“Erdalduntzeko makina” salatzeko kanpaina abian jarri du Bilboko Guka mugimenduak
Gukak “Bilbo erdalduntzen duen makina” ikusaraziko du kanpainaren bidez. 24 orduz martxan dagoen makina salatuko dute, eta berori “elikatu eta olioztatzen dutenek” ardurak hartzea eskatuko dute. Euskararen aldeko mekanismoak aktibatzea aldarrikatuko dute.
Guka Bilboko euskalgintzako kideak eta eragileak biltzen dituen mugimendua da. Kanpaina aurkezteko, Bilbo industrialarekin parekotasun bat egin du mugimenduak, eta euskaraz bizitzea galarazten duen makina “erraldoia” irudikatu eta salatu du. 24 orduz erdaldunak sortzen dituen makinatzat deskribatu dute, “potentzia handikoa, gu baino askoz indartsuagoa”. Erdalduntzeko hainbat mekanismo aipatu dituzte. Aisialdiko eskaintza, adibidez, erabat erdalduna dela diote, gozatzeko gaztelania behar dela transmititzen dutela eta hizkuntza hori ezinbesteko bihurtzen dela. Euskara ikasteko zailtasunak ere azpimarratu dituzte. Haurren aisialdiari dagokionez, eskolaz kanpoko eskaintza gehiena gaztelaniaz dela salatu dute eta, helduei bezalatsu, umeei ere transmititzen zaiela ondo pasatzeko gaztelania behar dela. Kexu dira diru publikoz “olioztatutako” hedabide sistema erdaldun oso bat dagoelako, eta euskarazko hedabideak norberak bilatu behar dituelako. Mekanismo horiei guztiei errematea euskararen aurkako diskurtsoek ematen dietela gehitu dute.
Gukaren ustez, “punta-puntako teknologia darabil makinak, Bilbon euskaraz bizitzea galarazteko”.
Zer egin egoera horren aurrean?
Gukak makina ikusarazi nahi du, “ezikusiarena egiten dutelako askok”. Mugimenduaren iritziz, ezin da euskararen alde egin makina ez bada geldiarazten. Makina “elikatu eta olioztatzen dutenek” ardurak eta erantzukizunak hartzea eskatu dute, neurriak hartzea euskararen alde egiteko. Gehitu dute makina guztiek daukatela itzaltzeko botoia.
Euskaraz biziko den Bilbo aldarrikatu dute.
Nortzuek osatzen dute Guka?
Berria egunkariak jaso duenez, Gukako partaide dira eragile hauek: Bira espazioa, Berbaizu eta Zenbat Gara elkarteak, Bilboko auzoetako euskara taldeak, euskaltegiak, jaietako eragileak, haur eta gazteen aisialdi taldeak, mugimendu sozialetako aktibistak, Euskal Herri osoko euskalgintzako kideak eta tokiko proiektu komunikatiboetako hainbat kide.
Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]
Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]
UEMAk antolatuta egin dituzte kontzentrazioak larunbat eguerdian, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboaren aurka eta euskararen alde. Euskara “benetan” babesteko “adostasun sendoak” eskatu ditu UEMAk, “euskarak eta euskaldunok... [+]
UEMAren zuzendaritza batzordeko kideek hedabideen aurrean agerraldia egin dute ostegun eguerdian Zarautzen, Espainiako Auzitegi Gorenaren azken epai euskarafoboa salatzeko. Epaia "larria" dela adierazi dute, eta batez ere udalerri euskaldunei eta euskaraz aritzen... [+]
Vox alderdi ultraeskuindarraren eskariz EAEko Auzitegi Nagusiak 2023ko irailean baliogabetu zituen EAEKo Udal Legearen hainbat artikulu, euskararen normalizazioaren ingurukoak. Erabaki hura berretsi du orain Espainiako Auzitegi Gorenak, eta ez dago helegiterako aukerarik... [+]
Euskal Herrian euskara "hainbatetan ukatua edo bigarren hizkuntza bezala tratatua" dela salatu du EHEk, eta egoera hobetzeko hizkuntza politiketan jauziak egitea ezinbestekoa dela adierazi du. Hori dela eta, elkarretaratzeak egingo ditu Maulen, Donapaleun eta Baionan,... [+]
UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitatearen eskariz, 2036an Hego Euskal Herrian euskararen egoera zein izanen den aztertu du Siadeco ikerketa etxeak. Hipotesi batzuk beteko balira, hemendik hamar urtera ukanen genukeen errealitate soziolinguistikoari begiratuta, "egoera... [+]
Joxe Azurmendi (Zegama, Gipuzkoa, 1941-2025) idazle, filosofo eta saiakeragilea zendu da. Literatura eta pentsamenduaren arloan lan itzela egindakoa, intelektual gisa ez ezik, euskararen eta kulturgintzaren aldeko mugimenduetan engaiaturik eman zuen bizitza osoa. Besteak... [+]
Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]
Azkoitian egindako aurtengo lehenengo batzar nagusian batu dira UEMAra ondoko bost herri hauek: Donamaria, Ibarrangelu, Mundaka, Mutiloa eta Ormaiztegi.
Aurten, berriz ere, Euskaraldia izan dugu. Bi astez, gure hizkuntza-ohiturei erreparatu diegu, geure buruari galdetuta zenbat eta nola egiten dugun euskaraz. Baina ariketa horretatik harago, galdera handiago bat ere pizten da: zeren araberakoa da hizkuntza baten biziraupena?... [+]
Sarean jarri dute "Belarribizi eta Ahoprest" laburmetraia, joan den igandean itxi zen 2025eko Euskaraldiaren aitzakiarekin Oskar Alegria zinegileak Artazu herrian udaberri honetan filmatu duen lana. Belarriprest eta ahobizi kontzeptuen gaineko... [+]
Imajinatu kiroldegiko igerileku bat, sei kortxo ilarekin. Lerro horietako baten aurrean zutunik zaude. Lehenengo kalean adineko bi andre-gizon ikusten dituzu, beraien taularekin astiro-astiro igeri egiten. Bigarren kalean, aldiz, bi neska gazte dabiltza bata bestea baino estilo... [+]