Euskararen erabilerak gora egin du EAEn azken 25 urteetan

  • VI. inkesta soziolinguistikoko datuak argitaratu dituzte, EAEkoak kasu honetan. Inkestaren 25. urteurrenean euskararen ezagutza, erabilera eta babesaren gorakada egiaztatu dira.


2016ko urriaren 17an - 12:29
Inkesta soziolinguistikoaren aurkezpena. (Arg.:Eusko Jaurlaritza)

Lehen aldiz Euskal Herriko hiru administrazioek batera egitea erabaki dute. Oraingoz EAEko datuak bakarrik kaleratu diren arren, Nafarroakoak ere laster izango dira eta Iparraldekoak 2017. urtearen hasieran. Aurkezpena Mathieu Bergé Ipar Euskal Herriko Erakunde Publikoko presidenteak, Mikel Arregi Nafarroako Gobernuko Euskarabide institutuko zuzendari nagusiak eta Patxi Baztarrika Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordeak egin dute.

Baztarrikaren hitzetan “hazkunde baten kronika” da euskararena: “Euskal gizarteak badu pozik eta harro egoteko motiborik”.

Bost urtetik behin egiten den inkesta honek 16 urtetik gorako herritarrak ditu oinarri eta EAEren kasuan 4.200 laguni egin zaie —8.200 guztira—. Hizkuntza gaitasuna, euskararen transmisioa, erabilera eta bere sustapenari buruzko jarrera neurtzen ditu.

Hiru lurraldeak kontuan izanik 1991n baino 212.000 euskaldun gehiago daude. Gipuzkoan euskaldunak erdia baino gehiago dira, Bizkaian laurdena baino zerbait gehiago eta Araban, berriz, bostetik batek du ezaguera. Araban portzentajea bikoiztu egin da.

Euskaldunen portzentajeak %1,9 egin du gora 2011. urtetik. Atzera begiratuz, 25 urtean euskara dakiten gazteen ehunekoa hirukoiztu egin da.

Gazteen erdiak baino gehiagok etxetik kanpo ikasi dute euskara, orain arte gertaturikoari aurka eginez. Hori dela eta, gehienek gazteleraz hobeto egiten dute, euskara bigarren hizkuntza baitute. Aldeak handiak dira lurraldearen arabera, Gipuzkoaren kasuan gazteen %36ak egiten du euskaraz errazago, Araban %7ak.

Bi gurasoak euskaldunak direnean ia beti —%96 — euskara transmititzen zaie umeei. Euskalduna guraso bakarra denean hamarretik seitan gertatzen da hori.

Erabilerak ere gora egin du eremu soziolinguistiko guztietan, biztanleen %80 baino gehiago euskaldunak direnetan izan ezik. Bataz beste, 25 urtean %7,9 hazi da.

Euskara sustatzearen alde agertu da inkestan parte hartu dutenen gehiengoa: lurraldeka begiratuz gero, Gipuzkoan %75 , Bizkaian %62 eta Araban %53. Euskararen ezagutzaren arabera sailkatuz hamarretik bederatzi euskaldun daude sustapenaren alde, euskara ulertzen dutenen %63 eta ulertu ere egiten ez dutenen artean erdia.


Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Kanal honetatik interesatuko zaizu: Soziolinguistika
2024-01-23 | Sustatu
Iñaki Iurrebaso soziolinguistaren hitzaldi sorta herriz herri

Asteartez Zarautzen hasita, Iñaki Iurrebasoren hitzaldi zikloa antolatu du UEMAk. Euskararen egoera ezagutzeko gako berriak ematen dituelako, arnasguneak eta udalerri euskaldunak sendotzea euskararen biziberritzerako giltzarria zergatik den ere azaltzen duelako... [+]


2024-01-19 | ARGIA
1950-1970eko hamarkadetan Altzara heldutako etorkinek euskararekin izan duten harremana aztertu dute

Espainiatik Donostiako Altza auzora migratutako biztanleek euskararekin izan dituzten bizipenak eta jarrerak aztertu ditu Soziolinguistika Klusterrak. Etorkinok integrazio sozialerako eta laboralerako ez zuten euskararen beharrik izan. Euskal hiztunek, berriz, migrazio-prozesua... [+]


2023-08-16 | Ilargi Manzanares
1826ko bertso "berriak", sei emakume haurdun utzi zituen doneztebarrari jarriak

Ricardo Urritzola ikerlariak aurkitu du bertso sorta Nafarroako Errege Artxiboan eta Ekaitz Santaziliak Nafarroako Unibertsitate Publikoko irakasleek aztertu ditu. Fermin Altxu Beristain maisuari leporatutako salaketa baten harira idatzi ziren.


Euskararen gainbehera zantzuak ageri dira udalerri euskaldunetan

UEMAk (Udalerri Euskaldunen Mankomunitatea) berariaz aztertu ditu VII. Inkesta Soziolinguistikoak bere herriekiko eman dituen emaitzak, eta argi-itzalak agerikoak dira berriz ere: herri euskaldunenek euskal hiztunak galdu dituzte.


Eguneraketa berriak daude