Altxerriko hezur eta pinturak garai berekoak ote dira?

  • Aian dagoen Altxerri kobazuloko ikerketa batek dio, orain 39.000 urteko pinturak daudela. Karbono 14aren teknikaz datatu dituzte pinturen ondoan topatutako hezurrak, eta pinturen garaikideak izan daitezkeela azaldu dute. Kantabriako Unibertsitateak eta ikerlari talde batek egin dute ikerketa. Europako pintura zaharrenak direla diote batzuek; “ranking”en jokoan sartzea arriskutsua dela beste batzuek.


2013ko irailaren 19an - 00:00
Azken eguneraketa: 2015-02-26 13:37
Altxerriko bisonteak 39.000 urte izan ditzake. Hala azaldu dute 'Journal of Human Evolution' aldizkarian argitaratutako ikerketa lan batean (Argazkia: Europa press).
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Teknika berriaren bitartez pinturen testuingurua ikertzen da. Kasu honetan, pinturaren ondoan topatutako hezur batzuei egin zaie karbono 14aren datazioa. Horiek eman dute 39.000 urteko zifra eta polemika sortu du. Jesus Altuna EHUko irakasle ohia eta arkeologoak esan du, pinturentzako emandako zifrak benetakoak izatea “oso posible” dela. “Egia da, baina, datatutako elementuak hezurrak direla eta ez pintura bera eta horrek ehuneko-ehuneko ziurtasuna edukitzea galarazten duela, baina oso posible da garai berekoak izatea biak”, azaldu du Altunak.

Aitor Ruiz, César González, Diego Garate eta Eneko Iriarte dira ikerlari taldeko kideak, eta Europako pintura zaharrenak datatu dituztela adierazi dute. Aranzadi Zientzia Elkarteak bestalde, zuhurtziaz azaldu du ez dela egokia horrelako “ranking”etan sartzea. “Aurkikuntza garrantzitsua da, Europako labarretako artearen testuinguruan Altxerriko pinturen balioa handitu delako”, iritzi dute Aranzadi elkarteko kideek.

Xabier Peñalver Aranzadi Zientzia Elkarteko kide eta arkeologoak Gara egunkariari azaldu dionez, bera ere iritzi berdinean da “ranking”en inguruan, eta asko baloratu du metodo berrien aplikazioa “puzzleko pieza gehiago betetzen lagunduko duelako”. Orain arte labarretako pinturak estilo irizpideen arabera datatu direla azaldu du, eta teknika berrien erabilera neurri horretan oso garrantzitsua dela.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Pintura
Emakumeek lan munduan izandako garrantzia islatu dute Arabako Arte Ederren Museoan

Arabako artisten 35 lan paratu dituzte Emakumea. Familia eta lana erakusketan, Gasteizen. Aukeraketa egiteko, kanpoan utzi dituzte historian zehar emakumeak sarritan margotu izan diren beste egoera eta estereotipo batzuk, eta lanari lotutakoei eman diete garrantzia. Urriaren... [+]


Montse Borda. Pinturaren artisaua kobazuloan
"25 urtez astebururo fabrikan ari naiz, baina horrek astegunetan tailerrean egotea ahalbidetzen dit"

Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]


Juan Luis Goenaga artista zendu da, 74 urterekin

Donostian jaioa, urte mordoxka bat Alkizan eman zituen bizitzen, baserri batean. Inguratzen zuen naturak lilura sortzen zion. Margolari gisa egin da ezagun, nagusiki.


Arantxa Orbegozo 'Txitxi'
“Niretzako bidaiarik politenak mantso doazenak dira”

Zirrara eta pasioaren eroale da Arantxa Orbegozo Txitxi (Tolosa, 1962). Bizitza darama eskuetan eta hura eskaintzen dio zuzentzen zaion edonori. Atleta izan da, txirrindularia, eta bere buruari proposatu dizkion beste hainbat diziplinatan aritua. Hala eta guztiz ere, benetan... [+]


Van Goghen koinata eta fenomenoaren ama

Bussum (Herbehereak), 1891ko azaroaren 15a. Johanna Bongerrek (1862-1925) zera idatzi zuen bere egunerokoan: “Urte eta erdiz lurreko emakumerik zoriontsuena izan nintzen. Amets luze eta zoragarria izan zen, amestu litekeen ederrena. Eta ondoren sufrimendu izugarri hau... [+]


2023-09-13 | Julen Azpitarte
Beste munduko margolanak

Hilma af Klint (Solna, 1862 – Danderyd, 1944) artista suediarra pintura abstraktuaren sortzailetzat jotzen da egun, baina Vasili Kandinskiren aurretik, bere obra abstraktua ezkutuan izan zen 1980ko hamarkadaren erdira arte. Milaka margolan, testu eta koaderno sekretupean... [+]


2023-04-11 | ARGIA
7. Beste Ninja Dortokak
MULTIMEDIA - Oroimen Histerikoa

Leonardo, Donatello, Michelangelo eta Raphaeli beste bi lagun batu zaizkie: Lavinia eta Artemisia. Ezberdintasun batekin, azken biak ez dira gizonak, baina bai artista handiak.

Hemen dituzue saio honetan erabili ditugun abestiak:

'Historia del arte' - Las... [+]


Ekilore-zopa

Klimaren aldeko ekintzaile batzuek Van Goghen Ekiloreak koadroari zopa poto bat jaurtitzeaz, lehenbizi, zera esan behar da: munduko intentziorik onenarekin egindako ekintza izan dela. Bigarrenik berriz, aurrekoari erantsi behar zaio munduko intentziorik onenak ez duela askorik... [+]


Esnezaleak ezkutatzen duena

Johannes Vermeer margolariaren artelan ezaguna eskaneatu dutenean ezusteko elementu batzuk azaldu dira, egileak gero kendutakoak.


Hilma Af Klint, abstrakzioaren ama

Stockholm (Suedia) 1896. Hilma Af Klint (1862-1944) margolariak eta beste lau lagun artistek boskote bat osatu zuten espiritismo saioak egiteko. Saio horietan oinarrituta, idazketa eta pintura automatikoan jarduten zuten taldekideek. Handik urte batzuetara, Klintek... [+]


San Telmori egindako dohaintza bati esker lehen lerrora itzuli da Amable Arias, Gaur taldeko artista 'outsider'-a

San Telmo Museoak Amable Ariasen (1927-1984) 61 akuarela eta 43 marrazki jaso ditu dohaintzan, artistak azken 14 urteetan bikotekide izan zuen Maru Rizoren eskutik. Teatro Principal  (Antzoki Zaharra) izeneko serie horrekin erakusketa egiteko asmoa dute datorren urtean,... [+]


2022-05-11 | Ander Perez
Xabier Morras. Margolaria
“Nirea ez da pintura atsegina, tragikoa da”

Laster beteko dira 50 urte Iruñeko Topaketek hiriburua hartu zutenetik. Huarte enpresari familiak finantzatuta, mundu osoko arte garaikidearen erakusgarri izan zen hiria 1972ko uda hasieran, astebetez. Baina arteaz gain, garaiko tentsio politikoen isla ere izan zen... [+]


Iñaki Imazen 'Alimentación, lencería, bazar' erakusketa
Supermerkatuaren poetikaz

Bilboko erdigunean etxarte baten bila nabil. San Mames Zumarkaleko 11. zenbakian kale-kantoi urdinxka bat omen dago, eta, bertan, ezohiko arte-galeria bat. Galdu samar nabil bi dendaren artean hondo urdinean El Callejon Zollo. Molcris idatzita ikusi dudan arte. Pasadizoa igaro... [+]


2021-08-16 | Erran .eus
Mikel Tabernarekin luze eta zabal

Mikel Taberna idazlea elkarrizketatu dute Xorroxin irratian. Arkanbele kantak (2021, Susa) poema-liburua eta Ignacio Larra margolariak Beran ikusgai duen erakusketa izan dituzte mintzagai.


BILDUMA GARAIKIDEARENTZAT ETXE BERRIA
Ostiral honetan, hilak 26, dauka Artium museoak irekiera data. Gasteizko alde zaharrera begira dagoen eraikin berriak bere 13.000 metro koadrotatik 3.800 erabiliko ditu hemendik aurrera bildumako ia 1.600 lanetatik batzuk (normalean museo batek bere bildumaren %8 eta %15 tartean... [+]

Eguneraketa berriak daude