O consorcio Sagardun xestiona Sagardoetxea de Astigarraga. Este consorcio, creado hai tres anos, está formado polo Concello de Astigarraga, sete grupos culturais da localidade e doce sidreros, todos eles veciños de Astigarraga. Ademais de xestionar a Sagardoetxea, organiza outras actividades relacionadas coa sidra. Joxe Mari Alberro é o xerente de Sagardun e responsable de Sagardoetxea. En palabras deste sidrero, «na tempada do txotx vimos a necesidade de ensinar á xente o que hai detrás do produto. Para iso, Sagardoetxea serve: pódese ver como se elabora a sidra e dispomos, entre outras cousas, dunha zona de sagastia e degustación. O visitante participa activamente na visita». O espazo que

abriu as súas portas o pasado mes de setembro está dividido en tres zonas: o museo, o manzanal e o lugar de degustación. O museo mostra a través de paneis informáticos, materiais interactivos, fotografías e xogos como foi e é o mundo da mazá e a sidra. E a importancia de todo iso na cultura vasca. O manzanal atópase no exterior. O obxectivo é dar a coñecer a cultura da mazá dunha maneira dinámica e pedagóxica. Por iso, aquí pódese ver toda a evolución da mazá a través de exposicións estacionais (vacinacións, recolección de mazás, etc.). Sagardoetxea ofrece a posibilidade de ver e analizar os diferentes sistemas de elaboración da mazá, así como dar a coñecer diferentes variedades de mazá de Euskal Herria. Por último, na zona de degustación pódese degustar sidra. Segundo

Alberro, «Sagardoetxea é moi dinámica; o visitante pode ver e aprender unha cousa ou outra dependendo da tempada. Nunha época determinada do ano verá os manzanales florecendo, noutra época procederase ás vacinacións e no outono, en cambio, procederase á recollida dos kizki e das mazás. Ademais, si quérese, poderán cortar as mazás co pisón».

Igartubeiti é un caserío de lagar do século XVI, no que se asinta un lagar sobre unha gran viga para a elaboración de sidra. En 1991 a Deputación Foral de Gipuzkoa adquiriu o caserío coa intención de conservar este patrimonio. Entre 1993 e 2001 foi restaurada respectando todas as características orixinais dun caserío do século XVI. No ambiente rural, na iluminación e nos cheiros, produciuse un empoderamiento especial. Con imaxes, sons e cheiros, a través das emocións, preténdese achegar ao visitante a aquela época. Na

actualidade, está previsto pór en marcha un centro de interpretación complementario ao caserío, coas seguintes características: Traballar a orixe e a evolución de Igartubeiti e do caserío vasco -con especial atención no lagar-; traballar as tipoloxías de caseríos; e dar a coñecer o modo de vida, os costumes, as formas de produción, a organización social... que tiveron os membros do caserío ao longo da historia. Así mesmo, utilizaranse novos sistemas de presentación audiovisual baseados nas novas tecnoloxías. As obras de construción do centro de interpretación iniciáronse en 2004 e espérase que finalicen no ano 2007.

O Concello de Hernani, xunto coa Asociación da Sidra Natural de Gipuzkoa, está a traballar no proxecto do que será SagardoGunea. SagardoGunea situaríase na leira Vila Ave María de Hernani. O Concello adquiriu hai dous anos este edificio, situado no centro de Hernani, e foi construído ao redor de 1920, e agora o sector da sidra poderá dedicalo á súa actividade. Xunto a este antigo edificio construirase outro novo, cun deseño moderno e funcional, pero sen perder a súa identidade orixinal (ver imaxe esquerda). Trátase de dar a coñecer a sidra que soubo adaptarse aos tempos e ás tendencias de consumo actuais. Para iso, contará con varios espazos expositivos: zona de degustación, centro de documentación, sala de proxeccións ou eventos, tenda e sala de exposicións. Tamén está previsto un restaurante que se especializaría nos menús da sidra. O

proxecto foi realizado polo arquitecto José Luís Loinaz, que contará entre os dous edificios cun total de 2.800 metros cadrados. Segundo Rafa Zulaika, responsable técnico de SagardoGunea, «será un centro que dará servizo a toda Gipuzkoa. O territorio da sidra será a súa base e centrarase na cultura da sidra e na elaboración da sidra». En concreto, SagardoGunea marcouse os seguintes obxectivos: desenvolver o coñecemento, a investigación e a formación da actividade sidrera; mostrar as características e potencialidades da sidra; e transmitir os valores desta comunidade relacionados co traballo, o ambiente festivo e a saúde. Os promotores

do proxecto consideran que a sidra e a sidra, así como o manzanal e a mazá, son os acenos de identidade deste territorio na paisaxe, a cultura e a economía. Queren transmitir eses valores ás próximas xeracións.