Bizi garen mundu frenetiko zein zorabiagarri honetan, pixkanaka gertatzen diren gizarte-aldaketak batzuetan antzemanezinak, garrantzirik gabekoak edo hutsalak direla iruditzen zaigu. Hala ere, ez da horrela, eta jakitun izan behar dugu tentuz jokatzeko. Horren adibide, azken urteotan eskuin-muturra apurka munduan zehar hedatzen ari dela. Joera hori Espainiako Estatuan agerikoa da, baita Europan ere, non ekainaren 9ko azken Europako hauteskundeen arabera, lau diputatutik bat jadanik eskuin-muturrekoa den. Gainera, urruneko beste herrialde batzuetan, esate baterako, Argentinan, Brasilen eta Amerikako Estatu Batuetan ideologia-korronte horren liderrak ere nabarmendu dira. Mapa bat hartu besterik ez dugu hedapen horretaz ohartzeko.
Eskuin-muturreko taldeek ezaugarri komunak dituzte: populismoa, antifeminismoa, nazionalismoa, xenofobia, kontserbadurismoa, autoritarismoa eta pluralismoaren gaitzespenaren nahasketa. Koktel arriskutsu horrek defendatzen dituen politikek hamarkada askoan giza eskubideetan, justizian eta elkartasunean lortutako gizarte- eta ingurumen-aurrerapenak urratzen dituzte. Hortaz, haien politika errepresiboek eta etnia zein erlijio taldeen kontrako gorroto-diskurtsoek, baita sexu eta genero aniztasunaren aurkakoek ere, besteak beste, intolerantzia- eta indarkeria-giroa sustatzen dute, eta giza eskubideak sistematikoki urratzen dituzte. Gainera, eskuin-muturraren argudioak gezurretan eta faltsukerietan oinarritzen dira, eta tentsioak sortzen dituzte gizartean, baita herritarrak polarizatu ere.
Urriaren 17an den Pobreziaren eta Bazterkeriaren aurkako Nazioarteko Egunaren harira, gogoratu nahi dugu eskuin-muturreko alderdiek sustatutako politikek austeritatea, pribatizazioak eta gizarte-zerbitzuen murrizketak bultzatzen dituztela, eta horiek guztiak kaltegarriak direla gizarte-sektore ahulenentzat, eta aberatsen eta pobreen arteko arrakala handitzen dutela. Halaber, etnia- eta arraza-aniztasuna arbuiatzen dute, eta migratzaile edo errefuxiatuekiko mesfidantzan oinarritzen dira, horiei gizatasuna kentzen diete, eta gizarteko gaitz guztien errua egozten diete. Halaber, konponbide errazak proposatzen dituzte arazo konplexuetarako, sakondu gabe eta benetako kausak aintzat hartu gabe.
Premiazkoa da gizartean barneratzen ari diren diskurtso estigmatizatzaile eta diskriminatzaileen arriskuaz eta eraginaz jabetzea. Bere burua eskuin-muturrekotzat ez duten pertsonak ere diskurtso horiek bere egitera iristen dira
Azken finean, eskuin-muturraren gorakada mehatxu argia da ekitaterako, justiziarako eta giza eskubideetarako munduan, eta askatasuna, demokrazia eta gizarte-kohesioa arriskuan jartzen ditu. Hori dela eta, Donostiako Zero Pobrezia plataformatik, bazterkeriaren, pobreziaren eta desberdinkerien aurka lan egiten duten hiriko hamalau gizarte-erakundez eta gizarte-mugimenduz osatuta, desinformazioari eta buloei aurre egiteko tresnak herritarrei ematea beharrezkoa dela aldarrikatzen dugu, horiek zabaltzen lagundu ez dezaten. Haurtzarotik trebetasunak garatzen eta tresnak eskuratzen lagundu behar da, pertsonek ongizate kolektiboaren, giza eskubideen eta justizia sozialaren aldeko kontzientzia kritikoa izan dezaten. Gainera, beldurrari informazioarekin aurre egitea proposatzen dugu, beraz, premiazkoa da eskuin-muturraren gorakadaren eta gizartean barneratzen ari diren diskurtso estigmatizatzaile eta diskriminatzaileen arriskuaz eta eraginaz jabetzea. Izan ere, bere burua eskuin-muturrekotzat ez duten pertsonak ere diskurtso horiek bere egitera iristen dira. Halaber, mobilizatu behar gara pertsona guztien giza eskubideen alde, eta erakundeei exijitu eskubide horiek bermatzeko beharrezko neurriak har ditzatela. Ezin gara eskuin-muturra legitimotzat hartzearen akatsean erori; osasun-hesiak ezarri behar ditugu hura isolatzeko eta geldiarazteko.
Jakitun gara kausa ugarik sustatu dutela eskuin-muturraren gorakada, eta konponbidea globala izan behar dela, baita sektore askotan landu behar dela ere. Hori dela eta, gure munduak dituen erronka eta mehatxuen aurrean, ezin gara geldi egon. Horregatik, herritarrak Pobreziaren eta Bazterkeriaren aurkako Nazioarteko Eguna dela-eta antolatu ditugun ekimenetan parte hartzera eta mobilizatzera gonbidatzen ditugu. Zehazki, ostiral honetan (hilak 18) Donostiako Antiguako frontoian antolatu dugun Eskubiderik ez eskuin muturrean izenburudun doako aldarrikapen bertso-saioan, Maialen Lujanbio eta Unai Agirreren parte-hartzearekin, eta Imanol Artola Felix gai-jartzaile lanetan.
Haizea Bernas Loinaz, Donostiako Zero Pobrezia Plataforma
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]
Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]
Pandemiaren iragarpenetik Valentziako tragediarainoko errepasoa egin eta ondorioztatu dut gezurra eta forupea suhesi gisa dituen kudeaketa instituzional negargarria klase gobernariaren konstantea dela.
Ez dugu gobernari ordezko baliogarririk sistema pendular hau aldatzen ez... [+]
Azaroaren 19a komunaren munduko eguna da. Gaur oraindik ere, XXI. mendean, langile askok, hemen, Euskal Herrian bertan, ez daukate haien lanaldietan komuna erabiltzeko eskubidea. Horren adibide dira garraioko langile asko.
Komunak osasun publikoaren giltzarria dira, eta... [+]
Etxebizitzaren auzia aspalditik datorren egiturazko arazoa da. Giza eskubidea izan behar lukeena, gehienez ere eskubide subjektiboa baino ez da. Iruzurra dela diot instituzio eta alderdi politiko guztiek hitz politak esan arren, ez diotelako muinari heltzen. Egun, enpresa... [+]
Eskola publikoko eragile gehienen kontra EAEn onartu den Hezkuntza Lege berriak irakaskuntza kontzertatuaren doakotasuna bermatzea du helburu, beti ere botere publikoen finantzaketaren bidez, jakina. Espainiako Estatuan ere gobernukideek... [+]
Azaroaren 15ean Errenteria-Oreretan Euskal Herria Digitala osatzen dugun eragileek antolatutako hirugarren jardunaldiak egingo ditugu. Autodefentsa digital feminista lantzeko tailer bat eta digitalizazio demokratikoa oinarri izango duen hitzaldi bat izango dira... [+]