“Ezin dugu jarraitu kostuen azpitik ekoizten”
"Larria da esne-sektorearen egoera eta, oro har, nekazaritza-sektorearena", salatu dute EHNE, EHNE Bizkaia, UAGN, UAGA eta ENBA sindikatuek. Asteartean Iruñean egin zuten elkarretaratzea, Mercadona supermerkatu baten aurrean; atzo Gasteizen bildu ziren, Gobernu Delegaritza aurrean; eta gaur osteguna beste elkarretaratze bat dute deitua Oiartzunen.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
"Agerraldi publiko hau, lehen sektoreko profesionalek eta bereziki, abeltzaintza azpisektore guztiek bizi duten egoera oso larriaren berri emateko egin dugu, eta aldi berean, Espainiako Gobernua berriki erreformatu den Elikagai Katearen Legea berehala aplika dezala eta Eusko Jaurlaritzari eta Nafarroako Gobernuari lege honen garapena gauzatu dezatela eskatzeko", azaldu dute EHNEk eta UAGN sindikatuek Iruñean. "Ekoizpen-kostuen hazkunde geldiezin eta esponentzialak (% 30 inguru) sektore ekoizlea itotzea ekarri du, ekoizpen-kostuak katearen hurrengo begian jasanarazterik ez duelako, eta horren guztiaren berehalako ondorio dira input jakin batzuk ez ordaintzea, zorrak ordaindu ahal izateko ganadua saltzea, ustiapen-aseguruak bezalako elementu garrantzitsuak ezabatzea, azken batean, ekoizleen likidezia-falta eta dirua galduz lan egitea".
Sindikatuek kezka agertu dute, epe laburrean desagertu egin litezkeelako ekoizpen-sarea osatzen duten ustiategi txikiak, "kontsumitzailearen babesean erreakzionatzen ez badugu eta honek banaketa sektoreari abeltzainei bidezko tratua ematea eskatzen ez badio, kateko operadore guztien errentagarritasuna ahalbidetzen duten produtuen prezioak linealetan islatuz eta aberastasuna partekatuz".
Gogorarazi dutenez, esnearen produkzio-kostuak litroko 0,05 euro igo dira azken hilabeteetan, litroko 0,40 eta 0,42 euro artean; abeltzainak, berriz, litroko 0,32 eta 0,37 euro artean kobratzen ari dira. "Horregatik guztiagatik, uste dugu gure abeltzainek jasotzen dituzten laguntzez gain (NPBtik datozenak edo EHNEk aurrekontuei zuzenketa bidez proposatu dituenak bezalakoak), sektoreak egiturazko neurriak behar dituela lurraldean zehar gure abeltzaintza-ustiategien ehunari eusteko. Zentzu horretan, elikadura katea gardenagoa, justuagoa eta orekatuagoa izateko beharrezko neurri guztiak hartzea planteatzen dugu".
Elikadura-kateak balio handiagoa sortu behar du gure elikagaientzat, eta kate-begi guztien artean, bidezko moduan banatu behar du.
Elikagai Katearen Legea betetzeko eskaera
Sindikatuen hitzetan, onartu berri den Elikagai Katearen Legea betetzea "eraginkorragoa izango da elikatze-kateko eragileen artean lan-mahai neutral bat sortuz, kontratuak egiten laguntzeko, nekazaritza-produktuen salmenta-prezioa ekoizpen-kostuaren gainetik egongo dela bermatzeko".
"Tresna horrek aukera emango digu merkatuak gure produktuek balio dutena ordain dezan", azaldu dute. "Era berean, balio erantsi bat helarazten diogu kontsumitzaileari, bere produktuengatik ordaintzen ari denak aukera ematen duelako landa-lanean ari diren pertsonen negozioen bideragarritasunari eusteko eta lurraldean iraungo duen hornitzaile-sare produktibo bati eusteko".
Zentzu horretan, industriari eta distribuzioari ere legea betetzeko eskatu diote. "Bere epe laburreko negozio herburuek, ekoizpen-sektorea suntsitzen ari dira, eta hornikuntza-arazo bat sor dezakete, bai bere buruari, bai herritar guztiei begira ere. Jokabide hau erabat arbuiagarria da, beraz mobilizazioetan ere jomugan jartzen ditu".
Onintza Enbeitak lurrari emana bizi izan den Feli Madariagaren bizitzako hainbat pasarte kontatzen ditu. Urriaren 10ean 18:30etan Muxikan, bi emakumeon artean aurkeztuko dute ARGIAren Bizi Baratzea sailean argitaratu den liburua.
Euskal Herriko Laborantza Ganbarak "Trantsizioak gure esku!" lelopean abiatu du aurtengo diru-bilketa kanpaina, laborantza eta elikadura defendatzeko helburuarekin. Kanpainak Lurramaren lema ere berriz hartzen du: "Bihar ere laborari".
Zazpi lagun auzipetu dituzte Hazparneko Puyo agentziaren okupazioagatik. Aiherrako Etxexuriaren salmenta salatzeko ekintzaren harira epaituko dituzte irailaren 30ean. Elkartasunez, mobilizazio eguna muntatu da irailaren 27an.
Amezketako Loidi baserrian sortutako proiektua da Aralareko, Uxue Artola Ansak eta Iosu Goñi Muruak bultzatua. “Familiako proiektua da gurea, moxal haragia lehenagotik ere ekoizten genuen, baina kanpora saltzen genuen, eta gauzak beste modu batean egiteko gogoz, bide... [+]
Uztailaren erdialdean aurkeztu zuten 2027tik aurrera Europako Nekazaritza Politika Bateratua (NPB) izango dena, eta proposamena izugarria da: NPBaren egitura desegitea eta azken urteotan lortutako aurrerapen urriak suntsitzea.
Euskal Sagardoa Jatorri Deiturako 250 sagastietan hasiak dira jada sagar biltzen. Araba, Bizkaia eta Gipuzkoari dagozkien iazko datuekin alderatuta, uzta handiagoa izango da aurten. Orotara sei-zazpi milioi kilo biltzea aurreikusten dute, datu zehatza urte bukaerarako izango... [+]
Udazkeneko zenbakia aste honetan jasoko dute ARGIAko kideek, edo berariaz Bizi Baratzeako kide egin direnek.
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori,... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Elkarretaratzea eta asanblada antolatu dituzte azken berriak zeintzuk diren jakinarazteko. Horrez gain, irailaren 9an Baionako auzitegi aitzinean mobilizatuko dira, Marieneko lurraren defentsan aritutako hiru ekintzaile auzipetuko dituztelako.
Irailaren 2an hasi da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte. ARGIA... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]