Memoriaren Nafarroako Institutuaren bidez Herritarrekiko Harremanetako Departamenduari lotuta dagoen DNA Bankuak, baieztatu du Emiliano Miguel Portugal zela 2018ko uztailean Larrasoañan hobitik atera zuten lau pertsonetako bat. Iaz Valladolideko Leoncio de la Fuente Ramos identifikatu zuten toki horretan bertan.
Emiliano Miguel, Leoncio de la Fuente eta beste bi iheslari, oraindik identifikatu gabekoak, Larrasoaña inguruan atxilotu zituzten, eta hilerriaren inguruan erail eta lurperatu zituzten. Paulina Linzoain gertakarien lekuko izan zen neskatoaren testigantzari esker aurkitu ahal izan zuten hobia 2018an.
Honekin dagoeneko 30 dira Nafarroako DNA Bankuak identifikatutako gorpuzkiak, baina oraindik identifikatu gabeko asko daude. Gaur egun 274 espediente daude irekita, baina familia asko falta dira harremanetan jartzeko eta gorpuzkiak asko aurkitzeko. Horregatik, Nafarroako Memoriaren Institutuak elkarlanerako deia egin du, bai hobi posibleak aurkitzeko, bai iheslarien senideak aurkitzeko, haien lagin genetikoekin identifikazio berriak egin ahal izateko.
Identifikazio horiek lortzeko beharrezkoa da ikerketa-prozesu luze bat egitea eta testigantzak biltzea. Kasu honetan, Herritarrekiko Harremanen Departamenduak eskerrak eman nahi dizkio Dueñaseko Memoria Historikoa Berreskuratzeko Elkarteari, Emiliano Miguel Portugalen senideekin harremanetan jartzeagatik eta identifikatzeko aukera eman duten DNA laginak hartzeagatik. Halaber, Fermin Ezkieta bezalako ikertzaileen, Txinparta-Fuerte de San Cristóbal bezalako elkarteen, Aranzadi Zientzia Elkartearen eta NASERTIC enpresa publikoaren laborategi genetikoaren lana eta konpromisoa eskertu ditu.
Ihesaldi jendetsua
Emiliano Miguel Portugal 1916ko urriaren 15ean jaio zen Santibáñez de Esguevan (Burgos). 21 urte zituen Ezkaba mendiko San Kristobal gotorlekuko ihesean hil zutenean. Eraildako 85 Gaztela eta Leongo presoetako bat izan zen, guztiak 1938ko maiatzaren 22an ihesaldian parte hartu zuten 795 presoen taldekoak.
Igande arratsalde hartan, presoek espetxearen kontrola hartu zuten, eta horietako askok mugarantz ihes egiteari ekin zioten, baina agintari frankistak jakinaren gainean jarri zituzten, eta laster antolatu zuten jazarpena, sarraskia eragin zuena: soilik hiruk (edo lauk, hipotesi batzuen arabera) lortu zuten muga zeharkatzea. Gainerakoak atxilotu egin zituzten, asko berriz ere gotorlekura eraman zituzten eta 206 atxilotuak izan ondoren hil zituzten.
