Bertsularien Lagunak elkartearen sortzaileetan izandako Mixel Itzaina zendu da, 92 urte zituela
Bertsozalea zen, eta hamarkada luzeetan aritu da bertsoaren plazako zereginetan: epaile eta gai-jartzaile lanetan, saio antolaketetan eta Bertsularien Lagunak elkartearen betebeharretan ere bai. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967an, eta ohorezko 2014an.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
92 urte zituela eman du azken hatsa Mixel Itzaina bertsozale eta idazle aldudarrak. Bertsoaren munduan ezaguna zen, besteak beste, hamarkada luzeetan gai-jartzaile zein epaile lanetan ariturikoa, baita itzaleko xinaurri lan handia egindakoa ere delako. 1980an sortuko zuen, demagun, beste batzuekin batera, Bertsularien Lagunak elkartea, Ipar Euskal Herriko bertsolaritza sustatzeko xedez. Bertsoak idazten zituen, nagusiki, eta baditu gutienez 20 bat bertso sorta idatzirik, tartean, Argi urratzean hegoa usoekin izenekoa, 1969an sariztatua izan zena.
1980an, Etienne Sallaberry apezak Ernest Alkhat eta Jean Louis Hariñordoki Laka bertsolari gazteei erran zien: "Ikusten delarik zer egoeretan dagoen hemen bertsolaritza, beharrezko zenukete gelditzen zareten bertsolari eta bertsozaleek elkarretaratzea hortaz mintzatzeko eta elkarte bat xutik emateko". Gogoeta talde horren parte izan zen Itzaina, eta hortik gutira sortuko zuten gaur egun ere lanean dabilen Bertsularien Lagunak. 2010ean berak ezarri zion txapela Amets Arzallus Ipar Euskal Herriko txapelketako irabazleari.
Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusiko epaile izan zen hainbat aldiz, eta 1967ko ekainaren 11ko hartan ere epaile zebilen, Xalbador adiskideari txistuak bota zizkioten saioan. Egun horretako oroitzapenak horrela kontatu zizkion bertsoa.eus-i: "Zazpi minuta biziki luzeak izan ziren".
Xalbadorren bertsogintza miresten zuen eta funtsean, liburu bat ere bideratu zion 2014an, bere biografia idatzita. Xalbadorri Urepelen egin zitzaion 1976ko azaroaren 7ko omenaldiaren antolatzaileen artean ere egon zen.
Idazlea eta euskaltzain osoa
Adiskide zuen Mixel Labeguerie kantari eta politikari abertzalearen biografia idatzi zuen 1999an, eta Louis Dassance politikari eta euskaltzainaren biografia, berriz, 2008an. Labeguerieri buruzko liburua atera berri zuela, elkarrizketa eskaini zion ARGIAri: "Bi Mixel Labegerie gogoratzen ditut: poeta eta politika gizona. Bizitzaren lehen aldian euskal kulturan murgildurik bizi izan zen, bigarrenean, berriz, politikan. Politika bere tripetan zeraman, politika behar zuen".
Euskal kultura ardatz zuela, Herria eta Gure Herria aldizkarietan urte luzeetan idatzitakoa ere da. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967ko abuztuaren 25ean eta ohorezko, 2014ko maiatzaren 30ean.
Ogibidez, Kanboko Herriko Etxeko idazkari izendatu zuten eta hogeita hamar urtez aritu zen han lanean, erretretan sartu arte. Mixel Labeguerie Kanboko auzapez zela, elkarrekin lan egin zuten, politikaren nahiz kulturaren alorretan. Funtsean, Labeguerie hil eta 1980an, Itzainak ordeztu zuen Euskaltzaleen Biltzarreko buruzagitzan.
Orain Baionako merkatuko saltzaileek afitxa bidez jakinarazten dute euskaraz eta gaskoiz aritzeko prest direla. Baionako Herriko Etxeak duela bi urte abiatutako euskara plangintzaren ildotik ekintza abiatu du.
Basaizeak, Baztango Gazte Asanbladak, Baigorriko eta Erratzuko gazteek elkarlanean prestatu dituzte Izpegiko Bestak. Elkartasuna, memoria kolektiboa eta engaiamendu politikoa izanen dituzte ardatz.
Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.
Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.
Baionako Herriko Etxearen jabetzapean, eraikinak bost urte daramatza hutsik, eta espazio hori hartu du Ipar Euskal Herriko Kontseilu Sozialistak, “elkartzeko, kolektiboki pentsatzeko eta borrokak antolatzeko”.
Elkarretaratzea eta asanblada antolatu dituzte azken berriak zeintzuk diren jakinarazteko. Horrez gain, irailaren 9an Baionako auzitegi aitzinean mobilizatuko dira, Marieneko lurraren defentsan aritutako hiru ekintzaile auzipetuko dituztelako.
Baionako ospitalean unitate berritzaile bat ideki da: kardio-ginekologia unitatea, menopausian diren emazteei zuzendua. Gai hau, askotan tabu edo bazterrean utzia, osasun arazoak eragin ditzake bizitzako etapa horretan.
Bozketa arauei dagokionez hainbat aldaketa bideratu zituen maiatzaren 21ean bozkaturiko legediak. Bozkatzeko prozedura argiturik, abuztuaren 27an eman du hauteskundeen agendaren berri Frantziako Gobernuaren bozeramaileak.
Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.
Iaz jasotakoarekin alderatuta, %15eko murrizketa jasango luke Euskal Kultur Erakundeak. Prentsa ohar batean, erakundeak adierazi du erabaki horrek "ondorio latzak" izango lituzkeela: esaterako, hainbat postu arriskuan egongo liratekeela eta kideei emandako dirulaguntza... [+]
Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.
IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.
Martxan daude okzitanieran jatorria duen hizkuntza berpizteko hainbat ekimen. Ipar Euskal Herrian galzorian dagoen hizkuntza da gaskoia; aurreko mende hasieran galdu zen Hego Euskal Herrian.
95 urte bete zituela zendu zen Maite Maniort Hennebutte, 2025eko uztailaren 10ean.
Ibilaldiaren helburuak dira, alde batetik, Euskal Herrian kausa palestinarra babesteko sarea ikusaraztea eta aktibatzea, eta, bestetik, sionismoarekin kolaboratzen duten enpresa eta erakundeak salatzea, hala nola CAF, Teva, Carrefour, Zara eta Bardeako tiro poligonoa. Euskal... [+]