Gezurrak dantzan Zigoitian
Zigoitia shock egoeran dago. Hauteskundeak igaro eta, bat-batean, panel fotovoltaikoen makroproiektu bat ekarri digute mahai gainera, nekazaritza lurren hedadura izugarria estaltzeko asmoekin. Proiektu hori orain atera da argitara, botoa eskatzen ziguten politikari horiek jada oniritzia emana diotenean (isilka-misilka eta udalen gainetik pasata), eta hara!, proiektuari nolabait aurka egin ahal izateko alegazioen aurkezpenerako denbora justua besterik geratzen ez denean. Eta hedabide nagusi guztiak isilik hauteskundeak igaro diren arte.
Gauza berbera egiten ari dira, gainera, gutxi gorabehera, Arabako hainbat lekutan, eta baita beste herrialdeetan ere, espazio izugarriak panel fotovoltaikoz eta errota eoliko erraldoiz betetzeko asmotan. Hori guztia makroproiektu "ekologikoak" direlako maskaradapean, nahiz eta, azkenean, Solariaren poltsikoak bete eta ingurumen- eta gizarte-inpaktu izugarria izateko baizik balioko ez duten.
Eta jendearen erreakzioa mamitzen hasi denean, ETB2n eman zena bezalako albisteekin egin dugu topo; maiatzaren 16ko Teleberri albistegian Africa Baetak honako esaldi honekin zabaldu zuen albistea: "En Araba continúan las protestas en defensa de la tierra agraria y en contra de las renovables..." [Araban jarraitzen dute nekazaritza lurren aldeko eta berriztagarrien aurkako protestek]. Ez dakigu esaldi hori falaziaren eremuan ala zuzenean gezur gordinarenean kokatu beharrean gauden. Erreakzio-mugimenduaren ekitea Berriztagarriak bai, baina ez horrela tankerako lelo argiekin hasi dela kontutan hartuta... bakoitzak epai dezala. Edozein kasutan, manipulatzeko asmoa nabarmena da.
Zigoitia shock egoeran dago. Hauteskundeak igaro eta, bat-batean, panel fotovoltaikoen makroproiektu bat ekarri digute mahai gainera, nekazaritza lurren hedadura izugarria estaltzeko asmoekin
Kontua da badakigula gauzak beste era batera egin daitezkeela. Teilatuak soberan daude, ez dago zertan nekazaritza- eta natura-eremuak makroegiturekin suntsitu. Izan ere, teknologia berriztagarriek ingurumenean eta gizartean gutxieneko kaltea eragiteko gakoetako bat eskala da, eta teknologia horien alderdi onetariko bat horixe da, eskala txikian ezin hobeto ezar daitezkeela. Berez, energia iturria nahi den besteko berriztagarria izanik ere, "makro" eskalan planteaturiko edozein proiektuk inpaktu latza eragiten du ingurunean; alegia, berriztagarrietarako trantsizioa egiteak benetako hobekuntzaren bat ekartzekotan, eskala eta ustiapen-eredua aldatzea erabat beharrezkoa dugu. Baina, noski, horrela eginez gero, Solaria bezalako enpresek horrelako muntaketetatik aterako lituzketen etekinak ere ez lirateke hain mamitsuak izango...
Ez omen dago ikusi nahi ez duena baino itsuagorik. Megaproiektu honen garapena, herritarren erreakzio-aukerak oso txikiak izan arte bide administratibotik isilka aurrera egin duena, eta politikari eta hedabide printzipalen aldetik arretarik erakarri gabe egin dela ikusten ez duenak, ikusi nahi ez duelako da. Orain, erreakzioaren aurrean, politikari batzuek ezjakinarena egiten dute, eta bularrean kolpeak ematen dituzte sinpatiak eurenganatzeko eta jendearen haserrea arintzeko, "arduratzen denik badagoela" ikusaraziz... azkenean "egin zitekeena egin dugu, baina ezin izan da, zer egingo diogu ba!" esaten bukatzeko.
Guztiz sinesgaitza da alderdi printzipalek azken unera arte makroproiektu hauen garapenaren berririk ez izatea. Intentzio guztiz mantendu dute isilean, eta hauteskundeak igaro arte itxaron dute bonba askatzeko; jardun horrek muntaia guztiaren konplize egiten ditu. Eta agintari politiko eta hedabide nagusi guztiei buruz dihardut. Horien arteko edonork gaia lehenago azaleratu eta apurren bat akuilatu izan balu, Solariaren proiektuen aurkako herri-mugimendua askoz ere antolatuago eta indartsuago egongo zatekeen, gertatzen ari denaz ohartarazten jada denboratxoa badaramaten nekazari eta abeltzainez haratago. Alabaina, guztiz kontrakoa egin dutela dirudi, proiektuak azken unera arte publizitate eta oposizio txikienarekin aurrera egin zezan lagundu dute.
Eta horrek posizio berezian jartzen ditu tokiko politikariak. Zuen buruzagi nagusiek Solaria bezalako enpresa baten interesei men egin dietela hain nabaria izanik... Zer egingo duzue? Kontuak eskatuko dizkiezue ala belarriak jaitsi eta barne-diziplina jarraituko duzue? Zuen herriak beren bizimodua suntsitzen duten makroproiektuen aurrean defendatuko dituzue ala "ahal izan duguna egin dugu, baina ez dago zereginik..." esaten lehenak izango zarete? Nik gauza bat argi daukat: okerragoa da lagun faltsua, etsai aitortua baino.
Mikel Larrañaga Arregi
Filosofian lizentziatua, Historian doktorea, Zigoitiako bizilaguna
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Gasteizko Arana auzoan Nazioarteko Babeserako Harrera Zentroa birgaitzeko lanak hasi ondoren, bizilagun okupatuak eta kezkatuak garen aldetik eta Euskal Herria benetako harrera- herria izan dadin, berriz ere publikoki posizionatu beharra ikusi dugu. Beste behin ere lengoaia... [+]
Ikusiz zenbat psikologok, medikuk, terapeutak… metodo mirakuluak partekatzen dizkiguten, pentsa daiteke haurren heziketa nazioarteko kezka dela eta denok adituak bilakatu garela.
Azken asteotan, energia berriztagarriei buruzko eztabaida komunikabideetan zabaldu da. Euskal Herrian, lehenik eta behin, Aritz Otxandianok jasandako erasoaren kasu mediatikoa izan genuen, berak energia berriztagarrien aldeko jarrerari egotzi ziona; handik egun gutxira,... [+]
Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]
Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]
Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.
“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]
Harriduraz irakurri dugu prentsan Aritz Otxandianori etxean bertan bengalekin egindako erasoaren albistea. Berak sare sozialetan eman zuen gertatutakoaren berri. Bai bera, bai bere adierazpenak jasotzen dituzten hedabideak ahalegindu dira eraso hori makro-berriztagarriei buruzko... [+]
Beharbada ez duzu jakingo nor den Donald Berwick, edo zergaitik aipatzen dudan artikuluaren izenburuan. Gauza bera gertatzen zaie, agerikoa da, abian den Osasun Itunean parte hartzen ari diren gehienei. Ez dakite zer den Berwicken Helburu Hirukoitza, are gutxiago eredu hau... [+]
Aurreko egunetan Larraitz Ugarte abokatuak idatzitako La motosierra puede ser tentadora artikuluak zeresan handia eman du sektore zabal batean. Administrazio publikoaren barruan ohikoak diren egoera batzuk mahai gainean jartzen ditu, tartean efizientzia falta, ardura eta kontrol... [+]
Garrantzitsua al da hizkuntza bat zuzen erabiltzea? Zer puntutaraino da hain beharrezkoa gramatika menderatzea edo hiztegi zabal bat edukitzea? Betidanik entzun izan ohi dut hizkuntzaren garrantzia, baina pentsatzen jarri ostean, ondorio batera iritsi naiz. Pentsatzeak askotan... [+]
Aspaldian bisitatzen ez nuen eta hainbertze gustatzen zitzaidan leku batera joan nintzen aurrekoan. Bertan nengoela, gustura sentitu nintzen eta zera pentsatu nuen: hau da nire leku kuttuna. Kuttuna, kuttuna, kuttuna; hitza jira eta biraka etxerako bidean. Kuriositateak jota... [+]
Nerabeek eta gazteek, ibilbide akademikoan zehar, behin baino gehiagotan jasoko dute lagungarria izango zaien ikasketetarako edo-eta lanbiderako orientabidea. Gidaritza eskaini behar zaie, zalantzez beterik egon ohi baitira erabaki garrantzitsuak hartu behar dituzten bakoitzean,... [+]
Gure hizkuntzaren aurkako beste eraso bat jasan behar izan dugu Nafarroako Gobernuko Hezkuntza Departamentuaren eskutik; PAI programan euskararen aurkako aldaketa bat egitera behartu gaituzte. Azken urteotan, legeak hala aginduta, D ereduko ikastetxe berriek PAI programa sartu... [+]
Hezkuntza publikoko irakasleok hamabost urtetan berriztu gabeko lan-hitzarmena eguneratzeko eta hobetzeko beharra eta eskubidea dugu. Horretarako, benetako negoziazio batean murgilduta egon beharko genuke, baina errealitatea negargarria da. Negoziazio batean, alde oro ados... [+]