Gaintzako eta Amezketako udalen aldeko epaia: aktak euskaraz bidali ahalko dituzte
Amezketako eta Gaintzako udalek aktak euskara hutsean bidaltzea zilegi dela erabaki du Donostiako Epaitegiak. Horrela, Carlos Urquijo Espainiako Gobernuko EAEko ordezkariaren helegiteen aurkako epaiak eman ditu epaitegiak.
Epaiak dioenaren arabera, EAEko Euskararen Legeak horretarako eskubidea ematen die Gaintzako eta Amezketako udalei. Hortaz gain, abokatu eta prokuradoreen ordain-sarien kostak ordaintzera zigortu du Espainiako Gobernu Ordezkaritza. Ordezkaritzak epaia errekurritzeko aukera du datozen egunetan.
Udalak erabaki guztiak Espainiako Gobernu Ordezkaritzara bidaltzera derrigortuta daude. Udal batzuek erabaki horiek euskaraz hartzen eta idazten dituzte, eta beraz, gaztelaniara itzuli gabe bidali izan dituzte Gobernu Ordezkaritzara. Urquijok errekerimenduak eta helegiteak ezarri zizkien gaztelaniaz behinik behin ez zituztelako bidaltzen.
40 udal inguruk aktak euskara hutsean bidaltzeagatik errekerimendua edo helegitea jaso zuten. Aktez gain, beste bost gairen inguruan jarriak ditu Urquijok errekerimenduak eta helegiteak. Guztien zerrenda ikusi nahi izanez gero jo Argiak martxoan argitaratu zuen erreportajera.
Hurrengo epaiak nolakoak izango dira?
Gaintzako eta Amezketako udalen aldeko epaia eman izanak ez du esan nahi hemendik aurrerakoak hala izango direnik. Lekeitioko Udalak adibidez, kontrako epaia jaso zuen. Euskararen Legearen anbiguotasuna baliatuta epaileek aldeko edo aurkako epaia eman dezakete, baita auzitegi berekoek ere.
Miren Segurola UEMAko koordinatzailea pozik da albistea entzunda, baina ziurgabetasunaz kexu da: “Albiste pozgarria da oraingoan epaitegietatik heldu dena. Gustura gaude, euskara hutsean bizitzeko eskubidea dugula argi nabarmentzen duelako, baina ezin dugu auzitegi batean haizeak nondik jotzen duen edo epaile batek zer-nolako eguna izan duen zalantzan ibili, kezkaz. Lege-babesa behar dugu, eta ezinbestekoa da EAEko Udal Legea izango denak hori bermatzea eta behin betiko blindatzea euskara hutsean bizi ahal izateko eskubidea”.
UEMAren ustez Nafarroako Turismo Planak euskara kultur ondare garrantzitsutzat hartu izana aitzindaria da.
Udalak euskalduntzen ari diren arren, udalerriak erdalduntzen ari direla adierazi du UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak. Horren aurrean, herritarren kontzientziazioa eta sentsibilizazioa lantzeko hezkuntza proiektua jarri du martxan UEMA osatzen duten herrietako ikastetxe guztietan. Oñatiko Txantxiku Ikastolan eta Elkar Hezi Ikastetxean izan da ARGIA.
Bost artikulu baliogabetu ditu, besteak beste, kontratazio administratiboarena eta diru-laguntza jasotzaileen betekizunena. Foru Aldundiak epaia errekurrituko du.
Azpeitiko Udalak www.azpeitibizi.eus webgunea zabaldu berri du. Herrira turismoa erakartzeko tresna da, luzea izan nahi duen prozesuaren abiapuntua baino ez. Ondoko gogoeta egin du Udalak: lehentasuna ekonomia sustatzea da, eta turismoa horretarako bideetako bat. Turismoa indartzeak ordea, nola eragingo du udalerri euskaldunean? Nola ekarri bisitariak herri nortasuna galdu gabe?
Asilo eskaera egiten duten pertsonen harrera prozesuak kudeatzeko protokolo bat proposatu du Eusko Jaurlaritzak. UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak salatu duenez, ez du euskararen irakaskuntza aintzat hartzen. Gizarteratzea kudeatzeko euskararen transmisioaren garrantzia azpimarratu du.
Larrabetzun aurkeztu du UEMAk larunbatean, urtarrilak 15, herri horretan egingo duen batzar nagusia. Puntuetako bat, hain zuzen, Larrabetzuk eta beste lau udalek (Areatza, Ataun, Errezil eta Mendaro) mankomunitate kide izateko egindako eskaria formalki onartzea izango da.
UEMAk (Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak), erakundeak berak biltzen dituen 76 udalerrietan familia eta larrialdi medikuen eta pediatren euskara gaitasuna neurtu du. 76 udalerriak Hego Euskal Herrian daudenez, Osakidetzako eta Osasunbideako profesionalak dira denak. 289 profesional zenbatu dituzte UEMAko udalerrietan. 73 ez dira gai euskaraz aritzeko. Familia eta larrialdi medikuen %22 da gai ez dena eta pediatren %35.
Azpeitian bildu dira UEMAko, Laboral Kutxako eta Kutxabankeko ordezkariak, hala nola UEMAko 38 udalerritakoak –30en kasuan, alkateak–, bi kutxa horietako bulegoetan euskarari lehentasuna emango dion neurri sorta hitzartzeko. Hogei udalek kutxetako bakarrarekin sinatu dute hitzarmena, gainerakoek biekin.
Eusko Legebiltzarrak apirila hasieran onartu zuen Euskadiko Toki Erakundeen Legea (Udal Legea ere deitua). Legearen lehen zirriborroan euskararen atalik ez zegoen. Atala sortu zutenetik legean sartu denera pauso galanta eman da. UEMA Udalerri Euskaldunen Mankomunitateak hala dio bere balorazioan: legeak helburutzat hartu du toki administrazioan euskara erabat berreskuratzea, udalak eredu eta aitzindari izatea eta euskararen garapena galarazten edo oztopatzen duten trabak alboratzea. Legearen... [+]
Udal Legea apirilean onartu zen EAEn eta euskara ataleko artikuluek udalerri euskaldunei babes handia ematen dietela aitortu dute eragileek. Aterpea galarazteko lehen saiakera iritsi da.
