Euskara: erosotasunetik homogeneo eta masibo izatera

  • Gemma Sanginesek eta Pello Jauregik azaroaren 23tik abenduaren 3ra Ahobizi eta Belarriprest gisa jarduteko argibideak eman dituzte Euskaltzaindian, Bilboko Euskaraldiak antolatutako berbaldian.

Artikulu hau CC BY-SA 3.0 lizentziari esker ekarri dugu.

2018ko ekainaren 13an - 09:02

Gemma Sangines izan da lehena hitza hartzen. San Inazioko psikologoa da eta, besteak beste, estres linguistikoari aurre egiteko TELP tailerra diseinatu du. “Zama handia jartzen dugu euskal hiztunen gainean, eta horiek sarri txarto sentitzen dira”. Estres linguistikoa arintzeko tresnak eta baliabideak sortzea funtsezkotzat jotzen du psikologoak. Besteak beste, euskaraz komunikatzeko gaitasuna dutenek txapa bana soinean eramatea “nekea murrizteko” modua da bere esanetan. 

Esparru erosoak sortzeko Sanginesek pistak eman dizkie bertaratuei, euskaraz egiterakoan "eroso senti gaitezen denok". Asertibo izatearen abaintailak azpimarratu ditu, eta erdaldunaren aurrean “gure eskubideak lasaitasunez eta segurtasunez azaltzea” aholkatu die Euskaltzaindiako areto nagusia ia bete duten 60 lagunei. 

Eroso sentitzean, euskal hiztunak oztopo gabe mintzatuko dira espazio desberdinetan. Euskaraldiak horixe lortu behar du: “Hiztun kopuru handi bat espazio linguistiko desberdinetan eroso sentitzea”. Erronka hori “iraultzarekin” parekatu du psikologoak. 

Ostean, Pello Jauregiren txanda heldu da. Pasaitarra soziolinguista, ikerlaria eta EHUko irakaslea da. Baita lan esparruan euskara sustatzeko erabiltzen den Eusle metodoaren sortzailea ere. Ahobizi eta Belarriprest figurek asko dute Eusle metodotik, izan ere bertatik jaso dira herri mailara egokitzeko. 

Jauregi Belarripresten inguruan aritu da. Zailtasunak ei daude Belarriprestak lortzeko, eta horien funtzioaren garrantzia azaltzeko hainbat gako eman ditu. Esate baterako, Belarriprestek ahalbidetuko dute Ahobiziek euskaraz egitea, hain zuzen ere, “euskararen armairutik irtengo direnei” harrera abegikorra egingo diete. 

Era berean, Jauregik azpimarratu du figura aukeraketa ez dagoela gaitasunarekin lotuta; baizik eta konpromisoarekin. “Euskaldun guztiekin euskaraz egin nahi duenak Ahobizi dauka eta nahi ez duenak Belarriprest”. Bere berbetan, figura biak elkarren osagarri dira, eta ogi batekin konparatu ditu: “Belarriprestak orea dira eta Ahobiziak legamia, forma ematen dutenak”. Izan ere, Ahobiziak konpromiso handiagoa hartu arren, Belarriprestak giltzarri izango dira, euskaldunei euskaraz egiteko aukera eskainiko baitiete. Helburua “denok batera nonahi euskarari eremu homogeneoa ematea da”. Euskarari “izaera masiboa” emateko.

Albiste hau uriola.eus-ek argitaratu du eta CC-by-sa lizentziari esker ekarri dugu ARGIAra.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Euskaraldia
2025-05-16 | ARGIA
Euskaraldian eta urte osoan, euskaraz informatu

Euskaraldia martxan da, hizkuntza ohiturak aldatzea bultzatzeko ekimen erraldoia. Milaka eta milaka herritarrek konpromisoa hartu dute, hamaika egunotan, euskarak presentzia gehiago izan dezan euren eguneroko bizitzan. Askorentzat pauso txikia baina ahalegin handia izango da,... [+]


2025-05-15 | ARGIA
Ilusioa berreskuratu nahi du abiatu berri den Euskaraldiak

Maiatzaren 15etik 25era izango da Euskaraldia. Laugarren edizioa da eta antolatzaileek aurtengoa “herrikoiagoa eta ilusionagarriagoa” izatea dute helburu. Izan ere, hirugarren edizioan apalaldia sumatu zuten, pandemia garaiko Euskaralditik burua altxa ezinda. Ostegun... [+]


Konpromiso sindikala Donostiako Udalean
“Euskaraz lan egin eta bizitzeko aukera bermatu daiteke, borondatea baldin badago”

Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]


Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea
“Hikaz egiten ere, eginez ikasten da”

Aurreneko aldiz Euskaraldiaren barruan Hikaldia egingo da. 83 herrik eman dute izena. Iaz hitanoa bultzatzeko sortu zen ZirHika talde eragileak antolatu du ekimena, Tauparekin batera. Patxi Saez Beloki ZirHika taldeko kidea elkarrizketatu dugu. Bi helburu dituzte estreinaldian:... [+]


Goiatz Urkijo, Euskaraldiaren koordinatzailea
“Ez dira kontraesankorrak ahalegina eta Euskaraldian ilusioz parte hartzea”

Euskaraldiaren laugarren edizioaren bezperatan egon gara Goiatz Urkijorekin. Hirugarrenean apalaldia sumatu zuten; bigarrena pandemia betean egin izanak ez zuen askorik lagundu. Aurtengoa herrikoiagoa eta ilusionagarriagoa izatea dute helburu. Oraingoz pozik daude tokian tokiko... [+]


2025-04-04 | ARGIA
Euskaraldia Hika-rako 83 herrik eman dute izena

Aurtengo berritasuna da. Ahobizi eta belarriprest rolen artean aukeratzeaz gain, herritarrek Euskaraldia Hikan parte hartzeko aukera izango dute. Hitanoa erabiltzen ez den herrietan, toka eta noka, bien erabilera bultzatuko da, eta hitanoa bizirik dagoen herrietan nokaren... [+]


Nafarroako Euskaraldiaren hamaikakoa, prest

Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez  Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]


Ireki dute Euskaraldian izen emateko epea

Gasteizen egin duten ekitaldian ireki dute izen ematea, laugarren edizioa hasteko bi hilabete falta direla. Erakundeetako ordezkariak, herritarrak eta entitateetako kideak agertu dira, besteak beste. Euskaraldiaren koordinazioa Euskal Herriko erakunde publikoen eta Taupa... [+]


Euskaraldian hitanoa lantzera deitu dute

Hamahiru ZirHika kide batu dira hitanoaren erabilera aldarrikatzeko eta antolakundearen ekintzen berri emateko. Azalpenak Badihardugu elkarteko Idoia Etxeberria eta Galtzaundiko Uxoa Elustondok egin dituzte. Horiei, Andoni Egaña eta Amaia Agirre bertsolariak eta... [+]


Elkar mugituz?

Badator Euskaraldia, berriz ere. Urte berriko udaberrian izango da oraingoan, antza. Dagoeneko aurkeztu dute eta, egia esanda, harritu egin nau; ez Euskaraldiak berak, ezpada beraren leloak: Elkar mugituz egingo dugu.

Irakurri edo entzun dudan lehenengoan, burura etorri zait... [+]


2024-11-07 | Leire Ibar
Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute, “bati esaten zaiona hamaikak jakiten duelako”

Komunikazioa, kirola, musika edo sukaldaritza bezalako esparruetan aritzeagatik ezagunak diren Euskal Herriko txoko guztietako euskaldunekin osatu dute Euskaraldiaren enbaxadore taldea.


2024-10-25 | Leire Ibar
Euskaraldiaren edizio berria aurkeztu dute: maiatzaren 15etik 25era izango da

Aurreko edizioetako esperientziak oinarri hartuta, antolatzaileek “Euskaraldia gaindituko duen Euskaraldia” egitea proposatu dute. Iruñean, Nafarroako Antzerki Eskolan, aurkeztu dute 2025eko maiatzaren 15etik 25era egingo den Euskaraldiaren laugarren edizioa.


2025eko maiatzaren 15etik 25era izango da hurrengo Euskaraldia

Antolatzaileen ustez hizkuntza ohituretan eraginkorra da Euskaraldia eta horregatik laugarren edizioa ere antolatzen ari dira. Hori bai, aurrekoak udazkenean egin dira eta hurrengoa udaberrian izango da.


2022-12-14 | Bea Salaberri
Euskalwashing

Euskaraldia bukatzear da lerro hauek idazten ditudan orduan, oraindik bukaera argazkiak eskas dira. Ez da dudarik ederrak izanen direla, besta handi batean hartutakoen antzekoak.

Bizkitartean, artoski irakurri ditut, hemen edo beste zenbait agerkaritan, ni baino adituagoak... [+]


Eguneraketa berriak daude