Gernikan sirenak beste urte batez deiadarka, palestinako herritarren eta Bakearen Artisauen eskutik
87 urte bete dira ostiral honetan, 1937ko apirilaren 26an abiazio faxistak Gernika bonbardatu eta sarraskitu zuenetik. Urtero legez ekitaldi andana antolatu dute erakunde eta eragile sozialek. Tartean, pasealekuan eta Astra fabrikan dauden sirenak martxan jartzea.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Gernikako bonbardaketaren urteurrena dela-eta egitarau zabala antolatu du asteotan Gernika Memoriaren Lekuko plataformak, memoria "mundua begiratzeko modu bat" delako, aurkezpenean azaldu zuten moduan. Atzera begiratuta gaur egun gertatzen diren injustiziak salatzeko baliatuko dute hortaz efemeridea, duen garrantzia politikoari iskin egin gabe.
Egitarau barruan, besteak beste, Sarri min ematen du akordatzeak antzezlana eskaini dute pasa den astean Lizeo Antzokian, Ibarrekolanda Bigarren Hezkuntza Institutuko ikasleen eskutik. Joseba Sarrionandia idazlearen olerki-lanetatik abiatuta egindako sormen lana da.
.jpg)
Baina ostiral hau dugu duela 87 urte abiazio alemaniar faxistak agintari frankistekin elkarlanean egindako sarraskia gogoratzeko une gorena. Ohi legez arratsaldeko 15:45etan 4 minutu ekimena egingo dute, Pasealekuan eta Astra fabrikan sirenak berriz martxan jarri eta herri osoan entzungo dira. Aurten Palestinako herritarrak eta Bakearen Artisauak gonbidatu dituzte horretarako.
"Gernikatik eraikitzen dugun memoria elkartasunean oinarritzen da –azaldu dute plataformako kideek–. Justizian. Ahotsa altxatzean, beharrezkoa den une, arrazoi, eta bider guztietan. Horregatik diogu, beste behin ere, gu beti Palestinako herriarekin egon garela, eta izango garela, eta bere aurkako genozidio saiakera – gure aurka saiatu ziren bezala- beti gogoratuko dugula historiaren lekurik ilunenenera eraman dezan Israelgo estatua".
"Gernikatik eraikitzen dugun memoria elkartasunean oinarritzen da. Justizian. Ahotsa altxatzean, beharrezkoa den une, arrazoi, eta bider guztietan. Horregatik diogu, beste behin ere, gu beti Palestinako herriarekin egon garela"
Gainera, Gernika Memoriaren Lekuko plataformak diseinaturiko egitarau barruan beste hainbat ekitaldi ere izango dira eta eguna kandelekin ibilbidea eginez amaituko dute. Larunbatean berriz, Palestinarekin elkartasun eguna antolatu dute.
Agintari eta lekukoak bunkerrean
Instituzioen aldetik ere hainbat ekitaldi ofizial egin dira eta egingo dituzte bonbardaketaren urteurrenaren kari. Besteak beste horietan izango dira EAEko jarduneko lehendakari Iñigo Urkullu eta Memoria Demokratikoaren Espainiako ministro Angel Victor Torres.
.jpg)
Pasa den apirilaren 13an Espainiako Gobernuak memoria historikoko leku izendatu zuen Gernika-Lumoko udalerria, hasiera batean soilik Juntetxea izendatzeko asmoa azaldu bazuen ere, hainbat elkarteren eskaera jarraituta herri osoa egongo da izendapen horren barruan.
Astelehenean egin zuten izendapenaren ekitaldia, Astrako babeslekua egurrezko egitura batez estali eta bisitagarri jartzeko inaugurazioarekin batera.
Frankismoaren azken exekuzioak hartu ditu hizpide Javier Buces historialariak, Askatasun Haizea (Txalaparta) liburuan. Estatuak eragindako biktimak, "bigarren mailako biktima" izaten jarraitzen dutela uste du Bucesek.
1985eko irailaren 25ean Inaxio Asteasuinzarra hernaniarra, Sabin Etxaide zestoarra, Agustin Irazustabarrena astigarragarra eta Jose Mari Etxaniz urretxuarra hil zituen GALek Baionan. 40 urte geroago omenaldia egin diete Monbar Hotelaren aurrean, hil zituzten lekuan.
Azaroaren 15ean kalera irtetera dei egin dute, PSN, EH Bildu eta Geroa Baik “ezarritako arrabolari erantzuteko”. Frankismoaren biktimak gutxietsiak sentitzen dira Iruñeko Udal Gobernuaren partetik.
Izpegiko besten karietarat Baztango eta Baigorriko gazteek mahai-ingurua antolatua dute arrats honetan Iparretarrak talde armatuaren memoria kolektiboa eraikitzeko beharrez. IKko sortzaileetan izan den Pilipe Bidartekin mintzatu gira, jakiteko nola bizi izan dituen 40 urte... [+]
.jpg)
Nafarroako Gobernuan ondare historikoaz arduratzen den erakundea da Vianako Printzea, eta Iruñeko Udala haren zain zegoen birgaitze prozesuarekin aurrera jarraitzeko. Datozen asteetan, beraz, obrarako lehiaketa irekiko da.
"Oraindik korapiloa askatzeko" dagoela gogoratzeko eta Txiki eta Otaegiren fusilatzeen 50. urteurrena kari, Sortuk bi pankarta handi eskegi ditu Cuelgamuroseko monumentuko arku batetik. 1975ean bertan lurperatu zuten Francisco Franco diktadorearen gorpua, 1936ko gerran... [+]
Iratzar eta Olaso Dorrea fundazioek antolatu duten erakusketa ibiltaria ezin izango da Zarauzko areto publikoetan ikusi. Udalak argudiatu du errelato "partziala" eta "ideologizatua" eskaintzen duela. EH Bilduren lokalean paratuko dute azkenean.
Arantzaren buruko loreek ez zuten arantzarik, Arantzaren bizitzak, ordea, asko. Emakume izatearekin batera, jaiotzetik batzuk. Besteak gaztetatik eransten joan zitzaizkion, komisarian torturak ezarriak, Burgosko prozesuan eta kartzelan, arantza horiek denak patriarkatuak... [+]
50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]
Gatazka politiko bat egon da azken 60 urteetan Euskal Herrian, eta horrek izan du bere bertsio biolentoa, ETAk bideratu duena, zeinari Espainiako Estatuak errepresioz eta estatu-terrorismoz erantzun dion. Sei hamarkadetan, ordea, biolentzia horiek ez dira berdin ikusi izan... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
