Soinuaren Lengoaia Ezkutua


1982ko martxoaren 14an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Paco Palacios Iraskasleareari Elkarrizketa
Soinuaren Lengoaia Ezkutua
Paco Palacios irakaslearekin berbatan
Berriro ere Paco Palaciosekin gara mintzo. Gaurkoan, gure hizketaldiak musika hartu du gaitzat, eta konkretuago Pacoren hitzetan «SOINUAREN LENGOAIA EZKUTUA» litzatekeen horretan. Duela urtebeteko zenbaki batetan gorptzaren gaia ikutu genuen orduan ere Paco solaskide genuela, eta esan zigunez ezinezkoa da gorputza mogimendutik banatzea, gorputza, gorputza ahotsetik, soinua bere j­atorria den tresnatik. Guztia, ESPRESIO OROKORRERA garamatzan bidearen partaide izanik.
Aparteko jakintza ageri du Paco Palaciosek zenbait gai ikutzerakoan: musika eta gizagaien bilakera, musika herrien mitologian, musika aluzinazioetan eta sexualitatean, etabar. Hain gutxi ezaguna den musikaren arloan ikuspegi berri bat agian.
Inguratzen Gaituen guztia soinua da
.ARGIA: Hasteko, galdera orokor bat, zer da musika?
PACO PALACIOS: Gizakiok bati izan dugu gauzak definitzeko premia larria. Musika zer den galdetzen diduzu eta ez dakidala erantzungo dizut. Beharbada musikaz hitzegiterik izango nuke beste ikuspuntu batetatik abiatuta: Musikaz gain ba al da ezer unibertsoan? Eta orduan nik erantzungo dizut musika dela unibertsoaren mamia. Inguratzen guituen guztia soinua da: baita argia ere, maiztasun handi nahiz txikiko bibraketak besterik ez bait dira. Soinua.
ARGIA: Eta zuretzat, zer da musika?
P.P.: Batez ere, gauzen errealitatea jaso ahal izateko modu bat. Ezagutzeko beti ere ikutu nahi izaten dugu. Hori da haurrak deskubritzearren egiten duen lehen saioa. Baina soinua sentitzen den zerbait da. Horrexegatik era artistiko printzipalenetakoa dugu, bere bidez ezin dugulako inola eskulturarik nahiz kuadrorik osatu... sentitu besterik ez. Musika maitatu egiten denean, bere lengoaia estetikoaren atzetik lengoaia bital bat ere badagoela deskubritzen da, gorputzaren hondotik bizitza sortarazten duen irrintzi bat. Kantatzea sortzea da. Gure herriak dezente daki horretaz. Gure mendietako melankonia, bailaretakoa, batik bat soinuzko presentzia da.
ARGIA: Badirudi esan nahi duzula musika distrakziozko bidea izateaz gain, beste zer edo zer ere badela. Baina hori aski teorikoa geratzen da. Nola gauzatuko litzateke hori?
P.P.: Bai, arrazoi duzu, normalean gauzek teorizazio malla bat hartzen dutenean, filosofia bihurtzen dira. Egia da norbera bakarrik gauza dela lehen esandakoa sentitu eta esperimentatzeko. Nik esaten dudana baino inportanteagoa bakoitzak esperimenta dezakeena da dudarik gabe. Nik nire esperientziatik hitzegiten dut, eta horrek arriskua du, jakina, apur bat airean gelditzeko, teoria gehiegizko itxura emanez edo...
ARGIA: Alda dezagun piska bat arloa, eta ikus dezagun orain musikak sendabide gisa duen indarra edo ahalmena. Magia? Naturismoa? Korronte psikologiko berriak?
P.P.: Musika, kulturaren bilakaera eta eboluzioaren gainetik dago. Bere jatorria unibertsoaren hastapenetan dago. Gizakiak, astoak bezalaxe, kasualitalez deskubritu du, baina desberdintasun batekin: gizakiok egoskorragoak gara eta soinuen gainean laneginez musika sortu dugu. Baina musika, nolabait esatearren, gizakiaren aurrean independiente ageri zaigun zerbait da. Horrexegatik dauka bere hizkuntza ezkutua eta era berean naturarengan eraginik sortzeko bere formulak ere. Kantu bat kultur forma baten ondorioa da alde batetatik, baina bestetik ere bakardadea, melankonia edo larriminaren kontrako botika egokia bada. Txalapartaren kolpea histori eta kultur prozesu baten erresultadoa da baina baita beste zerbait gehiago ere... muinean, naturaren lengoaia. Horrexegatik, eta galderari zuzenean erantzuten diot, musika magia da neurri batetan, baita natura ere, eta benetako arrisku handi bat era batetako "psikologia" baten eskutan eroriz gero.
Nota Musikalak, Aspirinen Ordeko
ARGIA: Soil-soilik-galdera honi erantzun iezaiozu: nola senda dezake musikak?
P.P.: Greziarrek honako legea aurkitu zuten: "Antzekoak antzekoetan du eragin " Deprimiturik baldin banago, nire sentimenduarekin bat egingo duen musika aurkitzen saiatuko naiz. Denboraldi bat pasata; nire tristura ezabatuz doala frogatuko dut, jarritako musika horrek eraman bait du, eta orduan beste musika alaiago bat beharko dut, animatu eta bizitzen lagunduko didan beste musika bat. Hau besterik ez da musikaren bidezko sendabidearen oinarrizko sekretua.
ARGIA: Horrek esan nahi du, beraz, mina eta oinazea kentzeko musika erabil daitekeela. Botiken ordekoa al liteke?
P.P.: Gaurreguneko gizakiak ikasi behar luke berezten noiz duen gorputza mindua eta noiz arima. Gurean jasaten ditugun gaixotasun asko eta asko gogokoak besterik ez dira: psikosomatikoak. Ezin dezakegu gorputza arimatik berezi. Ilarrak aleak eta azala dituen bezalaxe. Batasun gisa funtzionatzen dugu. Oinazearen kontra musikak duen alde handi bat zera da: ez dela materiazkoa eta aldi berean gogoa eta gorputzaren gain duela eragina, kasu askotan gaixotasuna gaindi dezakeen oreka bat sortzen duelarik. Baina botikak bezala, musika ere garestia da. Jendeak ez du musikarako astirik aurkitzen... inportanteena dirua irabazteko tokia izatea da, horrela ongi bizi ahal izateko. Askoz errazagoa da buruko mina kentzeko aspirina bat hartu, ordu erdiko musika-saioa egin baino.
Jaio Aurretik Ere, Soinua Nagusi
ARGIA: Entzuna dugu inon, oraindik jaio gabe amaren sabelean dagoen gizageiean ere izan dezakeela eragina musikak. Zer da egia eta zer gezurra guzti horretan?
- P.P.: Bai, hau da hain zuzen niri gehien interesatzen zaidan gaia. Gizagaia, amaren sabelean dagoenean, itxuraz lasaitasunezko giro batetan mogitzen da, kanpoko kolpeetaz babesturik. Dena den, gizagaiak etengabe jasotzen ditu amaren bihotz-taupadak inguruko zainek zeharo handiagoturik. Era berean, eta inguruko likidoan zehar filtraturik, kanpoko soinuak ere jasotzen ditu. Baina ezin dugu esan gizagaiak entzuten duenik, guk entztutea zer den ulertzen dugun moduan bederen. Gizagaiak sentitu egiten du, bere gorputzak bibrazio modura jasotzen ditu soinuak eta beregan tinkatzen hasten zaizkio.
ARGIA: Beraz, ama batek musika entzuten badu, bere semea ikasiz joango al litzateke jaio aurretik?
P.P.: Ez, hori ia ia inposible da. Esan dugu gizagaiak sentitu egiten duela, baina garbi dago eziri duela inongo tonu-aldaketarik nahiz musika-notarik berezi. Halere, eragin dezakegu bere gorputza erantzunak eman diezazkigun, amerikarrek egiten duten modura, haurdun baten sabel gainean txirrina ipiniz eta gizagaiak soinuaren aurrean aurkezten dituen errekzioak aztertuz. Beharbada, denboraren poderioz, ez gizagai kondizionatu ahal izango da, j­aiotzerakoan buru-muineko soinuaren saila desarroilatua izan dezan eta musika-arloan argiago bilaka dadin.
Musika, Herriaren Oinarria Da
ARGIA: Zein erlazio ikusten duzu herri baten kultura eta musikaren artean? Musikak herri baten izaera adieraz al dezake?
P.P.: Nik esango nuke musika herriaren oinarria dela, bere burua baturik sentitzeko eta kultura sortzeko erabiltzen duen tresna. Edozein hizkuntza, hitza eta doinua da; mintzatutako melodia da. Lengoaia, gaurregunean, herri baten aurrerapen eta kulturaren muin bezala kontsideratua dago. Lengoaia hori goratu eta jendetzak sutan ipintzeko erabili nahi denean, berriz, himno bihurtzen da, kantatutako erritoa. Herri batek uko egin diezaioke bere kulturari, beste herri indartsuago batek zapaltzen duelako adibidez, baina amak semeari esandako seaskakantak, jatorrizko hizkuntzan, jatorrizko soinuan segitu beharko du ematen. Euskal Herriak berak, bere hizkuntza galtzera behartua izan zenean, kanta indartu zuen, aintzineko usadioetan kutsatu zuen betiko hizkuntza hori berreskuratzeko beharra.
ARGIA: Eta bukatzeko, ia behartua den galdera, musika eta eskola.
P.P.: Musika eta bizitza, esango nuke nik. Zoritxarrez, konformismo handiz diot, baina egia da eskolak ahalmen txikia duela, musikaz elikatzeko edo hornitzeko. Guztian bezala, ez zaio gehiegi uzten. Eta ez dut mesias baten papera egin nahi, inongo erremedio mirakulosoa emanez. Hezkuntz lanetan arduratuta edozeinek ongi aski badaki Irakasle Eskolan "Musika ikasteko" jasan behar izan duena eta uste dut oso gogo gutxi geldituko zaiola ikasleei musika erakusteko. Azkenean Ministeritza baten menpe gaude, eta horrek egin beharko ditu egin beharrekoak.
16-17

GaiezKulturaMusikaIrakaskuntz
PertsonaiazPALACIOS1

Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


Eguneraketa berriak daude