Bi urteko haurrentzako EAEko hezkuntza eskaintzan, zein pisu du sare publikoak eta zein itunpekoak?
Bi urteko haurrentzat Eusko Jaurlaritzak planifikatutako hezkuntza eskaintza aztertu du STEILAS sindikatuak. Sare publikoa eta itunpekoa “lehian dauden udalerrietan”, itunpeko eskaintza handiagoa dela nabarmendu du, bereziki 10.000 biztanletik gorako herrietan.
EAEn hezkuntza eskaintzen duten 187 udalerrietako 113tan sare publikoa soilik eskaintzen da, eta horietatik 43 eskola txikiak dira. Zortzi udalerritan ez dago eskaintza publikorik (La Puebla de Labarka, Iruraiz, Loiu, Anoeta, Ibarra, Irura, Lazkao eta Usurbil), eta STEILASek salatu du herri horietan ikastetxe publikoa sortu beharrean eragin-eremua handitu dutela –alegia, sare publikoan matrikulatu nahi izanez gero inguruko herri bat egokitzen zaiela herri horietako haurrei–.
Hezkuntza sare publiko eta itunpekoaren “arteko talka” herri zehatzetan ematen da, bereziki 10.000 biztanletik gorako herrietan, “hezkuntza eskubidea negozioa ez den herri txikietan hezkuntza publikoak bermatzen duelako eskubide hori”, sindikatuaren arabera. Zehazki, EAEko 64 udalerritan aurki ditzakegu bai ikastetxe publikoak bai itunpekoak, eta STEILASek lortutako datuek erakusten dutenez, horietatik 34 herritan itunpeko eskaintza handiagoa da publikoa baino, 28 herritan eskaintza publikoa handiagoa da, eta bi herritan parekoa da eskaintza.
Andoain eta Zamudion, %15eko eskaintza publikoa
Datuen irakurketa ere egin du STEILASek eta azpimarratu du bi sareen konkurrentzia dagoen herrietan “eskola publikoa galtzen” ari dela: “2023-2024 ikasturterako 2 urterako eskaintza ez da %45era iristen udalerri horietako 27tan. Gainera, 13 herritan ez da %35era iristen, muturreko kasuekin, hala nola Zarautzen (%32ko eskaintza publikoa), Leioan (%30), Durangon (%28), Bermeon eta Orion (%26), Tolosan (%24), eta Andoainen eta Zamudion (%15).
“Eskaintza publikoa eta itundua dagoen lekuetan, itunpeko eskolak eskaintzen ditu ikaspostu gehien, eta eskola publikoari eginkizun subsidiarioa uzten dio. Egoera hori larriagotu egiten da itunpeko eskola-plazen gehiegizko eskaintza dagoen herrietan, behar diren plazen oso gainetik, eta udalerriko eskolatze-premia guztiak ere gainditzen dira kasu batzuetan”.
Aldiz, soilik eskola publikoa duten hainbat udalerritan plaza publiko nahikorik ez dagoela eta ondorioz herri horietako eskolatze beharrak ez direla asetzen gaineratu du, esaterako Berriz, Derio, Urduliz, Legutio, Astigarraga eta Lasarten.
Itunpeko sarean gaineskaintza dagoela eta hainbat herritan beharrezkoak ez diren plazak eskaintzen ari direla ohartarazi du STEILASek, nahiz eta herri berean bete gabeko plaza publiko libreak egon.
STEILASek argitaratutako dokumentua lotura honetan irakur dezakezu.
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Hilotan, euskara sarritan izan dugu albiste. Txarrerako, euskaltzaleon artean nagusi den aldarte ezkorra ikusita. Baina euskararen egoera txarra dela ez da kontu berria, datuen bitartez beste zerbait iradoki den arren.
Har dezagun, adibidez, hizkuntzak irabazi ei dituen... [+]
Irailaren 1ean hasi dute ikasturtea Ipar Euskal Herrian, euskarazko eskaintzari dagokionez, hainbat berrikuntzarekin. Esaterako, Sohüta eta Luhusoko haur eskola publiko banak euskarazko murgiltze eredua eskainiko dute, eta Hazparneko Armand-David laborantza lizeoak euskaraz... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
UEUk eta BadaLabek ikertzaile gazteei zuzendutako diziplinarteko ikerketa-proiektuen II. deialdia egin dute. Honen helburuak dira ikertzaile euskaldun gazteen arteko harremanak sendotzea eta ezagutza-arlo ezberdinetako ikertzaileak elkarlanean aritzea. Irailaren 22ra arte... [+]
Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]
Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.
473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.
Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]
Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]
Hainbat zigilu elkarrizketan jartzea. Horixe izan da Udako Euskal Unibertsitateak (UEU) eta EHKOlektiboak Usurbilen antolatutako jardunaldien abiapuntua. Bertan elkartu dira: EHKO Berme Sistema Parte hartzailea, Ekolurra zigilu ekologiko ofiziala, Idoki Iparraldeko etxe... [+]
Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]
Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.
Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]