“¿Nahi duzu edo ez duzu nahi trafikoaren aginpidea Nafarroak eskuratzea?”, galdetu dio Maria Chivite Nafarroako Gobernuko lehendakariak Foru Legebiltzarreko osoko bilkuraren une batetan Javier Esparza Navarra Sumako buruari. Galdera ez da hutsala oposizioko alderdiaren iraganeko posizionamenduei erreparatuz, baina are gutxiago Esparzak bere interbentzioan egin duen nahaste-borrastea ikusita: “Bateragarriak dira trafikoa esklusiboki Foruzaingoak kontrolatzea eta Guardia Zibilarekin trafikoaren kontrola partekatzea”, esan du gainerako taldeetako parlamentarien barreak eraginez.

Dena den, lapsus bat besterik izan ez ote den zalantzan jarri du Chivitek: “Kontua da ez zaretela argitzen, UPN erregionalista izateari utzi ziolako Navarra Sumaren sigletan galdu zenean”. Gaurko optikatik pentsa liteke Esparzaren alderdia Guadia Zibilak errepideen eskumena uztearen aurka dagoela, baina historikoki aldekoa izan da, bereziki boterean egon denean.

Nafarroako lehendakariak azkenean gauzatu ez diren hainbat adibide ekarri ditu gogora, adibidez: orduan UPNn zegoen Sergio Sayasek trafikoan lan egiten zuten guardia zibilak foruzainak izatera pasatu ahal izatea proposatu zuenean eta Miguel Sanz foru lehendakari ohiak Aznarrekin aginpide osoa Foru Gobernuak eskuratzea adostu zuenean.

Azken kasu honi dagokionez, Chivitek oroitarazi dio Esparzari “ETAk oraindik hiltzen zuela”. “Izan ere, ziur nago nola edo hala ETA aipatuko duzula”. Eta asmatu egin du: “ETAren alderdi politikoak guardia zibilen duintasuna zapaltzen uztea nazkagarria iruditzen zait, Guardia Zibila traizionatu duzue”, kritikatu du Esparzak, EH Bilduk Pedro Sánchezi 2023ko Espainiar Estatuko aurrekontuak babestearen truke ezarri dion baldintzetako bati erreferentzia eginez.

Gainerako baldintzak honako hauek dira, besteak beste: alokairuen prezioaren gehienezko %2ko igoera mantentzea, pentsioak %15 igotzea, Espainiako Gobernuak Irulegiko indusketak diruz laguntzea, EAEk bertako banketxeen eta enpresa energetikoen gaineko zergak biltzea eta Espainiako Gobernuak Gasteizko martxoaren 3ko sarraskiaren memorialerako 600.000 euro bideratzea.

Eskumen trukea edo kontrol polizial gehiago

Chivitek adierazi du “eskertzekoa dela” EH Bilduren baldintza horien artean Nafarroako trafikoaren eskumenarena sartu izana, bere gobernuaren aldarria ere badelako, eta horretarako elkarlanean ari delako Sánchezekin. Horregatik, zin egin du Nafarroako legealdia amaitu baino lehenago, hau da, maiatza baino lehen, konpromisoa gauzatuko dela. Era berean, argi utzi du Guardia Zibila Nafarroan geratuko dela. Zentzu horretan, Isabel Díaz Ayuso Madrilgo erkidegoko lehendakariaren ondorengo “gezurrak” gaitzetsi ditu: “Guardia Zibila Nafarroatik kanporatu dute. Espainiako haustura ziztu bizian doa”.

Deklarazio horiek gezurra direla zalantzarik balego, Ramón Alzorriz PSNko bozeramaileak aipatu du “Pedro Sánchez presidente izendatu zenetik 94 guardia zibil gehiago bidali dituztela Nafarroara”, eta “PPren gobernu batzuetan baino 330 gehiago daudela”.

Laburbilduz, trafikoaren eskumena Guardia Zibiletik Foruzaingora pasatuko da, baina guardia zibil kopurua murriztu gabe. Hortaz, bi aukera posible daude: Foruzaingoak aldi berean Guardia Zibilak zeukan beste eskumenen bat hartuko du edo, bestela, foruzain gehiago egongo dira guardia zibilekin atazak bikoiztuz eta, beraz, kontrol poliziala nabarmen handituko da.