dietela.

Kalteak naturan eta gizakiengan

Egileen arabera, espezie inbaditzaileek ez dakarte arriskua besterik. Naturan eta gizakiengan duen inpaktuaren %80-85 “negatiboa” da: ekonomian, elikadura eta ur segurtasunean, giza osasunean eta identitate kulturalean. “Naturarekiko dependentzia handiena duen jendeari, jatorrizko herrietako pertsonak barne, izugarri eragin diezaiekete espezie inbaditzaileek”, azpimarratu dute. Kalte horiek urtean 400.000 milioi euroko gastuak uzten dituztela kalkulatu dute, baita zifra hori 1970eko hamarkadatik biderkatuz doala ere.

Klima larrialdiaren eraginak okertzen dituela eta kalte handiagoak eragingo dituela aurreikusi dute, besteak beste, landare inbaditzaileen ondorioz suteak maizago eta larriagoak izango dira, txostenaren esanetan. Dena den, gizakiek sustatutako arazoak gizakiek konpontzeko aukera dagoela zehaztu dute, eta horretarako prebentzioa aukerarik onena eta errentagarriena dela, “baina desagerraraztea, eustea eta kontrolatzea ere eraginkorrak dira testuinguru espezifikoetan”. Animalia batzuk “desagerraraztearen” aurka agertu direnei, zera gogorarazi diete: “Hipopotamoa edo arratoia bezalako espezie bat ez kontrolatzeak esan nahi du beste espezie bakar batzuk hilko direla”. Gobernuei neurri sorta bat proposatu diete, eta emaitza onak eman dituzten herrialdeen adibideak gogorarazi.