Historia > Foruen galera

☰ Kanal guztiak
  x Itxi
Ekonomia
English
Euskal Herria
Euskara
Gizartea
Herriko Etxea
Historia
Ingurumena
Iritzia
Komunikazioa
Kultura
Nazioartea
Politika
Zientzia
'Kontzertismoa', beste behin
2018-03-11 | Urko Apaolaza Avila

140 urte bete dira Kontzertu Ekonomikoa sortu zela Araba, Bizkaia eta Gipuzkoarentzat. Euskal erakundeek garrantzi handiz ospatu dute teorian porrot baten emaitza dena, foruen abolizioaren ondoren, gure burujabetzaren azken hondar gisa hartu izan da zerga sistema berezia.

'Kontzertismoa', beste behin
2018-03-07 | Urko Apaolaza Avila
Turismoaren festak
2017-08-11 | Markel Ormazabal
Ekonomia bertokiratzetik zonbiak hiltzerainoko planak dituzte Amikuzen otsailean
2015-01-28 | Gorka Bereziartua Mitxelena
Gasteiz 1813
Europaren etorkizuna erabaki zuen borrokaldia
2013-03-03 | Urko Saenz de Buruaga
Foruen galera kanaleko multimediak
Ataun of the dead
 film laburra

Eduki hauek interesatzen zaizkizu? Kanal honen RSS jariora harpidetu zaitezke.

Foruen galera
Sakonean
Konstituzio Foraletik (1808) Autonomia Estatutura (1919): «Euskal Estatua, batua eta hirukoitza»
2005-07-31 | Joseba Agirreazkuenaga
Pablo Antoñana: «Idazle izateko sekretu bakarra dago: asko idatzi, eta idatzitako dena erre»
2004-01-11 | Ixiar Eizagirre | Estitxu Eizagirre
Sabino Aranaren itzala bere heriotzaren mendeurrenean
2003-10-26 | Nagore Irazustabarrena Uranga | Xabier Letona
2012-10-14 | Urko Apaolaza Avila
Foruzaletasunaren abaroan

Joseba Agirreazkuenaga::euskal herritarren burujabetza

Saiakera. Alberdania, 2012

2012-03-18 | Joseba Agirreazkuenaga
Cadizeko 1812ko konstituzioa
Onartu al zen Euskal Herrian?

1812ko Cadizeko konstituzioak nazio bakarra aldarrikatzen zuen espainiar erresumako lurralde guztientzako. Euskal Herri osoa frantziar inperioren zati zen bitartean, penintsulako beste puntan erabakitzen ari zenak berebiziko garrantzia zuen euskaldunontzat, eta bi jarrera nabarmendu ziren gurean: konstituzioarekin baldintzarik gabe bat egiten zutenak eta euskal lurraldeen izaera foralarekin uztartu nahi zutenak. Izan ere, euskal foruak antzinako askatasunaren inspiraziotzat zituen... [+]

2012-01-16 | Katihotsak
Ataun of the dead
MULTIMEDIA - film laburra

Lehendakaritzara, trikimailuen bidez,lehen lehendakari ez-nazionalista iristen denean hirugarren karlistadarako hazia sortzen da eta bi zientifiko karlistak Zumalakarregi berpizten saiatuko dira. Esperimentuan idiazabalgo gazta lehiaketan aurkeztuko duten gazta kutsatu egiten da eta ondorioz Ataundar guztiak zonbiak bilakatzen dira gazta janagatik...

Zuzendariak eta ekoizpena: Xabier Padin eta Beñat Iturrioz

2011-05-22 | Urko Apaolaza Avila
Eta tira eta tunba diskoa
Baioneta errimatuak karliberalen artean

Joseba Tapiak Eta tira eta tunba diskoan Bigarren Gerra Karlistako bertsoak musikatu ditu. Ganbaran aspaldi ahaztuta zeuden koplak dira:  “XIX. mendeko gertakari garrantzitsuenetakoaren lekukotza ezinbestekoa”, trikitilariaren esanetan.

2009-02-08 | Urko Apaolaza Avila
Euskararen apologistak eta kontrakoak
Tubalen seme-alaben atzoko eztabaidak
Juan Madariaga irakasleak euskararen inguruan historian izan diren eztabaidak aztertu ditu liburu batean. 2005ean publikatu zuen ingelesez Anthology of Apologists and Detractors of the Basque Language lana eta iaz gazteleratu zuen. Lagunduko al digu gaur egun euskarari buruz dauden hainbat jarrera ulertzen?
2006-04-02 | Joseba Agirreazkuenaga
Katalanismo eta euskaltzaletasun politikoen arteko begiradak (1876-1919)
Eusko-katalanismoaz Gregorio Balparda bilbotar politikariak Errores del nacionalismo vasco (1918) idatzi zuen, mugimendu politiko egituratua gorpuzturik zelakoan. Liburuko atal baten izenburua aski adierazgarria dugu: Del bizcaitarrismo fenicio al catalanista y judaico. Bere helburua: autonomia politikoaren kontra egitea Espainiako batasunaren alde eginez. Beraz, kategoria berria asmatu zuen, Espainiaren batasunaren etsaia horrela identifikatuz. Katalanismoak jadanik ez zuen onespenik... [+]
2005-11-13
«Bakea eta Foruak», Muñagorriren proklamia

Berastegiko Elutsenea etxean jaio zen Muñagorri, 1794an. Bere aita eta aitona bezala, bera ere izkribaua zen, 1838an bere proklamia bota zuen arte. Honez gain, errentan hartuta zituen Berastegi, Elduaien, Areso eta Eratsungo burdinola hauek: Ameraun, Ollokiegi, Plazaola, Urto eta Zumarrista. Kontratista ere aritu zen, esaterako, Irurtzundik Gasteizerako errege-bidea egiten 1932an.
Gobernu liberalaren aldeko joera zuen eta lagun liberalak ere bazituen, baina gerran bere burdinolak karlisten... [+]

2005-07-31 | Joseba Agirreazkuenaga
Konstituzio Foraletik (1808) Autonomia Estatutura (1919): «Euskal Estatua, batua eta hirukoitza»
Izenburuan aipatzen den definizioa, ez da nik asmatua, XIX. mendean barrena pentsatua eta adierazia baizik: R. Ford bidaiari ingelesak 1830ean aipatu zuen lehendabizi, eta ondoren Becerro de Bengoa arabarrak, 1876an, foruen oinarrizko administrazio publikoaren aurkako legearen eztabaida giroan, Arabari buruzko liburuan: "Cada una de estas provincias constituye dentro de la federación o fraternidad euskara una especie de estado independiente y autonómico y las tres están unidas en la identidad... [+]
2005-03-13 | Urko Apaolaza Avila
Itzaleko kulturgileen historia
Kulturaren itsasoa zabala da, zabala eta anitza. Baina historia beti erabili izan da norbere intereserako, arma garrantzitsuegia da zientzia hau. Emakumeak kulturaren itsaso horretan izan duen partehartzea, interesatuen enbatak estali izan du. Oraingo historialarien zeregina da laino ilun horiek haize freskoz uxatu eta emakume hauen historia azaltzea. Hemen adibide batzuk ipiniko ditugu, baina adibideak ez dira salbuespen izaten, ur tanta batzuk itsaso zabalean baizik.
2004-09-19 | Bixente Serrano Izko
Soldadutzari ez 1847ko Tafallan
Tafallako karriketan barna paseoan, jai nagusien osteko isiltasunaren babesean eta denboraren zurrunbiloan bidaiari, badirudi oraindik senti daitekeela Lau Izkinetan bilduriko hainbat gazteren haserrearen oihartzuna edo Errekoletak Komentuaren parean labana baten sastada, 1847.eko urtarrilaren 12, 13 eta 14 egun urdurietan hiri osoko erraiak lehertu zirenean "odol zergaren" kontra.