Bertsularien Lagunak elkartearen sortzaileetan izandako Mixel Itzaina zendu da, 92 urte zituela
Bertsozalea zen, eta hamarkada luzeetan aritu da bertsoaren plazako zereginetan: epaile eta gai-jartzaile lanetan, saio antolaketetan eta Bertsularien Lagunak elkartearen betebeharretan ere bai. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967an, eta ohorezko 2014an.
92 urte zituela eman du azken hatsa Mixel Itzaina bertsozale eta idazle aldudarrak. Bertsoaren munduan ezaguna zen, besteak beste, hamarkada luzeetan gai-jartzaile zein epaile lanetan ariturikoa, baita itzaleko xinaurri lan handia egindakoa ere delako. 1980an sortuko zuen, demagun, beste batzuekin batera, Bertsularien Lagunak elkartea, Ipar Euskal Herriko bertsolaritza sustatzeko xedez. Bertsoak idazten zituen, nagusiki, eta baditu gutienez 20 bat bertso sorta idatzirik, tartean, Argi urratzean hegoa usoekin izenekoa, 1969an sariztatua izan zena.
1980an, Etienne Sallaberry apezak Ernest Alkhat eta Jean Louis Hariñordoki Laka bertsolari gazteei erran zien: "Ikusten delarik zer egoeretan dagoen hemen bertsolaritza, beharrezko zenukete gelditzen zareten bertsolari eta bertsozaleek elkarretaratzea hortaz mintzatzeko eta elkarte bat xutik emateko". Gogoeta talde horren parte izan zen Itzaina, eta hortik gutira sortuko zuten gaur egun ere lanean dabilen Bertsularien Lagunak. 2010ean berak ezarri zion txapela Amets Arzallus Ipar Euskal Herriko txapelketako irabazleari.
Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusiko epaile izan zen hainbat aldiz, eta 1967ko ekainaren 11ko hartan ere epaile zebilen, Xalbador adiskideari txistuak bota zizkioten saioan. Egun horretako oroitzapenak horrela kontatu zizkion bertsoa.eus-i: "Zazpi minuta biziki luzeak izan ziren".
Xalbadorren bertsogintza miresten zuen eta funtsean, liburu bat ere bideratu zion 2014an, bere biografia idatzita. Xalbadorri Urepelen egin zitzaion 1976ko azaroaren 7ko omenaldiaren antolatzaileen artean ere egon zen.
Idazlea eta euskaltzain osoa
Adiskide zuen Mixel Labeguerie kantari eta politikari abertzalearen biografia idatzi zuen 1999an, eta Louis Dassance politikari eta euskaltzainaren biografia, berriz, 2008an. Labeguerieri buruzko liburua atera berri zuela, elkarrizketa eskaini zion ARGIAri: "Bi Mixel Labegerie gogoratzen ditut: poeta eta politika gizona. Bizitzaren lehen aldian euskal kulturan murgildurik bizi izan zen, bigarrenean, berriz, politikan. Politika bere tripetan zeraman, politika behar zuen".
Euskal kultura ardatz zuela, Herria eta Gure Herria aldizkarietan urte luzeetan idatzitakoa ere da. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967ko abuztuaren 25ean eta ohorezko, 2014ko maiatzaren 30ean.
Ogibidez, Kanboko Herriko Etxeko idazkari izendatu zuten eta hogeita hamar urtez aritu zen han lanean, erretretan sartu arte. Mixel Labeguerie Kanboko auzapez zela, elkarrekin lan egin zuten, politikaren nahiz kulturaren alorretan. Funtsean, Labeguerie hil eta 1980an, Itzainak ordeztu zuen Euskaltzaleen Biltzarreko buruzagitzan.
Bidaide eta gogaide XVII. mendeko Arnaud Oihenarteren Atsotitzak eta neurtitzak liburuan kausitu dezakezu, eta bidean kausitu eta gustura ondoan harturiko bidai-lagunari erraten zitzaion "gogaide". Aurelia Arkotxak ekarri zuen gurera, Zubiburu solasaldian, hain justu... [+]
Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka iragan da ekainaren 7an, 40 bat argitaletxe eta diskoetxe eta milaz gora bisitari elkarturik herriko plazan. Euskaraz bagara lelopean iragandako seigarren edizio horren balorapen baikorra egin dute Baltsan eta ARGIA antolatzaileek: euskara... [+]
Canfranc (Huesca, Espainia), 1940ko ekaina. Charles De Gaulle jenerala buru zuen Londresko Frantzia Askearen gobernuak erabaki baten berri eman zion Albert Le Lay Canfranceko nazioarteko tren geltokiko Frantziako aduanako arduradunari: bere postuan geratu behar zuen. Ez zirudien... [+]
Diziplina askotan ibilia da Amaiur Epher (Izpura, 1994). Aktore lanak egiten ezagutu nuen orain urte batzuk. Diabolo Kiwi edo Frigo taldeekin erritmo dantzagarriak joz ikusi eta entzun du, ziur, batek baino gehiagok. Eta idazlea ere bada. Bigarren liburua argitaratu berri du:... [+]
Debekua uztailak 1ean sartuko da indarrean hainbat espazio publikoetan, hondartzak edo parkeak kasu. Araua errespetatzen ez duten herritarrei 135 euroko isuna jarriko diete.
Hazparnen idekiko da –hau publikatzean ez bada jadanik egina– liburu denda berria. Et’abar deituko da. Denda tipia izanen da, euskarazko publikazioen eskaintza ukanen duena. Ez da Ipar Euskal Herri barnealdean bakarrik arituko. Hain zuzen ere, azken lau... [+]
VII. Nazimetroaren emaitzak aurkeztu dituzte Telesforo Monzon eLab-ek, Aztikerrek eta Parte Hartuzek. Joera erreakzionarioen hazkundea bi eremutan identifikatu dute nagusiki: migratzaile eta kultura aniztasunarenean, eta genero berdintasun eta feminismoarenean. Joerak... [+]
Lizarra-Garaziko akordioan hartu zuen parte, Abertzaleen Batasunaren ordezkari gisa. Alderdi horretako bozeramaile izan zen. Frantziako Legebiltzarrerako hauteskundeetara aurkeztu zen 1988an, 1993an, 1995ean eta 1997an. Azken hamar urteotan Hendaiako auzapezorde izan da.
Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]
Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute.
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.
Maiatzaren 10ean, Ezpeletan, Batera herritar plataformak Lurralde Kolektibitatearen aldeko dinamika berpiztu du. Birsortze Biltzar Nagusian parte hartu duten 120 bat pertsonek plataformaren oinarriak finkatu dituzte.
Ziburuko Azokaren karietara abiatu zen Azokaroak aurrera jarraitzen du Ipar Euskal Herrian eta ostiral honetan poema errezitaldi musikatuaz gozatu ahal izango dute Euskal Urruñako Berttoli kultur elkartean, 19:00etan: Maddi Sarasua itsasuarrak idatzitako Biharraren hegietan... [+]
Ekainaren 7an izango da Baltsan elkarteak eta ARGIAk elkarrekin antolatzen duten Ziburuko Euskal Liburu eta Disko Azoka. Seigarren edizio honetan Aurelia Arkotxa izango da omendua eta egitarau oparoa ezagutzera eman dute prentsaurrekoan. Ziburuko Azokaren uhina inguruko... [+]