Egunero 600 futbol zelaiko natura-azalera hormigoi bihurtzen dute Europan
2018tik 2023ra kolore berdea izatetik grisa izatera pasa den lur eremua 9.000 kilometro koadro ingurukoa da, Zipreren adinako azalera. The Guardian-ek argitaratu duen ikerketaren arabera, etxebizitzen eta errepideen eraikuntzara ez ezik, luxuzko turismo, kontsumo eta aisialdira bideratutako lurrak dira.
The Guardian eta bere bazkide diren Arena for Journalism in Europe (Arena), Norvegiako Natura Ikertzeko Institutua (Nina), Norvegiako NRK irratia eta 11 herrialdetako beste hedabide batzuek eginiko ikerketan ondorioztatu dute 2018tik 2023ra artean 9.000 kilometro koadro naturgune galdu direla gizakion esku hartzeengatik, alegia, egunero 600 futbol zelaien azalerako natura galera da.
Natura lurretan ez ezik, landa guneko soroak ere hormigoiz ordezkatzen ari dira, eta horrek elikadura segurtasunari mehatxu egiten dio, txostenaren arabera. Eraikuntzen gehiengoa errepide eta etxebizitzak dira, baina aberatsen probetxurako diren luxuzko turismo, kontsumo eta industriak ere lekua hartu dio naturari. Natura galera handiena izan duten herrialdeak Turkia (1.800 kilometro koadrotik gora, Europa osoko galeraren bostena), Polonia (1.000 kilometro koadrotik gora), Frantzia (950 kilometro koadro), Alemania (720 kilometro koadro) eta Erresuma Batua (604 kilometro koadro) dira.
Besteak beste, Turkian, Ezmir probintziako hezegunea, Egeoko kostaldean, hormigoizko zimenduen azpian lurperatu dute, luxuzko yateak izatera bideratutako kirol portu baterako, ikerketaren arabera. Portugalgo kosta ere luxuagatik bereziki zigortua izaten ari da. Algarveko kostan babestutako eremu batean 300 hektarea galduko dira golf zelaia duen konplexu baten eraikuntzan, zeinak mantenurako egunero 800.000 litro ur behar dituen. Turkiako proiektua aurrera daraman Yatek bezalako enpresek legearen barruan jarduten dutela argudiatzen badute ere, hainbat GKEk salatu dute Europan gertatzen ari den “kalte naturala”.
Euskal Herrian ere ez gaude prozesu honetatik salbuetsita. Besteak beste, Baztango lurretan eraikitzekoa den Aroztegia luxuzko proiektua bertan daukagu. Luxuzko hotela, golf zelaia eta 228 etxebizitza eraikiko dira natura lurretan, herritarrak proiektua oztopatzen saiatu diren arren.
Gaur egun basoa gutxi baliatzen dugu jakiak eskuratzeko, perretxiko eta gaztaina batzuk biltzeko asko jota. Baina, basoak jaten ere eman izan digu. Ezkurra da honen adibide: gure arbasoek asko jaten zuten, batez ere negua pasatzeko. Euskal Herrian badira ezkurraren kultura... [+]
Banana da pertsona askorentzat frutarik gustukoena, kirolariek ere asko erabiltzen dute, eta klima sub-tropikaletatik ekarritakoa jan ohi dugu, berde-berde bildutakoa eta kilometro pila bat egin dituena. Baina bada Euskal Herrian banana ekoizten duenik ere. Hori gutxi ez eta... [+]
Satorralaia plataformak eman du gainkostuaren berri, informazioa Jaurlaritzari eskatutako txosten batetik aterata. Donostiako metroaren Mirakontxa-Easo zatiaren lanak 53 milioi eurotan esleitu ziren, eta egungo aurrekontua 139,4 milioi eurokoa da. Donostiako metro-pasantearen... [+]
Iñaki Intxausti Zeraingo Mendarte baserriko baratzezain gaztea da eta Mattin Jauregik elkarrizketa egin dio baratzean bertan. Beste lan batzuk ezagutu ostean, duela 10 urte ekin zion Intxaustik profesional modura baserriko langintzari eta orain bere anaia batu da... [+]
Gure bizitzan zehar, jaberik gabeko zenbat ibaitan bainatu gara? Senarrik gabeko zenbat baratzetatik elikatu gara? Zenbat hazi kreole lorarazi ditugu aitarengandik, osabarengandik edo anaia ezkongabearengandik heredatu ez ditugun lurretan? Azken batean, zenbat emakume ezagutzen... [+]
Laborariek lehen lerrotik bizi dute klima aldaketa, haren eraginak zuzenean jasaten baitituzte. Zer aldaketa sumatu dituzte Nafarroa hegoaldean eta zer dilema planteatu dizkiete ura eskas izan diren azken urteek? Hazialdeko kooperatibako Lorea Lizarreta langilea elkarrizketatu... [+]
Mendiko botak jantzi eta Akaitz Sarasolaren gaztainondoak ezagutzera joanda Mattin Jauregi. Podcast honetan gaztainak iraganean edukitako garrantziaz, gaur egungo egoeraz eta etorkizuneko ikuspuntuaz hitz eginen dute.
Aste honetako Egonarrian lurra izan da protagonista eta gaian sakontzeko Lurzaindiako Martin Lemaire izan da gurean. Esperientziaren atalean, berriz, Baztango Xurie ardo naturala ekarri digu Ana Iriartek.
COP26 biltzarraren bezperan, planeta osoko laborarien bozgorailu izan nahi duen Via Campesina saiatu da klima are gehiago zora ez dadin bere proposamena zabaltzen Hararetik (Zimbabwe): “Aldarrikatzen dugu aitortua izan dadila nekazaritza agroekologikoak, basogintza... [+]
Epizentroa Eguesibarren izan du eta gaueko 22:45etan dardarazi du lurra. Ordu erdiko tartean bi erreplika gertatu dira, 3,2 eta 2,7 gradukoak.
Ekainaren erdialdean hasita, ezohiko uholdeek txikizio galantak eragin dituzte Europako hainbat eskualdetan. Udan barrena eurite eta uholde izugarriak errepikatu dira munduko lau muturretan, Txinan bezala Afrikako Sahelen, Pakistanen edo Amerikako Estatu Batuetan, beroketa... [+]
XX. mendean zehar basoen hedapena larre eta nekazal lurren kaltetan izan da. Euskal paisaiaren eraldaketa hau nabarmenagoa izan da isurialde kantauriarrean. Hain zuzen ere, isurialde horretan dago ekosistemarekiko integritate gutxiko baso lurren presentzia handiena.
Gasteizko Udalak abenduan ukatu zion Subillako Armentia-2 putzuan zundaketa egiteko baimena SHESA hidrokarburoen sozietateari. Putzuan gasik ba ote dagoen ikertu nahi du Eusko Jaurlaritzaren sozietateak. Gorka Urtaran alkateak adierazi du udalaren erabakia defendatuko duela.
Duela lau urte sortu zuen Oñatiko Udalak ingurumen beka. Oñati inguruko anfibioen eta narrastien azterketa egin zuten lehen deialdi hartan, herriko ekosistema ezberdinetan zein egoeratan zeuden ikertzeko. Duela bi urte, energia berriztagarrien inguruko lanari... [+]
