Gaitz psikologikoen eta murrizketa-politiken arteko lotura nabarmendu du NBEren txosten batek
Nazio Batuen Erakundeko (NBE) osasunerako errelatore bereziak ekainaren 24an argitaratutako txostenaren arabera, “lana antolatzen den moduak ondorio sozial eta psikologiko sakon eta iraunkorrak dauzka”. Desberdintasun sozialak eta diskriminazioa borrokatzea beharrezkotzat jo du txostenak, gaitz psikologikoak indibidualki lantzetik harago.
Txostenak kezka baten berri ematen du: buru-osasun txarra “produktibitate ekonomikoarentzat mehatxua” izan daitekeela. Baina txostenaren arabera, problema horri aurre egiteko jartzen diren baliabideak gehiago bideratzen dira lan indarra produkziorako berreskuratzera, haren egoerari kalitatezko arreta eskaintzera baino.
Politika horren ondorioz, milurtekoaren hasieratik botika antidepresiboen kontsumoak gora egin du mundu osoan. Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) datuen arabera, 2000. urtetik 2016ra bitartean AEBetan mila pertsonako eguneko 75 dositik 125era pasa dira eta Erresuma Batuan 37,1etik 101era. The Guardian egunkariak emandako datuen arabera, mota horretako botiken kontsumoak gora egin du Frantziako eta Espainiako Estatuetan ere, beraz pentsatzekoa da Euskal Herrian tendentzia antzekoa izango dela.
Nola egin aurre problemari neurrigabeko medikazioan erori gabe? NBEren errelatoreak idatzitako txostenean, desberdintasun eta diskriminazio sozialak borrokatzeko premia azpimarratzen da. “Gaixotasun mentalen aurkako botikarik onena izango lirateke”, adierazi dio Dainius Purasek The Guardianen. Bera da txostenaren egileetako bat eta azken urteetan alor psikologikoko arazoek izan duten gorakadaren iturburuan 2008ko krisi ekonomikoa jarri du. Murrizketa-politikek ez dutela buru-osasunean laguntzen adierazi du: “Jendea segurtasunik gabe sentitzen da, antsietatea dauka eta ez du ongizate emozionalik segurtasun falta horren erruz”.
Ingurune sozialak, psikosozialak, politikoak, ekonomikoak eta fisikoak duten garrantziaz ohartarazi du eta estatuak derrigortuta daudela giza-eskubideak errespetatuz, lotura sozialak bultzatzera, eredu medikalizatuaren alternatiba gisa.
“Oraindik joera dago eredu indibidualizatu eta kausalak erabiltzeko osasun mentalaren determinanteak identifikatzeko, hala nola gazteen arteko indarkeria edo autolesioak. Joera horrek ekartzen ditu portaera faktoreetan oinarritutako inberbentzioak, berehalakoak eta indibidualak direnak, baldintza estrukturalei modu egokian heldu ordez”, irakurtzen da aipatutako txostenean.
OMEk bere 2013-2020 epealdirako osasun mentalari buruzko planetan determinatzaile sozialen gaineko lanketa aurreikusten zuela gogora ekarri du eta alor horretako neurririk ez dela hartu oraindik.
Espetxeetako osasun zerbitzuaren gabeziez mintzatu da Libertad Francés Lecumberri, Salhaketa Nafarroa elkarteko koordinatzailea: “Osasun arloko langileak espetxeko logikekin eta irizpideekin kutsatzen direnean, zenbait eskubideren bermatzaile izan beharrean,... [+]
Frankfurt (Alemania), 1901. Alois Alzheimer psikiatra eta neurologoak Auguste Deter pazientea ikusi zuen lehen aldiz. 51 urteko etxekoandre alemaniarra kasu arraroa zen. "Pazientea eserita dago eta babesgabe dirudi" jaso zuen Alzheimerrek idatziz: "Nola duzu... [+]
“Hego Euskal Herria da elektroshock gehien praktikatzen den Espainiako Estatuko lurraldea; Basurtuko ospitalean sei elektroshock makina daude”, azaldu dio ARGIAri Heiko Elbira Zoroa GAM taldeko kideak. Hori eta beste hainbat praktika psikiatriko salatzeko Harro Zoroa... [+]
Presoen suizidio tasa gizartean dagoen tasaren bikoitza baino gehiago da. Horrez gain, presoen herenak buruko gaitzen bat du. Europako presoen osasunari buruzko 2020ko datuak dira, orain aurkeztu duten OMEren txosten batetik eratorriak.