Andeetako kinoaren moda bareturik, Etiopia eta Eritreatik heldu den teff labore txikia da Ipar aberatsean azkena zabaldu den super-elikagaia. Gainerako zerealek baino kaltzio eta mineral gehiago ei daramatzana, glutenik gabea, burdina eta proteina asko dauzkana, fibra kopuru handia... Horra etiopiarrek injera taloa egiteko darabilten teff xumea kirolarien eta osasunaz obsesionatutako  burges-txikien gutizia bihurtua. Agro-industriak harrapatuta, noski.

Suedian gero eta bidaiari gehiagok hautatzen omen du trena hegazkinaren ordez, klimaren krisiaz kezkatuta, atmosferara CO2 gutxiago isuri nahian. Suediaz harago ere gertatzen ari da: suedieraz flygskam deitzen dutena ingelesez diote flight-shame, nederlanderaz vliegschaamte, alemanez flugscham... Euskal Herrira iristen bada, hegaldatzeko lotsa. Baina nola ahalgetu hegan egiteaz, Baionatik Parisera –pentsa urrunago...– merkeago bazoaz hegazkinez trenean baino?

Eredu produktibo bat da. Historiaren une honetan kapitalismoak jantzi duen azken maskara. Ideologia bat ere bai, etenik gabe errepikatzen dena negozioak nola egin erakusten duten unibertsitateetan, enpresei aholku ematen aritzen diren bulegoetan, ekintzailetza eta enpresa-sorkuntzari buruz nonahi antolatzen diren jardunaldietan. Eta, batez ere, leku guztietako agintariek besarkatu duten masta da, azken hamarkadako ekonomiaren itsaso zakarrak zeharkatu ostean India berriak agertuko direlakoan... [+]

Ezkerraldeko “Andoni arrain-saltzailea” jo du eredugarritzat Rementeria Bizkaiko ahaldun nagusiak: prekarizatua, bizitzeko enplegu bat baino gehiago behar duena, kexatzen ez dena, eta prestaziorik eskatzen ez duena.

Klimaren aldaketa dagoenekoz hemen da eta herrialde txiroenak kolpatzen ditu gogorren. Afrika ekialdean batere ohikoak ez diren bi zikloi oso bortitz lurreratu dira Mozambike gainean, txikizio handiak eraginez mendeetako kolonialismoak, hamasei urteko gerra zibilak eta azkenaldian agintari ustelek herrialdearen bizkar sinatutako zor publiko izugarriak kinka larrian jarrita zeukaten herrialdean. Klimaren erotzeak baditu eragile irabazleak eta pairatzen duten galtzaileak.

Mario Vargas Llosak iaz egindako argitalpena hankaz gora jartzen duen liburua idatzi du argentinarrak; errotik aztertu, kritikatu eta apurtu ditu egungo sistema kapitalistaren koiuntura soziopolitikoaren teoriak. Astelehenean aurkeztu du lana Euskal Herrian.

Jérôme Baschet (1960) historialaria da. Frantziako EHESS Gizarte Zientzien Goi Ikasketen Eskolan irakasle eta ikertzaile aritu ondoren, gaur egun irakaslea da Chiapaseko unibertsitate autonomoan. San Cristobal de Las Casasetik kontatu du matxinada zapatistaren 25aren ospakizun mingotsa.

Nazio Batuen Erakundeak batzar berezia egin zuen Nairobin, Kenya, martxoaren 11 eta 15 artean, klimaren geoingeniaritzaren gobernantzaz arau berriak adosteko. Negoziaketak, ordea, aurrez blokeatuta zeuden eta luzaz proposamena landua zuen Suitzak berak atzera egin zuen azkenean kutsatzaile handienek bidea itxita. Klima aldaketa geoingeniaritzaz konpontzeko esperimentuak mundu mailan arautzeko dagoen ezintasunaren adierazgarria izan da Nairobikoa.

2018an mugaz gaineko 1.400 milioi bidaia zenbatu ziren munduan, duela 50 urte luxua zena zenbateraino demokratizatu den seinale. “Demokratizatu”, diozu? Lurra planetako hamabost biztanletatik batek bisita ditzake gainerako hamalauak, baina hauek ezingo dute joan bakar haren sorterrira... ez bederen opor usainean. Atsedenezko bidaien koste-etekinen banaketak injustizia neurri bera dauka: turismoak jendeen arteko desberdintasunak handiagotzen ditu.

Sidenor Azkoitiak jaso du Adegi patronalaren azken Enpresa Kultura Berria saria, Gipuzkoako enpresarioburuen arabera, hainbat balio gauzatzeagatik eguneroko jardueran: errespetua, konfiantza, elkar-lana, giza harreman etikoak eta gardenak, kudeaketa partekatua... Errealitatea, ordea, oso bestelakoa da, "Dokumentuak" honetan Xabier Martin kazetariak argi uzten duen moduan.