Bertsularien Lagunak elkartearen sortzaileetan izandako Mixel Itzaina zendu da, 92 urte zituela
Bertsozalea zen, eta hamarkada luzeetan aritu da bertsoaren plazako zereginetan: epaile eta gai-jartzaile lanetan, saio antolaketetan eta Bertsularien Lagunak elkartearen betebeharretan ere bai. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967an, eta ohorezko 2014an.
92 urte zituela eman du azken hatsa Mixel Itzaina bertsozale eta idazle aldudarrak. Bertsoaren munduan ezaguna zen, besteak beste, hamarkada luzeetan gai-jartzaile zein epaile lanetan ariturikoa, baita itzaleko xinaurri lan handia egindakoa ere delako. 1980an sortuko zuen, demagun, beste batzuekin batera, Bertsularien Lagunak elkartea, Ipar Euskal Herriko bertsolaritza sustatzeko xedez. Bertsoak idazten zituen, nagusiki, eta baditu gutienez 20 bat bertso sorta idatzirik, tartean, Argi urratzean hegoa usoekin izenekoa, 1969an sariztatua izan zena.
1980an, Etienne Sallaberry apezak Ernest Alkhat eta Jean Louis Hariñordoki Laka bertsolari gazteei erran zien: "Ikusten delarik zer egoeretan dagoen hemen bertsolaritza, beharrezko zenukete gelditzen zareten bertsolari eta bertsozaleek elkarretaratzea hortaz mintzatzeko eta elkarte bat xutik emateko". Gogoeta talde horren parte izan zen Itzaina, eta hortik gutira sortuko zuten gaur egun ere lanean dabilen Bertsularien Lagunak. 2010ean berak ezarri zion txapela Amets Arzallus Ipar Euskal Herriko txapelketako irabazleari.
Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusiko epaile izan zen hainbat aldiz, eta 1967ko ekainaren 11ko hartan ere epaile zebilen, Xalbador adiskideari txistuak bota zizkioten saioan. Egun horretako oroitzapenak horrela kontatu zizkion bertsoa.eus-i: "Zazpi minuta biziki luzeak izan ziren".
Xalbadorren bertsogintza miresten zuen eta funtsean, liburu bat ere bideratu zion 2014an, bere biografia idatzita. Xalbadorri Urepelen egin zitzaion 1976ko azaroaren 7ko omenaldiaren antolatzaileen artean ere egon zen.
Idazlea eta euskaltzain osoa
Adiskide zuen Mixel Labeguerie kantari eta politikari abertzalearen biografia idatzi zuen 1999an, eta Louis Dassance politikari eta euskaltzainaren biografia, berriz, 2008an. Labeguerieri buruzko liburua atera berri zuela, elkarrizketa eskaini zion ARGIAri: "Bi Mixel Labegerie gogoratzen ditut: poeta eta politika gizona. Bizitzaren lehen aldian euskal kulturan murgildurik bizi izan zen, bigarrenean, berriz, politikan. Politika bere tripetan zeraman, politika behar zuen".
Euskal kultura ardatz zuela, Herria eta Gure Herria aldizkarietan urte luzeetan idatzitakoa ere da. Euskaltzain urgazle izendatua izan zen 1967ko abuztuaren 25ean eta ohorezko, 2014ko maiatzaren 30ean.
Ogibidez, Kanboko Herriko Etxeko idazkari izendatu zuten eta hogeita hamar urtez aritu zen han lanean, erretretan sartu arte. Mixel Labeguerie Kanboko auzapez zela, elkarrekin lan egin zuten, politikaren nahiz kulturaren alorretan. Funtsean, Labeguerie hil eta 1980an, Itzainak ordeztu zuen Euskaltzaleen Biltzarreko buruzagitzan.
Eskolatuak ez diren 3500 gazte pasatzen dira urte guztiez Ipar Euskal Herriko Misio Lokaleko 34 permanentzietatik. 16 eta 25 urte arteko gazteak berjendarteratzen laguntzen ditu Misio Lokalak orientazio, formakuntza eta laneratze sailetan. Krisia egoerari buru egin behar dio... [+]
Laborantza herrikoia eta jasangarria bultzatzen duen azokak 20. urteurrena beteko du. Azaroaren 7tik 9ra antolatu duten erakusketa eta merkatuan parte hartzera dei egin du.
GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatuaren urteurrenaren datatik gertu antolatu dute ekimena dozenaka herritarrek. Helburua "egia aldarrikatu, memoria landu eta GALen gerra zikinaren biktimak aitortzea" da, eta irailerako egitaraua aurkeztu dute.
17 urteko gazteari tiro egin zion Frantziako poliziak bere nahia bete du, eta Ipar Euskal Herrira ekarri dute lanera. Polizia gehiegikeriaren ondorioz hildako Merzouken kasuak mobilizazio eta protesta ugari eragin zituen Frantziako Estatuan.
Hendaian etxebizitza larrialdi egoera bizia da: bizitokien %27 bigarren etxebizitza dira eta 700 familia alokairu sozial baten esperoan daude. Horren erdian, Herriko Etxeak Moleres izeneko 40.000 m2-ko eremuan 250 etxebizitza eraikitzeko egitasmoa jarri du mahai gainean... [+]
"Egungo baldintzetan" EEP Euskararen Erakunde Publikoak berritzeko hitzarmena sinatuko ez duela mehatxu eginda, Euskal Hirigunearen Elkargoak sei hilabete eman die erakunde publikoa osatzen duten partaideei Parisekin negoziatzen jarraitzeko. Astelehenean agerraldia egin... [+]
Larunbat eguerdian arribatu da festibalera Baionako bestazale laguna. Alimalekoa egin nahi du Arberatze-Zilhekoan, duen egun eta erdian, igande arratsaldez buelta eginen baitu. Festibala Lekornen egiten zenean bezainbat gogo du 29. edizio honendako. Eta argi du zein den lehen... [+]
[Argazki-galeriaz gain, hiru egunetan bizitakoen kronika idatzi du Gorka Peñagarikanok. Hona irakurgai]
Kanbon egin duten urteko biltzar nagusian ontzat jo dute lizeo berriaren garapenari buruzko txostena. Donapaleuko ikastolaren ondoan egongo da, eta hasiera batean 180 ikasle hartu ahal izango ditu, Seaskako arduradunen arabera. Lizeo berriaz gain, urteko biltzarrean azken... [+]
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]
Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]