“Ezin dugu jarraitu kostuen azpitik ekoizten”
"Larria da esne-sektorearen egoera eta, oro har, nekazaritza-sektorearena", salatu dute EHNE, EHNE Bizkaia, UAGN, UAGA eta ENBA sindikatuek. Asteartean Iruñean egin zuten elkarretaratzea, Mercadona supermerkatu baten aurrean; atzo Gasteizen bildu ziren, Gobernu Delegaritza aurrean; eta gaur osteguna beste elkarretaratze bat dute deitua Oiartzunen.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
"Agerraldi publiko hau, lehen sektoreko profesionalek eta bereziki, abeltzaintza azpisektore guztiek bizi duten egoera oso larriaren berri emateko egin dugu, eta aldi berean, Espainiako Gobernua berriki erreformatu den Elikagai Katearen Legea berehala aplika dezala eta Eusko Jaurlaritzari eta Nafarroako Gobernuari lege honen garapena gauzatu dezatela eskatzeko", azaldu dute EHNEk eta UAGN sindikatuek Iruñean. "Ekoizpen-kostuen hazkunde geldiezin eta esponentzialak (% 30 inguru) sektore ekoizlea itotzea ekarri du, ekoizpen-kostuak katearen hurrengo begian jasanarazterik ez duelako, eta horren guztiaren berehalako ondorio dira input jakin batzuk ez ordaintzea, zorrak ordaindu ahal izateko ganadua saltzea, ustiapen-aseguruak bezalako elementu garrantzitsuak ezabatzea, azken batean, ekoizleen likidezia-falta eta dirua galduz lan egitea".
Sindikatuek kezka agertu dute, epe laburrean desagertu egin litezkeelako ekoizpen-sarea osatzen duten ustiategi txikiak, "kontsumitzailearen babesean erreakzionatzen ez badugu eta honek banaketa sektoreari abeltzainei bidezko tratua ematea eskatzen ez badio, kateko operadore guztien errentagarritasuna ahalbidetzen duten produtuen prezioak linealetan islatuz eta aberastasuna partekatuz".
Gogorarazi dutenez, esnearen produkzio-kostuak litroko 0,05 euro igo dira azken hilabeteetan, litroko 0,40 eta 0,42 euro artean; abeltzainak, berriz, litroko 0,32 eta 0,37 euro artean kobratzen ari dira. "Horregatik guztiagatik, uste dugu gure abeltzainek jasotzen dituzten laguntzez gain (NPBtik datozenak edo EHNEk aurrekontuei zuzenketa bidez proposatu dituenak bezalakoak), sektoreak egiturazko neurriak behar dituela lurraldean zehar gure abeltzaintza-ustiategien ehunari eusteko. Zentzu horretan, elikadura katea gardenagoa, justuagoa eta orekatuagoa izateko beharrezko neurri guztiak hartzea planteatzen dugu".
Elikadura-kateak balio handiagoa sortu behar du gure elikagaientzat, eta kate-begi guztien artean, bidezko moduan banatu behar du.
Elikagai Katearen Legea betetzeko eskaera
Sindikatuen hitzetan, onartu berri den Elikagai Katearen Legea betetzea "eraginkorragoa izango da elikatze-kateko eragileen artean lan-mahai neutral bat sortuz, kontratuak egiten laguntzeko, nekazaritza-produktuen salmenta-prezioa ekoizpen-kostuaren gainetik egongo dela bermatzeko".
"Tresna horrek aukera emango digu merkatuak gure produktuek balio dutena ordain dezan", azaldu dute. "Era berean, balio erantsi bat helarazten diogu kontsumitzaileari, bere produktuengatik ordaintzen ari denak aukera ematen duelako landa-lanean ari diren pertsonen negozioen bideragarritasunari eusteko eta lurraldean iraungo duen hornitzaile-sare produktibo bati eusteko".
Zentzu horretan, industriari eta distribuzioari ere legea betetzeko eskatu diote. "Bere epe laburreko negozio herburuek, ekoizpen-sektorea suntsitzen ari dira, eta hornikuntza-arazo bat sor dezakete, bai bere buruari, bai herritar guztiei begira ere. Jokabide hau erabat arbuiagarria da, beraz mobilizazioetan ere jomugan jartzen ditu".
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
HoBBea proiektua hiru elkarte hauek elkarlanean egina da: Biharko Lurraren Elkartea (BLE), Biolur eta Hazialdeko. Nekazari-okinaren figura indartu nahi dute HoBBea proiektuaren bidez, eta lurraldeko ogi ekologikoa kontsumitzearen balioak eta onurak ezagutarazi nahi dituzte... [+]
Aramaioko Beñat Ibarguren Arrizabalaga da Larrinbarri ahabi ekologikoak ekoizteko proiektuaren bultzatzailea, eta 2012tik ari da Anbotopeko bere lursailetan fruitu gorri landareak eredu ekologikoan lantzen. “Lagun batek eta biok sortu genuen proiektua, hasiera batean,... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
Burujabetzan sakontzeko egitasmoa da Oiartzun Burujabe proiektua, udalaren, herriko ehun ekonomikoaren eta herritarren artean bultzatu dutena. “Oiartzungo herritarrek bertako baliabideak eta produktuak, bertan ekoizten dena erabiltzea bultzatu nahi dugu, kanpoko... [+]
Natura aspaldi deuseztatu genuen. Hori da gure kultura, natura deuseztatzea. Oinarrian, nekazaritzaren kultura, goldearen kultura, kultibatzea, berezko natura deuseztatzea da. Guk nahi ditugun mozkinak eta etekinak jezteko moduko “natura” dugu gurean.
Ekoizleen eta kontsumitzaileen arteko zuzeneko harremanak sustatzeko asmoz azoka berria jarri du martxan Iruñeko Udalak, INTIA-Reyno Gourmetekin, Nafarroako Nekazal Produkzio Ekologikoaren Kontseiluarekin (NNPEK), Elikagai Artisauen Elkartearekin eta Bizilurrekin... [+]
Mandio eta kanpandorreetan hontz zuriaren ulu mikatza gero eta gutxiagotan entzuten dugu. Zer dela eta? Urbanismo basatiaren eta laborantza intentsiboaren ondorioz, bere habitata suntsitu dugu. Baina gaueko hegazti harrapari bitxia funtsezkoa zaigu, soroak osasuntsu mantentzen... [+]
Golde” hitza “kultura” hitzetik dator. Etimologialaria ez naizenez, ez naiz, badaezpada, bidezidor horretan barrenduko, edozein sastraka edo lahardiren (Rubus fruticosus) erdian itotzeko ere… Inor edo bestek argituko ote digu gakoa.
Maiatzaren 10ean Zestoako iraeta auzoan kokatuta dagoen amillubi proiektuan elkartu ziren elikadura burujabetzaren aldeko herritarrak eta laborariak. Udaberriko Festaren bigarren edizio honetan, goizean bi mahai-inguru antolatu zituzten eta entzulez bete zen amilibia baserri... [+]
Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.