COP27 blokeaturik, herri aberatsak pobreenak laguntzeko uzkurregi daudelako

  • Klima larrialdiari aurre egiteko asmoz, azaroaren 18 honetan borobildu beharra dute ia 200 herrien arteko COP27 akordioa. Baina ez dute adostasunik lortzen eta baliteke eztabaidak asteburuan ere segitzea. Graham institutuaren arabera, 2030etik aurrera, urtero 290.000 eta 580.000 milioi dolar arteko gastuak ukanen dituzte Hegoko herri zaurgarrienek klima larrialdiak eragindako galera eta kalteen eraginez. Gastu horiek estaltzeko orduan, Iparreko herri aberatsenen parte-hartzea eskatzen dute herri txiroenek. Horrelakorik ez dute nahi aberatsenek eta horretan dago blokeoa.

Pakistanen izandako uholdeak, ekainean. Hegoko herri pobreek dituzte klima aldaketaren ondorioak gehienik pairatzen –alta, Iparreko herriak dira fenomenoaren erantzule nagusiak–. (Argazkia: AP)

2022ko azaroaren 18an - 13:11
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Azaroaren 18 honetan bukatu beharra bazen ere klima aldaketari buruzko nazioarteko COP27 gailurra, baliteke asteburura luzatzea. Hain zuzen, badabiltza klima larrialdiari aurre egiteko neurriak lantzen, eztabaidatzen… baina ez dute adostasunik lortzen. Herri aberatsenen eta diruz pobreenen artean dago desadostasunik potoloena, elkartasunaren gaia dagoelarik blokeoaren oinarrian. Jakina da Hegoko herri pobreak direla krisi larrialdia gehienik pairatzen ari, nahiz eta Iparreko herri aberatsak izan nagusiki larrialdiaren erantzule. Hori horrela, galerek eta kalteek ondorioztaturiko gastuak estaltzeko herri aberatsen parte-hartzea eskatzen dabiltza lehen kaltetuak. Nazio Batuen Erakundearen funts bat litzateke horretarako tresna. Baina aberatsenek ez dute horrelakorik nahi: Europar Batasuna eta AEB dabiltza blokeatzen –Txina, ordea, Hegoko herriak sostengatzearen alde kokatzen da–.

Graham institutuaren arabera, 2030 urtean klima larrialdiak eragindako 290.000 eta 580.000 milioi dolar arteko gastuak ukanen dituzte Hegoko herri zaurgarrienek –2050 urtean 1.000.000 milioi eta 1.800.000 milioi dolar artekoak–. Adibide bat ematearren, Nazio Batuen arabera, ekainean Pakistango herena hondoratu eta 33 milioi pertsonari eragin zieten uholdeek 30.000 milioi dolar inguruko kalte eta galera ekonomikoak eragin zituzten.

Egoera ekologiko eta ekonomiko hori ikusirik harrigarria baldin bada ere, COP honetan dute lehen aldikoz funts horren gogoeta gai zerrendan sartu. Baina gai zerrendan kokatzea ez da nahikoa, eta ikusteke dago funts horren sorrera aterako den COP27tik.

2030ean, 290.000 eta 580.000 milioi dolar arteko gastuak ukanen dituzte Hegoko herri zaurgarrienek klima larrialdiak eragindako galera eta kalteak estaltzeko
Aberatsenen nahikari eza

Ez da lehen aldia elkartasuna bideratzeko uzkurtasuna daukatela herri aberatsek. Garabidean diren herrialdeei urtero 100.000 milioi dolar bideratzeko —96 mila milioi euro— engaiamendua hartu zuten 2009ko Kopenhageneko COPean. Diru horrekin Hegoko herriek ere klima larrialdiari aurre egiteko aterabideak errazkiago garatu ahal izatea zen asmoa. Baina Iparrekoek ez dute, ordea, haien hitza betetzen.

100.000 milioi horiez gain litzateke galerak eta kalteak estaltzeko funtsa. COP27ak eskaturiko ikerketa baten arabera, Hegokoek urtero 2.000.000 milioi dolar beharko dituzte klima larrialdia gutitzeko aterabideak eta egitasmoak bideratzeko.

"Herrialde aberatsek utzi egin behar diote eztabaida eragozteari eta [klima larrialdiak eragindako] galeren eta kalteen gainean duten erantzukizun historikoa ezkutatzeari", Global Justice Now Gobernuz Kanpoko Erakundearen arabera. COP27aren akordioan ageriko da betikoan segitzen duten ala aldatzea onartzen duten. Eta horrek ukanen du COP15ean finkaturikoan eragin zuzena:  beroketa ez dadila izan 2 ºC baino gehiagokoa, eta ahal bada 1,5 ºCtik gorakoa ere ez, industrializazioaren aurreko garaiari alderatuz.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Larrialdi klimatikoa
Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


2025-07-09 | Itxaro Borda
“Azpian lur hotza”

Azken asteko sapa lehergarri egunetan gure zereginen egitarauak aldatu beharrean aurkitu gara. Freskura erlatibo batek seietan atera gaitu ohetik, gosaldu eta lan gehienak bederatzietarako plegatu ditugu eta hamarretan jalgi gara oinezko ibilaldia egitera. Eta ez ginen bakarrak... [+]


2025-07-03 | Nicolas Goñi
Pakistan energia trantsizioan zegoen, erregai fosilen eta kriptotxanponen interesak tartean sartu arte

Prekaritate global hirukoitza pairatzen dute Pakistanen, klimak, energia gabeziak eta finantza publiko arazoak elkarrekin eragindakoak, bakoitzak bertze bien kalteak areagotzen dituela. Halere, arazoaz jabetu dira bertako agintariak eta bideratu dituzte aldaketak, nahiz eta... [+]


Erregistratutako ekainik beroena izan da aurtengoa Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan

2003ko udarekin batera, 1970etik beroena izan da aurtengoa. Europar Batasuneko "Copernicus" behategiak larrialdi klimatikoa dela-eta bero boladak "maizago" egongo direla dio, eta aurtengo ekainean bere ondorioak izan ditu: ehunka pertsona hil dira Europan.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Iluntasunean argi, argi etorkizunean

Lurreko bi heren baino gehiago ura da; ur horretatik %96, ozeanoetako ur gazia. Eguzki izpiak ozeanoetako lehen 200 metroko sakonerara heltzen dira, eta bertan bizi dira munduko arrantza industriak ustiatzen dituen espezie ia guztiak. Aitzitik, zientziak gehiago erreparatu izan... [+]


2025-05-23 | Elhuyar
Ipar globaleko konpainia gutxi batzuk dira baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazken arduradun nagusiak

Ehun konpainia multinazional baino ez daude baliabide naturalen erauzketarekin lotutako gatazka guztien % 20aren atzean, Bartzelonako Unibertsitate Autonomoak egin duen ikerketa baten arabera. Ikerketak agerian utzi du iparralde globaleko herrialdeetako konpainiak baliabideez... [+]


2025-05-21 | Nicolas Goñi
Banku handiek klima aldaketan inbertitzen dute, baina ez da konponbidea sustatzeko

Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri  honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]


2025-05-16 | Elhuyar
Europako hiriak huts egiten ari dira klima-aldaketarako egokitzapenetan

Klima-aldaketari buruzko BC3 ikerketa-zentroak baieztatu duenez, Europako hiriak atzera geratzen ari dira klima-aldaketari egokitzeko neurrietan. Hain zuzen, nazioarteko beste zentro batzuekin batera egindako ikerketan frogatu dute egokitzapen klimatikoko planen ia % 70k ez... [+]


2025-05-14 | Jesús Rodríguez
Kolapsoaren entsegu bat

Apirilaren 28ko gauean Bartzelonako Badal Ramblako terrazak gainezka zeuden; hoztu gabeko garagardoak zerbitzatzen ziren, baina jendeak zoriontsu zirudien. “Munduaren amaierak iritsi behar badu, pozik harrapa gaitzala”, esaten zidan auzokide batek. Hamar ordu baino... [+]


Turiel: “Bilatu daitezke arrazoi teknikoak, baina itzalaldia prezioen sistema perbertsoak eragin zuen”

Antonio Turiel fisikari eta CSICeko ikerlariak aspaldiko urteetan ez bezala bete zuen Hernaniko Florida auzoko San Jose Langilearen eliza asteazkenean. Zientoka lagun elkartu ziren Urumeako Mendiak Bizirik taldeak antolatuta Trantsizio energetikoaren mugak izeneko bere hitzaldia... [+]


2025-04-30 | Nicolas Goñi
India erdialdean, idortze globalari aurre egiteko laborarien eta ikertzaileen elkarlana

Klima aldaketaren eraginez, munduko lurralde gero eta gehiago idortzen ari dira, milioika pertsonaren jarduera eta bizimoduak kolokan ezarririk. Fenomeno horren frontean dago India erdialdeko Maharashtra estatua, non klimaren berotzeari eta lehortzeari metatu zaizkien oihan... [+]


Eskola inguruetako aire kutsadurarik handiena Donostiako hiru ikastetxetan eta Bilboko bitan atzeman dute

Donostiako Zurriola Haur Hezkuntza, La Asunción eta The English School ikastetxe inguruak eta Bilboko Kontxa Eskola eta Calasancio-Escolapios dira nitrogeno dioxidoaren muga legala gainditzen dutenak, Ekologistak Martxanek hainbat eskola ingurutan egindako azterketaren... [+]


Eguneraketa berriak daude