Garoñaren luzapena, Gobernuak sektoreari jarriko dizkion baldintza ekonomikoen menpe
Garoñako zentral nuklearra kudeatzen duen Nuclenor enpresak, hura ustiatzen jarraitzeko eskaririk ez dio egin oraindik Espainiako Industria eta Energia Ministerioari, eskaria egiteko epea gaur amaituko den arren. Enpresak adierazi duenez, sektorearen araudiak sortzen duen "ziurgabetasuna" argitu bitartean, ez du luzapen eskaririk egingo. "Ziurgabetasun" horren atzean arrazoi ekonomikoak daude. Industria Ministerioak oraindik ez du jakinarazi nuklearren sektoreari zenbateko zergak jarriko dizkion, eta hori da Nuclenorri zalantzak sortzen dizkiona.
Nuclenor enpresa Endesa eta Iberdrola konpainia elektrikoek osatzen dute, parte-hartze berdinarekin. Enpresa horiek diotenez, zentralak "modu seguruan funtzionatzen jarraitzeko baldintza guztiak betetzen ditu", Segurtasun Nuklearrerako Kontseiluak (CSN) eta Energia Atomikoaren Nazioarteko Agentziak (IAEA) berretsi dutenez.
Aldiz, hainbat alderdi eta kolektibok hura ixteko eskatu dute. Greenpeace erakundearen arabera, esaterako, pasa den hilean Flandriako Doel 3 zentralean agertutako pitzadurek Garoñaren itxiera eskatzeko arrazoiak sendotzen dituzte. Zentral hura eraiki zuen enpresak (Herbehereetako Rotterdam Droogdok Maatshappij-ek) egin zituen Garoñako eta Cofrendeseko zentralen ontziak ere. Honen guztiaren harira, Greenpeacek igande honetan Barcina del Barco (Burgos) eta Garoñako zentralaren artean egingo den martxan parte hartzera deitu ditu herritarrak. Zentrala ixteko eskatuko dute parte hartzaileek.
Bestalde, Segurtasun Nuklearraren Kontseiluak esan du, Doel 3ko gertaeren ostean, Garoñako zentrala ikuskatuko dutela, baina motiboak daude erakunde horren sinesgarritasuna zalantzan jartzeko, Mikel Garcia ARGIAko kazetariak bere blogean idatzitako artikulu honetan azaltzen duen moduan: Zergatik ez den sinesgarria Garoñaren etorkizuna erabakitzen duen Segurtasun Nuklearraren Kontseilua.
"Arrazoizkoa da Garoñako ontziaren segurtasuna zalantzan jartzea"
Greenpeacen antzeko terminoetan mintzo da Francisco Castejon fisikari nuklearra, Jon Rejado kazetariak Berria egunkarian egindako elkarrizketan. "Garoñak lehen zirkuituan korrosio arazo larriak ditu; Erreaktorearen ontziaren barruko upeltxoan pitzadurak daude, eta CSNk 2000. urtean hori konpontzeko neurriak hartzera behartu zuen jabea", dio Castejonek. "Kontrol barren tutuetan ere pitzadurak aurkitu dituzte. Ez dago argi akats horiek zerikusia duten fabrikazio arazoekin; baina agerikoa da: akats gehiago agertzeko arriskua areagotzen du".
Fisikariaren hitzetan, "Garoñako eta Doel 3ko erreaktoreen sistemak ezberdinak dira, baina horrek ez du esan nahi ontzia segurua dela ziurta daitekeenik. Kontrakoa esango nuke. Doel 3n agertu diren akatsak kalitate kontrolen erruz izan badira, arraroa litzateke kontrol horiek garaiaren arabera aldatzea. Pitzaduren arazoa da ezin dela jakin noiz agertuko diren". Zoriaren araberakoa dela dio: "Xaflak soldatzean jasandako tenperaturak eragiten du, nola soldatu den, nola hoztu, nola kendu duten tentsioa... Kontu horiek ezagututa ere, zaila litzateke esatea noiz ager daitezkeen pitzadurak. Baina arrazoizkoa da Garoñako ontziaren segurtasuna zalantzan jartzea, ez bakarrik korrosioagatik, baita arazo berri honengatik ere".
Espainiako Gobernuaren Enresa enpresa publikoaren esku geratu da instalazioaren titulartasuna, eta eraisketa lanetarako guztira 475 milioi euroko gastua aurreikusi dute. 40 urtetako etekinak pribatuak izan eta gastuak publikoak izan direla salatu du Araba Garoña Gabe... [+]
Trantsizio Ekologikorako eta Erronka Demografikorako Ministerioa (MITECO) izan da zental nuklearra eraisteko baimena eman duena. Horri esker, Enresaren enpresa publikoaren esku geratu da instalazioaren titulartasuna.
Ekainean hasi eta hamar urte inguru luzatuko dira Garoñako zentral nuklearra desegiteko lanak. Bi fasetan egingo dira, erreaktorea desegin aurretik igerilekuak husteko. Hondakinen %15 zentralean bertan geratuko da.
Ascoko zentral nuklearrean izandako istripu hilgarriaren biharamunean, Eguzki talde ekologistak salatu du Garoña desegiteko Espainiako Estuak martxoan aurkeztutako desegite proiektuak ez zituen jasotzen "ez neurririk, ez segurtasun-arriskurik, ez esperientziarik... [+]
Segurtasun iturrien arabera, karbono dioxido isuri batengatik gertatu da Ascoko istripua, ez "jarduera erradiologikoagatik". Eguzki talde ekologista eta antinuklearrak ohartarazi du zentral horietan “beste ezeren gainetik, lehentasun nagusia” izan behar... [+]
Garoña itxi zen garaiko ospakizunak urruti daude. Lasaitua hartu genuen gehienok, zentral nuklearraz ahazten has gintezkeelakoan
Eguzkik alegazioak aurkeztu dizkio Garoña desegiteko proiektuari. Talde ekologistak ingurunea eta segurtasuna fase guztietan aztertzea eta ingurunea biziberritzeko plan bat eskatu du, besteak beste.
2012. urtetik geldi dago Garoñako zentral nuklearra eta 2021ean hasiko dira hura eraisten, Espainiako Gobernuak EH Bilduren galdera parlamentario bati erantzunez informatu duenez.
Eraiste-aurreko lanen plangintzan gabezia nabariak daudela adierazi du Segurtasun Nuklearrerako Batzordeak. Ikuskatzea joan den martxoan izan zen, eta batzordeak ateratako txostenak dio langileen irradiazio-mailaren kalkuluaren gainean eragin handia izango dutela plangintzaren... [+]