Genero rolak haur literaturan, idazle, ilustratzaile eta argitaletxeen begiradatik
Genero rolen ikuspegitik, zein eredu islatzen du haur eta gazte literaturak, eta zein neurritan laguntzen du hainbat balio eta jarrera erreproduzitzen eta mantentzen? Halako galderei erantzuteko, hitzaldi zikloa antolatu dute idazle, ilustratzaile, ipuin kontalari eta argitaletxetako ordezkariekin.
Haur eta Lehen Hezkuntzako ikastetxe bateko liburutegian sartu eta bertako liburuak genero ikuspegitik ikertu ditu Parean elkarteak. Ipuinetan ikusi dituzten joera eta estereotipo batzuk espero zituzten, beste hainbat datuk txarrerako harritu ditu, artikulu honetan kontatu genuenez: ipuinen idazleak gizonak dira nagusiki, mutil protagonistak gehiago dira neskak baino, istorioek sarri estereotipo sexistak erreproduzitzen dituzte… “Ez dira ikusten emakume abokatu edo alkateak –adierazi zigun Oihana Llorente Pareaneko kideak–. Askotan diogu neskak astronauta izan daitezkeela eta halako erreferenteak jarri behar direla mahai gainean, baina oso urrun gaude horretatik; pentsa, gure alabek ez dute ikusten emakumeak lan munduan gaudenik ere!”.
Orain, ikerketa hori abiapuntu harturik, haur eta gazte literaturan generoak joka dezakeen paperaren inguruan gogoetatzeko "Sustraietatik eraldatuz, berdintasuna errotzen” hitzaldi zikloa antolatu du elkarteak. Lur Gallastegi Zendegi haur literaturako idazlearekin solasaldia izango da asteazken honetan (Donostiako Tobbaco Days liburu dendan, 18:30ean); Ainara Azpiazu Axpi ilustratzaileak 8-13 urte arteko gazteei zuzendutako ilustrazio saioa eskainiko du (maiatzaren 26an, 17:30ean, Errenteriako Lekuona fabrikan); Haizea Loira Matxiñena ipuin kontalari eta musikariak “Berdintasunari konta eta kanta” saioa emango du (ekainaren 10ean, 17:30ean, Oiartzungo liburutegian); eta Pamiela-Kalandrakako haur literaturako arduradun Carmen Elvirak eta Alberdania argitaletxeko Jorge Giménezek emango diote amaiera zikloari (ekainaren 21ean, 19:00etan, Irungo liburutegian).
Printzesek ere puzker egiten dute
Ipuinak ez daude eredu sexistetatik salbu, baina badira bestelako adibideak literaturan, jakina. Gida ederra kaleratu du Parean elkarteak, Katakrak liburu-denda eta editorialaren laguntzaz. Bilduman aholkatu dituzte, besteak beste, Munstro arrosa, Nik ere nahiko nuke mango bat, Arturo eta Klementina, Tximeleta-belarriak, Munduko karramarrorik ertainena, Printzesek ere puzker egiten dute, Gerrak ez du etenik, Hankaz gora du amak mundua, Daniela pirata, Leotolde, Pippi itsasorako asmotan, Momo, Gu gara marimatrakak, Marie Curie, Tango, Martin…
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin zuten egon Debako liburutegian, eta egoera hori aldatzeko borrokan aritu da herriko ama talde bat. Udal gobernuak jarrera aldatu eta onartu du herritar guztiek, duten adina dutela, nahi dutenean egon ahal izatea liburutegian... [+]
Dantza, xake edo kirol topaketak egiten diren bezalaxe, literatura gustuko duten haur eta gazteek ere zaletasuna partekatu, elkar ezagutu eta egunpasa ludikoa egiteko aukera izango dute, datorren igandean. Ikasturtean zehar elkarri gutunak idazten aritu diren 130 gaztetxo... [+]
Irati Aizpurua Alquezar abokatuak zuhurtziaz erantzun ditu ARGIAren galderak, eta testuinguru juridikoa eman digu, Debako udal liburutegian gertatzen denaren inguruan. Elkarrizketa zabal batean berriki kontatu dugunez, 2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur... [+]
Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]
2 urtera arteko haurrek galarazita dute Debako haur liburutegian egotea, eta 2-6 urtekoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute egon. Hogei urtez horrela funtzionatu duen ageriko diskriminazioa buka dadila eskatzeko ama talde bat elkartu denean, ezetz erantzun die udal gobernuak... [+]
6 urtez azpiko haurrek egunean ordubetez baino ezin dute egon Debako liburutegian. Udal gobernuak argudiatu du "liburutegian erabilgarri dagoen espazioa mugatua" dela, baina ez du argitu espazio mugatu horregatik ezartzen dituzten ordu murrizketak zergatik aplikatzen... [+]
Esloveniako eskoletan izan duen arrakastari tiraka, Alberdania argitaletxeak Euskal Herriko ikastetxeetara ekarri du Joko Ona Denontzat irakurketa-lehiaketa: DBHko ikasleek “kalitate handiko liburuak” irakurriko dituzte taldeka, eta avatarra aukeratuta, horiei... [+]
Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira haurrentzako liburua modu berezian aurkeztu du ARGIAk, Donostian. Haur eta guraso ugari bildu ziren Gorka Bereziartua eta Adur Larrearen ipuinaren bueltan, eta festarako, dantzarako, ipuinak kontatzeko eta maskarak marrazteko tartea... [+]
Donostiako Gros auzoko erraldoi eta buruhandien konpartsak giroturiko kalejira eta dantza izango ditu lagun, ostiral honetan ARGIAk antolatu duen liburu aurkezpenak: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira aurkeztuko dute Gorka Bereziartua eta Adur Larrea egileek.
"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]
Saran egingo da urriaren 11 eta 12an, eta aurtengoa laugarren edizioa izango da.
"Arrats arrunt bat zen. Zapoarentzat”. Arrats hori da Maite Mutuberriak album honetan kontatzen diguna. Oso testu gutxi du liburuak, eta irudiek ederki kontatzen digute istorioaren nondik norakoa.
Hasieratik ikus dezakegu ilustrazioetan zapo handi eta lasaia,... [+]