Desazkundeak ku-ku egin du Bruselan eta eskuinak EBko Itun Berdea geldotu nahi du
Joan den maiatzaren 15, 16 eta 17an Hazkundetik harago 2023 konferentzia egin zen Europako Legebiltzarrean. Hazkunde ekonomikoa herritarren ongizatea eta gizartearen jasangarritasuna neurtzeko neurgailu ona ote den aztertu zuten.
Ekonomiaren hazkundeak eta Barne Produktu Gordinaren igoerak markatzen dute gaur egun garapenaren bilakaera; ekonomia zenbat eta gehiago handitu, are eta hobeto. Horrek talka egiten du bizi dugun aldaketa klimatikoarekin eta horrek behartzen duen trantsizio energetikoarekin, baina gobernuek ez dute ereduarekin apurtzeko interesik erakusten.
Hala ere, ekonomiaren desazkundearen gaia gero eta indar handiagoa ari da hartzen, konferentzian ikusi zenez. Horren erakusle da, halaber, Europako Legebiltzarreko bost alderditako hamazortzi eurodiputatuk BPG baztertu eta ongizatea neurtzeko bestelako irizpideak sortzeko eramandako proposamena.
Konferentzian eurodiputatuak, zientzialariak, antolakunde sozialetako ordezkariak eta beste bildu ziren, eta argi ikusi zen desazkundea leku egiten ari bada ere gisa honetako konferentzietan, oraindik oso urruti dagoela gobernuek aintzat hartzetik.
"Desazkundea leku egiten ari bada ere gisa honetako konferentzietan, oraindik oso urruti dago gobernuek aintzat hartzetik"
Funtsean, garatutako herrialdeek uste dute klima aldaketari aurre egiteko ez dela gutxiago ekoiztu eta kontsumitu behar; egoera bideratzeko nahikoa dela hazkunde fosiletik hazkunde berdera iragatea, horretarako energia berriztagarriak eta bioerregaiak handituz. Europar Batasunak 2020an onartutako Itun Berdea du finkatua bide hori egiteko, eta haren ordezkari instituzional gehienek ildo hori babestu zuten konferentzian.
Itun Berdea geldotu nahi dutenak
EBk iparrorratz gisa duen hazkunde berdea, beraz, mutur batean, eta oraindik gizartean apenas indarrik duen, baina hazten ari den, desazkundearen diskurtsoa bestean. Hainbat soegilek azpimarratzen dutenez, ordea, bada ere gero eta indar handiagoa hartzen ari den hirugarren bide bat: Europako eskuina buru, EBren trantsizio berdea geldotu nahi dutenena.
EBren Itun Berdeak eskatzen dituen lege aldaketei begira bi urteko moratoria eskatzen ari diren sektoreak dira, besteak beste Emmanuel Macron Frantziako lehendakariaren gidaritzapean. Europako Alderdi Popularraren buru Manfred Weberrek ere bat egin du ahalegin horrekin. Esaterako, Europako Batzordeak 2030erako erdira murriztu nahi ditu pestizidak, eta popularrak presio egiten ari dira epe horiek malgutzeko.
"Bada gero eta indar handiagoa hartzen ari den tarteko bide bat: Europako eskuina buru, EBren trantsizio berdea geldotu nahi dutenena"
Alemania buru, autogintzaren kasuan ere oso agerikoa izan da norabide horretan egindako presioa, zeinaren ondorioz lortu duen konbustioko motorrak dituzten autoak 2035etik harago ere matrikulatu ahal izatea.
Baina ongizate ereduez gain, beldur elektoralak ere badira jarrera horretan, Andres Actis kazetariak azaltzen duen gisan, bereziki Macronen kasuan. Eskuin muturrak Herbehereetan izandako arrakasta dela eta, Frantziako lehendakaria beldur da Fronte Nazionalak berdina lortzea hexagonoan. Moratoriarekin Macronek saihestu nahiko luke desindustrializazioak eta nekazaritzako hainbat alorretako gainbeherak kolpatutako sektoreek eskuin muturrarekin bat egitea.
Moratoriaren defendatzaileen aburuz, Europak jadanik bide luzea egin du trantsizio energetikoaren bidean, etxeko-lanak eginak ei ditu eta puntan da munduan, eta bada ordua atseden apur bat hartzeko, industriak eta sektore kaltetuak berriz indartu daitezen.
Berotegi gasen emisioak eta atmosferaren kutsadura murriztu egin diren arren, ingurumenaren egoera ez da ona Europan, kontuan harturik naturaren degradazioak, gehiegizko ustiapenak eta biodibertsitatearen galerak dakartzaten ondorioak, Europako Ingurumen Agentziak bost... [+]
Orain da unea eta ez dugu denbora askorik. Baina, zer egin? Nondik hasi? Nora jo? Badugu gaitasun teknikoa, bide-orri argi bat falta zaigu, adostasun zabal bat. Oinak lurrean eta lokatzari aurre egiteko prest, berandu baino lehen ekin beharreko bideaz aritu gara Marta... [+]
Azken urteotako uda bukaera guzietan bezala, Ipar hemisferioko suteen kalteak zenbatzen ari gara, eta zenbakiak ikusi arren, oraino zaila zaigu arazoaren munta eta horri loturiko arriskuaren ezaugarriak ulertzea. Halere premiazkoa da, horren arabera lurraldeak prestatu beharko... [+]
Garaipen historikotzat jo dute hainbatek: duela sei urte Ozeano Bareko estatu zaurgarrietako ikasle talde batek bultzaturiko ekimen baten ondorioz, Nazio Batuen auzitegi gorenak iritzia plazaratu du uztailaren 23an, zeinak munduko estatuek klima aldaketari begira dituzten... [+]
"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]
Abuztuan 411.000 hektarea baso eta lursail erre dira León, Asturias, Ourense, Cáceres eta Zamoran. Bizkaiko eta Gipuzkoako azalera osoa beste. Irmotasunez esan dezakegu muturreko baldintza meteorologikoek sutu zituztela suteak, berotze global antropogenikoaren... [+]
Paul Moal-Darrigade ozeanografoak "Itsas korronteak eta klima aldaketa" bere tesia aurkezten du Donapaleun Otsail Ostegunak hitzaldi zikloaren baitan, eta Kanaldudek jaso du solasaldia bideoz.
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.
Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]
Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]
2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.
Bizi mugimendua, Nicolas Goñirekin. Bizi mugimendua 2009az geroztik ari da klima larrialdiaren aurka borrokan Ipar Euskal Herrian. Erradikal eta pragmatiko, herrikoi eta anbiziodun, garaiek eskatzen duten mugimendua izan nahi du Bizik. Nicolas Goñirekin aritu gara,... [+]
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.