‘Gailurretan izan gaitun’ erakusketa, Mendi Federazioaren mendeurren-ekitaldien abiapuntua
Euskal Herriko Mendi Federazioa sortu zela 100 urte beteko dira maiatzaren 18an, eta urteurrenaren harira hainbat ekimen izango da datozen hilabeteetan. Gailurretan izan gaitun erakusketa ibiltaria da lehenbizikoa, Iruñeko Planetarioan ikusgai dagoena, zeinak biltzen dituen Euskal Herriko emakume alpinista aitzindarien 100 argazki baino gehiago.
Emakume horien artean daude, besteak beste, 97 urteak beteak dituen Maritxu Sorabilla (bera eta Maria Angeles Ciganda ageri dira erakusketaren kartelean), Paquita Bretos, Maritxu Sorabilla, Trini Cornellana (zazpimilakoa igo zuen Espainiako Estatuko bigarren emakumea), Pilar Ganuza (zortzimilako bat –Cho Oyu– igo zuen lehenbiziko emakume nafarra), Montse Lasterra eta Rosa González. Hogei eskalatzaile, alpinista, mendizale eta eskiatzaileren argazkiak eta haien inguruko informazioa biltzen duten panelak daude ikusgai erakusketan. "Nahi zutena egin ahal izateko oztopo ugari gainditu behar izan zituzten alpinismoaren erreferenteak ageri dira", azaldu du Nafarroako Mendi Federazioko ordezkari eta erakusketaren komisario Ana Diez de Urek: "Feminismoaren hirugarren olatuaren bultzadak eragin handia izan zuen 1980ko hamarkadan, eta hor hasi ziren Miriam Garcia Pascual, Monica Serentil eta beste hainbat. Iraultzailea izan zen belaunaldi hori".
Erakusketaren inguruko bideoa: Hamaika telebista.
Mendirik garaienetara txangoak
Erakusketa ibiltaria otsailaren 8ra arte izango da Iruñeko Planetarioan, eta ostean Leioan, Ugaon, Donostian eta Elgetan (Mendi Federazioa sortu zen herrian) paratuko dute. Federazioak jakinarazi du 2024ko egutegia beteta dagoela, baina 2025erako eskaerak egin daitezkeela.
Euskal Herriko Mendi Biltzarraren Mendiurrena-ren datozen hitzorduak izango dira Araba eta Bizkaiko mendizale federatuei otsailean eskainiko zaizkien omenaldiak. Martxoaren 16an, bestalde, zazpi lurraldeetako mendizaleen ordezkariek mendirik garaienak igoko dituzte: Gorbeia, Hiru Erregeen Mahaia, Aketegi, Artzamendi, Okabe eta Orhi.
Sortu zenean Mendi Federazioak EAE eta Nafarroa hartzen zituen. 1986an bereizi egin ziren (eskumenak transferitu zirenean autonomia erkidegoetara), baina elkarrekin ari dira urteurrenaren bueltakoak antolatzen.
Ekintzaren erantzukizuna zazpi mendizalez osatutako talde batek hartu du, Jesús Vallés aktibista tartean. Ordesako Parke Nazionala (Aragoi) "abentura parke bat" bihurtu dela salatu du taldeak, eta "parkearen turistifikazioak eta kirol jardueren... [+]
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Herriko EH Bilduko zinegotzi eta legebiltzarkide den Ander Goikoetxeak egindako galdera parlamentario bati Jaurlaritzak emandako erantzunaren bidez jaso informazioa hau. Bi haize sorgailu ezartzeko asmoa dago eta Cluster Hernani izeneko proiektu zabalago baten barruan kokatzen... [+]
Mendizale batek asteburuan ikusi du animalia Lapurdiko Azkaine herrian, eta otsoa dela baieztatu du Pirinio Atlantikoetako Prefeturak. ELB lurraldean "harraparien presentziaren kontra" agertu da.
_Glaciar.png)
Desagertzeko arriskuan dauden izotz-masak dokumentatzen dituen nazioarteko erregistro batek Pirinioetako Monte Perdido sartu du zerrendan.
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]
Mendietxe museoak zabaldu ditu ateak, irakurri dugu Berria-n. Eta boteprontoan pentsatu, "hau izango al da EMMOA Euskal Mendizaletasunaren Museoa fundazioak ireki nahi zuen museoa?". Ramon Olasagasti kazetariak argitu dizkigu zalantzak: "Alex Txikon alpinistaren... [+]
Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]
Orain dela hogei bat urte izandako mehatxuak datoz Gipuzkoako mendietara berriro ere, eta ez nolanahiko neurrian, gainera; tamaina eta kantitate handiagoan baizik. Proiektuok –bakarren bat jadanik eraikia; Zubietako erraustegia, kasu– landa-eremuan edota mendian dute... [+]
Maiatzean Elena Quispe Tincuta (El Alto, La Paz, Bolivia, 1998) eta Cecilia Llusco Alaña (El Alto, La Paz, Bolivia, 1985) txolita eskalatzaileak Hego Euskal Herriko hiriburuetan izan ziren Cholitas dokumentala aurkezten Alboan, Entreculturas eta Oxfam GKEen ekimenez... [+]
Maiatzean beteko dira 100 urte Euskal Mendizale Federazioa (EMF) sortu zela, orduan ere oihartzun handia izan zuen eta Elgetan izan zen ekitaldi batean (1924ko maiatzaren 18an). Mendeurren hau ospatuko du EMFk logikoki, eta izen aproposa ere asmatu diote: Mendiurrena.
Euskal Mendizale Federazioak 100 urte beteko ditu datorren maiatzaren 18an. 1924an sortua, mendeurrenak bide eman digu mendizaletasunak izan duen eboluzioaz eta aurrera begirako erronkez aritzeko. Sekula baino jende gehiago dabil geurean mendian, eta aldatzen ari da hura... [+]