Durangoko bonbardaketa simulatu eta 1937ko biktimak omendu dituzte
1937ko martxoaren 31n faxistek Durango bonbardatu zutela 85. urteurrenean, egun hartan gertatutakoa birtualki simulatu du Durangoko Udalak. Ostegun arratsaldean omenaldia egin diete bonbardaketan hil eta hobi komunetan ehortzi zituzten 84 pertsonari.
Durangoko Udalak duela 85 urte herria bonben azpian nola jazarri zuten irudikatzen duen simulazio birtuala paratu du bere webgunean. Hegazkinak ageri dira urrunetik hurbiltzen eta egungo Durangon jaurtitzen dituzte bonbak.
Nolabait, orduko sufrimendua eta sarraskia nolakoa izan zen gogorarazteko modua da hori. Webgunean, suntsitutako toki esanguratsuenen berri ematen da eta 1936ko Gerraren nondik norakoak ere azaltzen dira.
Urtero bezala, Durangon bonbardaketa gogorarazi zuten martxoaren 31n herritar zein erakundeek. Gerediaga Elkarteak bonbardaketari buruzko Jon Irazabalen liburua plazaratu du, azken hogei urteetan gertakizun haiei buruzko ikerketetan izandako aurrerapenak biltzen dituena.
Durangoko alkate Ima Garrastatxuk eta Julian Rios alkateordeak ostegun goizean piztu zuten bonbardaketa gogoratzen duen sugarra, eta ohi bezala, kanpai eta sirena hotsak entzun ziren, 1937an bezala. Ekitaldi nagusia arratsaldean izan zen, Andra Mariko elizpean –bonbek guztiz txikitua geratu zen eraikina eta makina bat lagun hil zen bertan–.
??? MARTXOAK 31 DE MARZO
? Andra Mari elizpeko sua piztu dugu 1937ko #Martxoak31|ko bonbardaketaren biktima guztien omenez.
? Hemos encendido el pebetero del pórtico de Santa Maria por todas las víctimas del bombardeo del 31 de Marzo de 1937.#MemoriaHistorikoa#GarenaEginez pic.twitter.com/AcpwFt5o0c
— Durangoko Udala (@DurangokoUdala) March 31, 2022
51 biktima identifikaturik
Aurten Durangoko bonbardaketan hil eta hobi komunetan ehortzitako biktimak omendu nahi izan dituzte. Gerdiagak eta Durango 1936 Kultur Elkarteak ikerketa abiatu zuten 84 biktima horiek identifikatzeko eta denera 51 lagunen izenak bildu eta 31ren senitartekoekin harremanetan jarri ahal izan dira.
Aranzadik hobian indusketak egin ditu udalaren aginduz, baina ez dute arrastorik topatu, seguruenik aurretik egindako esku hartzeetan beste panteoietara edo hezurtegira eraman zirelako gorputzak. Nolanahi ere, haien oinordekoek jaso dute ostegun honetan euren senideentzako aitortza hori.
Faxismoaren inguruko hausnarketa
Durangoko bonbardaketaren harira Ernai gazte antolakundeak hainbat ekitaldi antolatu ditu asteburuan. Larunbatean, arratsaldeko 17:00etan hasita Faxismoa 2022. urtean berbaldia izango da Iñigo Etxazarreta, Iratxe Delgado eta Andoni Olariagaren eskutik.
Horren ondoren mobilizazioa antolatu dute Andra Mari elizatik abiatuta, eta egunaren amaieran kontzertuak izango dira.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.
2025ean 40 urte beteko dira Mikel Zabalza hil zutenetik, eta 47 urte Germán Rodríguez eta Joseba Barandiaran hil zituztenetik. Horiek guztiak Estatuko Segurtasun Indarren biktimak dira, eta Sanfermines78 Gogoan elkarteak Espainiako Gobernuari eskatu dio "Estatuaren... [+]
IRUTXULOKO HITZAk eta Dinamita Tour egitasmoak 36ko gerra Donostian nolakoa izan zen eta hiria beste ikuspegi batetik ezagutzeko ibilaldia antolatu dute elkarlanean, uztailaren 21erako. Elkargunea Bretxako Sarriegi plazako estatua izango da, 19:30ean, eta Amararaino joango dira... [+]
Astelehenean, 40 urte beteko dira Joseba Sarrionandia eta Iñaki Pikabea presoek Martuteneko kartzelatik ihes egitea lortu zutenetik. Egiako pisu batean izan ziren ezkutaturik bi iheslariak, eta oraindik milaka eztarrik abesten dute «kristoren martxa dabil!».
Altzagatik itsasadarraren parean doan BI-711 errepidearen Jose Luis Goyoaga etorbidearen izena aldatzeko herritarren parte-hartze prozesuaren ondoren, kale horren izen berria Zirgariak etorbidea izango da.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Inor gutxik ukatuko du ziurgabetasunez beteriko garai batean gaudenik. Krisi ekonomikoaren, ezegonkortasun politikoaren eta klima-aldaketaren inguruko mezuez inguraturik gaude. Ikaraturik bizi gara. Hori guztia gutxi balitz, globalizazioaren ondorioz, nazioen izaera zalantzan... [+]
Belaunaldi oso baten liburua da Palinpsestoa. Idazten dakien modura idatzi du Arrieta Ugartetxeak, eta horixe dateke alde gaitza. Gainerakoan, hortxe gure iragan hurbila, gerra ondoa, apaiz giroa, euskara, militantzia… eta ez hain hurbila ere, senide nagusien gerra... [+]
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
Donostiako Udaleko Memoria Historikoaren Aholku Batzordeko Sinbologia Lantaldeak dokumentazioa aurkeztu du, eskultura frankista dela frogatzeko. Eskulturaren jatorriaren inguruko eztabaida ireki nahi dute hirian, eta udal gobernuari zenbait eskaera egin dizkiote.
Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]
Nazismoaren biktimak izandako euskal herritarrak oroitzeko Eusko Jaurlaritzak egin duen lehen aitorpen instituzionala da. Hego Euskal Herriko 253 pertsona deportatu zituzten 1940 eta 1945 urteen artean. 113 bertan hil ziren eta beste asko, handik bizirik irten baziren ere... [+]
Oraindik ikusgai dago Donostiako San Telmo museoan Memoriaren Basoak erakusketa, maiatzaren 11ra arte. Totalitarismoek gizartea kontrolpean hartzeko erabiltzen dituzten metodo eta tekniken inguruko hausnarketa bat da, espresio artistiko ugariren bidez ondua.
50 urte bete dira Polizia frankistak Mikel Gardoki Azpiroz ETApm-ko kidea tirokatuta hil zuenetik. Egiari Zor fundazioko kideek eta Gardokiren kide Juan Miguel Goiburu Mendizabal 'Goiherri'-k hartu dute parte ekitaldian.