Gasolinaren eta dieselaren prezioek errekor historikoak hautsi dituzte
Espainiako Estatuko gasolinaren batez besteko prezioa litroko 1,592 eurora iritsi da asteartean, eta dieselarena, berriz, 1,476 eurora. Erregaien astez asteko igoerak bat datoz bizitzaren kostuaren igoera orokorrarekin.
Gasolindegira joatea inoizko oinazerik handiena da langileen poltsikoentzako Espainiako Estatuan. Gaur, otsailaren 15ean, litroko 1,592 euroko batez besteko prezioa du gasolinak, atzoko 1,558€/l-ko langa gainditu ostean. Azken bi egunotako zifrek aldez aurreko maximo historiko guztiak gainditu dituzte, eta ez dirudi goranzko joerak berehalakoan amaierarik izan dezakeenik.
Diesela antzeko posizioan dago. Otsailaren 14an litroko 1,444 euroko marka erregistratu ondoren, errekor historikora gerturatzen ari zen erregai "merkea". Gaur, 1,476€/l-ko zenbatekoarekin, gainditu egin du. Orohar, diesela %25,7 garestitu da urtebetean, eta gasolina, aldiz, %23,1.
Gidari ugarik autoa garraio publikoarekin edota oinez joatearekin ordezkatu dute jada, eta beste askok gainontzeko gastuak murriztu behar izan dituzte ibilgailu pribatua erabiltzen jarraitu ahal izateko. Gorakadak bereziki kaltetzen ditu garraiolari, nekazari zein abeltzain txikiak. Dena den, merkantzien zein bidaiarien garraio masiboan aritzen diren enpresa handietan ere eraginak sumatuko dira, hegaldietan esate baterako.
Kate-erreakzioa
Elektrizitatearen, oliba-olioaren, haragiaren eta frutaren prezioak ere igotzen ari dira. Merkantzia horien prezioen zein beste batzuen eskutik, inflazioa orokortuz doa. Kontsumoko Prezioen Indiziea (KPI) %6,1ekoa zen urtarril amaieran, Espainiako Estatistikako Institutu Nazionalak astearte honetan argitaratutako behin betiko datuen arabera.
Prezioek hamar hilabete daramatzate Europako Banku Zentralak helburu gisa ezarritako %2ko atalasearen gainetik, azken hiru hamarkadetako mailarik altuenekin. Ehuneko hori abenduko %6,5aren azpitik dagoen arren, ekonomialariek ez dakite noiz eten daitekeen bizitzaren kostuaren gorakada. Energiaren eta elikagai freskoen prezio iheskorrak alde batera uzten dituen azpiko inflazioa %2,4ra arte igo da; 2012ko urritik izan duen tasarik altuenera, hain zuzen ere. Horrek "beste produktu batzuekiko kutsatze-efektua" adierazten duela diote adituek.
Faktore logistikoa
Hornidura-kateetan kaosa da nagusi. Portuetako itxaronaldi luzeek, itsasoko garraioaren igoerak eta Txinako lantegi ugariren geldialdiak merkataritza globalaren ohiko fluxua oztopatzen jarraitzen dute, kostu gehigarriak sortuz.
Balirudike dena kontrolpean dagoela, badakitela guri nola sinetsarazi edozer, ez dugula inoiz, berez, guk nahi duguna egiten. Iragarki konstante batean bizi bagina bezala, esaten dugu “aukera berdintasuna”, eta pentsatzen dugu esaten ari garela “aukera... [+]
Etxebizitza duina izatea gero eta zailagoa da. Berdin du esaldi hori noiz irakurtzen duzun, urteak pasa eta arazoa gero eta larriagoa da.
Nola izan daiteke bizitzeko oinarrizkoa den eskubidea, teorian hainbat legek babestutakoa, EAEn eskubide subjektibo moduan onartu berri... [+]
Euskal autogintzaren industrian gertatzen ari den adibide esanguratsu batekin natorkizue. Duela urte erditik (2023-09-01), Mecaner Urdulizko (Uribe Kosta) autogintzako trokelgintza enpresako 148 langile euren lanpostuak galtzeko zorian daude. Enpresa bideragarria da eta... [+]
Ramon Oleagak eta Jose Mari Esparzak egina, 300 mapa dakartza Imago Vasconiae izeneko bildumak eta Interneten ere kontsultagarri dago. Euskal Herriaren historiaren bilakaera irudikatzeko eta "ikerketarako jatorrizko materiala izateko" ezinbesteko tresna sortu dute... [+]
Aste honetan egiten ari dira lanuzteak, lan-baldintzetan hobekuntzak exijitzeko. Aurreko hiru hilabeteetan ere izan dituzte grebak.