Juan Martin Elexpuruk gidatuta, Iruña-Veleia ezagutzeko bisita alternatiboak
Juan Martin Elexpuru idazle eta euskaltzale bergarar ezaguna gidari lanak egiten ari da Iruña-Veleiako aztarnategia ezagutzeko antolatu dituzten bisita alternatiboetan. Iruña-Veleiaren inguruko polemikan Batzorde Zientifikoak eta Arabako Foru Aldundiak erabakitakoa auzitan jartzen duten ekintzaileetan sutsuenetakoa da Elexpuru. Irailaren 26an, larunbata, hasiko du hurrengo sorta.
Abuztuaren 2an eginik lehenbizkoa, bizpahiru bisitaldi gehiago burutu dira udan, 20-30 lagun inguru bildurik bakoitzean. Ondorengo lauen albistea eman du orain Elexpuruk bere blogean. Irailaren 26koa, euskaraz izango dena, dagonekoz beterik dago 30 laguneko kopurua osaturik. Urriaren 3koa Bergarako Jardun euskara elkarteak antolatzen du. Aldiz, izen ematea zabalik dago urriaren 4an (gaztelaniaz) eta 18an (euskaraz) egingo direnetarako. Bisitak goizeko 10:30etik 13:00era luzatzen dira eta antolatzaileek Langraizko jatetxe batean bazkaria ere eskaintzen dute, bazkalondoan proiekzio bat ikusi eta aurkikuntza polemikoen inguruan solastatzeko.
Agintari politiko eta akademikoek postutik kendu zuten Eliseo Gilen bertsioaren aldekoek SOS Iruña-Veleia elkartetik zabaltzen dute beren informazioa (Batzorde Zientifikoak eta Arabako Diputazioak ez daukate webgunerik aztarnategiaz, gauza harrigarria 2015ean). Bisita fisikoez gain aztarnategia ezagutzeko ikustaldi birtuala bada, Eliseo Gilen Lurmen elkarteak antolatua.
Bestalde, irailean berriro hasi dira ostegunero elkarretaratzea egiten Arabako Foru Aldundiaren aurrean, Eliseo Gil arkeologoarekiko elkartasuna adierazi eta honen kontra agintariek jarritako kereila bertan behera uztea eskatzeko. Antolatutako bisita alternatiboen arrakastak erakusten duenez, luzaroan eta bero jarriatuko duela polemikak.
Duela mende bat Perun aurkitutako momia baten aurpegiko tatuajeak aztertu berri dituzte. Emakumezko baten momia da eta 800 urte inguru ditu. Adituek ez dakite zer funtzio zuten tatuaje horiek, baina oso bereziak direla nabarmendu dute.
Batetik, aurpegiko... [+]
Indo ibaiaren harana, duela 5.000 urte inguru. Mohenjo-Daro hiriak 35.000 biztanle inguru zituen eta, berriki PNAS aldizkarian argitaratutakoaren arabera, Giniren koefiziente oso baxua zuen, 0,22koa –koefiziente horrek gizarteen desberdintasun ekonomikoa neurtzen du,... [+]
Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]
Aranzadi Zientzia Elkarteko Etnografia Sailaren zuzendari berria da Maite Errarte Zurutuza (Beasain, 1995), urrian Fermin Leizaolaren lekukoa hartu ondoren. Kultura materiala aztertzen jarraitzeko beharra azpimarratu du, gizartearen memoria eta bizimodu aldaketak erregistratzeko... [+]
Atapuercako aztarnategian hominido zahar baten aurpegi-hezur zatiak aurkitu dituzte. Homo affinis erectus bezala sailkatu dute giza-espezieen artean, eta gure arbasoek Afrikatik kanpora egindako lehen migrazioei buruzko teoriak irauli ditzake, adituen arabera.
Martxoaren 30erako Iruña-Veleia martxan, SOS Iruña-Veleia eta Euskeraren jatorria elkarteek manifestaziora deitu dute, Aski da! Argitu, ez suntsitu lelopean. Azken bi urteetan "hondeatzaileak sistematikoki eremu arkeologiko oso aberatsak suntsitzeko modu... [+]
Etiopia, 1974ko azaroaren 24a. Lucy-ren hezurdura aurkitu zuten Hadarren, giza arbasoen arrasto zaharrenetakoa. Australopithecus afarensis espezieko hominidoak 3,2 eta 3,5 milioi urteren artean ditu.
Homo espezieen arbasotzat jo zuten orduan, gu guztion amatzat. Mende erdi... [+]
Normandiako erromatar garaiko aztarnategi batean lanean ari zirela, arkeologia ikasle batzuek aurkikuntza bitxia egin dute berriki: buztinezko eltze baten barruan kristalezko flasko txiki bat topatu zuten, XIX. mendean emakumeek lurrina eramateko erabili ohi zuten... [+]
Yamagata unibertsitateko Masato Sakai arkeologo japoniarra buru duen ikerlari talde batek geoglifo ugari aurkitu berri ditu Nazcako basamortuan (Peru). Guztira 303 geoglifo topatu dituzte, orain arte ezagutzen zen geoglifo kopurua ia bikoiztuta. Horretarako adimen artifiziala... [+]
Trebiñu, VI. mendea. Eremita talde bat Las Gobas kobazuloetan bizitzen hasi zen, eta historiaurretik okupatutako Laño ibaiaren haitzarte hartan kobazulo berriak hondeatu zituzten. Hurrengo mendean kobazuloetako bat nekropoli modura erabiltzen hasi zen bertako... [+]
Arkaiako erromatarren eremu termalean San Tomas ibaiari loturiko azpiegitura hidrauliko handi bat aurkitu dute, baita lur azpian 3.000 metro koadroko eraikin bat ere, garai hartako etxalde batenak izan daitezkeen arrastoekin.
Mexikoko Coahuila basamortuan, Bilbaoko dunak izeneko parajean, giza eskeleto baten arrastoak topatu dituzte. Arkeologoek aztertu ondoren, ondorioztatu dute 950-1250 urte artekoak direla eta Candelariako kulturarekin lotuta daudela.
Aurkikuntza berri pozgarria izan da... [+]
Arabako aztarnategi arkeologikoaren ondoan 280 metro luze eta 72 metro zabal dituen egitura ezkutatzen da soroen azpian. Arkikus enpresak drone bidezko kartografia teknika bereziak erabilita egin du aurkikuntza. Euskal Herrian ez da halako besterik eta Tarraco edo Calagurris... [+]
