Hego Euskal Herriko biztanle gehienek aire kutsatua arnasten dute Ekologistak Martxanen arabera
Ekologistak Martxanek jakinarazi duenez, EAEko milioi eta erdi pertsonak aire kutsatua arnastu dute 2018an: biztanleriaren %70ak, lurraldearen %47an. Nafarroari dagokionez, lurraldearen bi heren ari dira kutsadura maila altua jasaten.
Ekologistak Martxan taldeak urtero osatzen duen Espainiako Estatuko Aire Kalitatearen Txostena aurkeztu du. EAEn kutsadura neurtzeko dauden 55 estazio ofizialetako datuak aztertu dituzte, baita Nafarroako Erkidegoko 12ak ere; eta Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatzen dituen kutsadura mailak hartu dituzte erreferentziatzat.
2018an suspentsio partikulen (PM10 eta PM2,5) nitrogeno dioxidoaren (NO2) eta sufre dioxidoaren (SO2) kutsadura mailek behera egin dute txostenaren arabera. Horren arrazoi nagusiak prezipitazio ugariak eta ezegonkortasun atmosferikoa izan dira, airearen kalitatea hobetzen lagundu baitute. Energia elektrikoaren produkzioak behera egiteak ere eragina izan du. Aldiz, erregai fosilen erabilerak gora egin du, bereziki garraioan eta industrian.
Ozonoaren kutsadura ere altu mantendu da. Ozono troposferikoa da eragin handieneko kutsatzailea, eta horren indizeak mantendu edo igo egin dira. Aldaketa klimatikoaren ondorioak daude horren atzean, Ekologistak Martxanen iritziz: batez besteko tenperaturen igoera eta bero-oldeen ugaritzea, besteak beste.
Hiriburuak, errepideak eta industria
Talde ekologistak gogoratu du EAEko aireak duen ozono kontzentrazio maila arriskutsua dela bai gizakientzat bai naturarentzat oro har. Kutsaduraren foku eta sortzaile nagusiak EAEko hiru hiriburuak, autopistak, autobideak eta Nerbioi Behera eskualdeko industriak dira, txostenaren arabera. Gune horietan sortutako kutsadura inguruneetara zabaltzen da ozono troposferikoaren bitartez.
Ekologistak Martxanek Eusko Jaurlaritza kritikatu du Nerbioi Behera eskualdeko eta Barne Arroetako planak aprobatu ez izanagatik: “Zonalde horietako milioi bat pertsonaren osasuna arriskuan jartzen duen arduragabekeria”. Hiriburuetan trafikoa gutxitzearen garrantzia azpimarratu du, garraio publikoa, bizikleta eta oinez mugitzea sustatuz. Aurrezte energetikoa sustatzea ere beharrezko jo du.
Nafarroari dagokionez, hiriguneen arazoaz gain, problema puntual batean jarri du fokua talde ekologistak: Zubiriko Magnesitas de Navarra enpresaren inguruan iaz 11 aldiz gainditu ziren Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatzen dituen SO2 mailak. Bi kutsadura ardatz garrantzitsu dauzka Nafarroak txostenaren arabera: Ebro bailaran bata, ziklo konbinatuko zentral termikoen eraginez (Castejongoa eta Errioxako Arrubalgoa), baita Tuterako Guardian Glass eta Faureciaren eta AP-15 eta AP-68 errepidearen eraginez. Bestea berriz, erkidegoaren iparraldean dago eta kutsaduran eragiten duten faktoreen artean Portland fabrika, Torraspapel, Iruñeko Volkswagen eta Hiri Buruzagiaren inguruko trafiko handia daude, besteak beste-
Valle de Odietako epaiketa epaiaren zain geratu da ostiral honetan Iruñeko Justizia Jauregian akusatuek deklaratu eta akusazioek eta defentsak haien ondorioak azaldu eta gero. Ez da aldaketarik egon alde bakoitzak egindako eskaeretan.
Astearte honetan egin da Valle de Odietako makroetxaldearen aurkako epaiketa Iruñeko Justizia Jauregian. Epaileak ebatzi behar du ea 2021ean haien lur sailetan egindako isuri baten ondorioz, lur eremu horiek larri kutsatu zituzten ala ez, eta nork eragin zuen. Aditu... [+]
Plastikoaren kutsadura saihesteko azken gailurra porrot izugarriarekin amaitu da Suitzako Geneva hirian, abuztuan. Hori zuten bilatzen petrolio-herrialdeek, plastikoa milioika tonatan sortzen jarraitzeko. Birziklapena da beraien tekno-soluzioa, baina gero eta garbiago dago... [+]
Irailaren 2an hasi da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte. ARGIA... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
220 milioi tona plastiko sortzen ditugu munduan eta %10a soilik birziklatu. Zifra hori, gainera, hamar urtez jarraian ez da aldatu. Iaz zabor plastiko horren herenak gaizki kudeatzeagatik gure inguruko bazter, erreka, itsaso eta atmosferan bukatu zuen. Greenpeacek salatu... [+]
220 milioi tona plastiko sortzen dira munduan eta %10a soilik birziklatzen da, zifra hori hamar urtez mantendu da bere horretan. Hainbat talde ekologistek salatu dute egoera uztailaren 3an, plastikozko poltsarik gabeko nazioarteko egunean.
EHUko ikerketa-talde batek dio Europako emisio-inpaktuaren %60 datorrela sektore energetikotik.
EHUko Ekopol ikerketa taldearen datuen arabera, Bizkaia da Euskal Herrian ingurumen inpaktu handiena eragiten duen lurraldea, guztizkoaren %52 izanda. Euskal Herrian ingurumen-inpaktu handiena duten 25 industria-instalazioen artean, Muskizeko Petronor petrolio-findegia da... [+]
EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.