Juan Maria Araluce Jauna


1976ko urtarrilaren 18an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
"Gipuzkoako Diputazioko Lehendakari", "Gorteetako prokuradore" eta "Consejero del Reino" den Juan Maria Araluceri elkarrizketa.

Oraindainoko Lehendakaria Da
Juan Maria Araluce Jauna
«Lehendakari izan naizen zazpi urte hauetan, garbi gelditu da, noski, euskararen eta euskal kulturaren alde egin dudan lana».
Juan Maria Araluze, Diputazioko Lendakari, Gorteetako prokuradore eta Consejero del Reino dugu
Bizkaiko Santurtzen jaio zen 1917garrengo Ekainaren 24ean. Deretxo ikasi zuen Deuston eta gai horretan doktoradutza amaitu Madrilen 1936garrenean.
Rekete bezala ibili zen gerran eta Alferez Provisional izatera heldu zen.
1943garrenean hasi zen notario lanetan.
1968garrenean Giptuzkoako Diputazioko Lendakari izendatu zuten. Berehalaxe Gorteetako Prokuradore aukeratua izan zen.
Lendakaritarako eskaini du berriro bere burua.
- Zerk eskain erazi dizu zeure burua Diputazioko Lendakaritarako?
- Aldi labur eta aldakorreko Lendakaritza da.
Urte honen bukaerarako ipini diren hauteskundeetan saiatu behar dugu buru belarri, ene ustez, patxada eta denbora gehiago izango bait da gauzak zuzentzeko.
Bestalde, «Procurador en Cortes» eta «Consejero del Reino» karguetan irauteko bide dut Gipuzkoako Diputazioko Lendakari izatea. Bidezko eta arraroizkoa da gainera Régimen Especial delako batzordean bertan horretaz Gobernuari egin nion eskariaren alde lan egin nahi izatea. Arrazoi hauek eragin didate lendakari nahi izatera.
- Zerk bereizten zaitu, zeure ustez, beste lendakari-gaietatik, nahiz ideologia kontuan nahiz giza-alderditik?
- Nork bere buruaren berri jakitea ez da erraz. Are zailagoa besterekin neurtzea. Barka egidazu. Ez diot galdera horri erantzungo.
- Zein dira gaur Diputazioak daduzkan arazo nagusienak? Zein da zuk gehiena landu nahiko zenukeen alderdia, lendakari aukeratuko bazintuzte?
- Bere barruko ber-antolamendua, noski. Gipuzkoak nahi, eta behar duenari, erantzun nahi baldin badio, Diputazioak beste antolamendu eta zerbitzu batzuk behar ditu, lehengoak desegokiak bait dira.
Zuzentzea Diputazioko jendearen esku ez den arazorik ere bada, noski. Ezagunak dira. Oraingoz ez dute konzertuak edo Foruek izan dezaketen presarik, ezta gutako bakoitzaren erantzunklzunarentzat erronkarik ere. «Régimen Especial» honek horretarako biderik emango digula uste dut.
- Gaurko Diputazioek badutela uste al duzu, antzinakoek zuten itzalik? Ezetz uste baduzu, zergatik dela derizkiozu?
- Aldi bakoitzak bere ospea eta itzala du. Garai batekoak bestekoarekin neurtzea oso zaila da.
Edozein agintariren itzala da gaurregun oso saretua: herri-agintariena, elizgizonena, gurasoena... Ez du inork lehengo itzalik. Beste horrenbestexe gertatu zaie Diputaziokoei ere.
Bestalde, errazegi nahasten ditugu agintea eta ospea. Gipuzkoako Diputazioak ez du izan lehengo garaietako aginpiderik eta indarrik. Orduko neurri berberaz neurtzea ez da zuzena.
Dena den aldi batzuk eta besteak neurtze hau gehiago zehaztur egin beharko litzateke.
Gaurko aginpidea konzertu garaietakoa baino murruzagoa izan arren, gogoan izan behar da ere, egun «Instituzio Publikoen» eginkizuna eta egiten diren diru inbertsioak lehen egiten ziren baino haundiagoak direla, dudarik gabe.
- Gaur egiten den aukera-modua iruditzen al zaizu hoberena? Zergatik?
- Lehengo era zaharrera, Batzarre Nagusietan egin ohi zen bezala, egin beharko litzateke Diputazio-gizonen aukera, baina bestalde ere egia da gizon bakarraren esku Izan ohi zela agintea: Diputadu Orokorraren esku, nahiz eta geroztik laguntzaileak ere izatea erabaki.
Gaurregun, ordea, Diputazioa, elkarte gorputua da eta herrien ordezkari denez, ordezkarien artetik aukeratu daitekeela lendakaria dirudi.
- "Concierto Economico"- berriro ezartzeak zer dakar berekin? Zertan lagun diezaioke gure probintziako ekonomiari?
- Zuzentasunezko arrazoi politiko bat onartzea.
Eta ekonomia alderdiari lotzen gatzaizkiolarik, dirua erabiltzeko askatasuna eta hobeto erabiltzeko aukera: Izan ere egia da esaera zaharrak dioena: «Besteren etxean sanoak baino gehiago daki nork bere etxean eroak .
Ekonomia deszentralizazioa poliki poliki egin behar da, geuron burutik Ito gabe, Inoren bizkar zamak bota gabe, ez Estaduari, ez probintziari, ez bizilagun bakoitzari. Administrazio on batean oinarritu behar du honek. Buruz eta bestetan egin dena lkusiz ekin behar diogu lan honi, presarik gabe eta geldiunerik gabe.
- Probintzia bakoitzari b a k a r k a erantzuteko partez, ez al litzateke hobe Euskal Herri osoarentzat erantzun bat lortzea, Nafarroa barne?
- Kulturaz, soziologiaz eta etniaz bat da Euskal Herrla eta badu batasun horren kontzientzia ere. Bestalde, ordea, eskualde bakoitzak nortasun osoz Jokatu izan du: Nafarroako erresumak, Bizkaiaren Jaun lzateak, Hermandadeek eta Araba eta Gipuzkoako Probintziek, bakoitzak beren gisa, Jokatu ohi zuten zenbait aldiz. Historian zehar gertatu ohi diren gorabeherek zenbalt aldiz elkarrenganatu eta beste zenbait aldiz elkarrengandik urrundu egin zituzten. Elkarren arteko harremanak inorentzat kaltegarri gerta ez zitezen lotura iraunkorrik gabe izan ohi ziren.
Halere administrazio kontuan probintzia guztiek eskubide berdinak zituzten. Horixe gogarazi dut nik "Ley de Bases del Régimen local"deitu araua aldatzeko eskatau dudanean. Zerbait egiteko garaian hori guztia gogoan izan beharko da.
-.Zer pentsatzen duzu momentu hontako politika-egoeraz? Zer ekar dezake aldaketak Diputazioen eginkizunerako?
- Aldaketa garaian gara, zalantza garaian, beraz. Aldatu beharrekoak badira, noski, baina baita gorde beharrekoak ere.
Ez naiz asmakizunen zale, ez zait gero zer gertatuko den esanaz aritzerik gustatzen. Baina llusioz bizi nahi dut. Itxaropenez beterik nauzu.
- Oraingo Gobernuaren Real Manifiesto hortan ageri den eskualde eraketan zer dagokie Diputazioei?
-Eskualdeen gertakizuna desberdina eta aldakarra da, ez daiteke Inolaz ere muga jakin batzuen barruan bil, ez daiteke arau bakar eta orokor batzuetan hesituilk utz.
Leku eta garai bakoitzean bere adierazpen eta eskakizunak ditu eskualdeak.
Horregatik eskualdeei g o r p u t z a ematerakoan Probintziek eta Diputazioek parte hartu behar dute. Egitura horretan zerikusi haundia dute erakunde hauek.
- Partidu-politikoak izateko askatasunaz zer uste duzu? Asoziazien bidea nahikoa al da?
- Galdera berdintsua egin zidaten oraindik orain.
Elkartzeko eskubidea onartu eta babestu egin behar da, helburu zuzenetarako denean, behintzat, eta politikagintza helburu zuzen bat da.
Ideologia bakarrik ez daiteke politikagintzaren oinarri izan Beste erabatera era taldekatu daiteke. Hauzo-Elkarteak, Gurasoak edo sindikatoak, esate baterako, Ideologia berdineko taldeen bidea bakarrik Ihardun ote daitzke politikan?
Bestalde inork ez dit oraindik Partidu eta Asoziazio politikoen artean den aldea garbi azaldu.
- Diputazioaren eginkizunetan sartzen al da, kultura euskaldunaren alde egitea eta euskara indartzen saiatzea?
- Lendakari Izan naizen zazpi urte hauetan garbi geratu da, noski, euskararen eta euskal kulturaren alde egin dudan lana. Denon artean sakondu, zabaldu eta burutu behar dugu hasitako lana. Diputazioaren barruan badira horreterako bi bide:"Junta de Caoperación Cultural" eta "Seminario Julio Urquijo" dira bi bide hoiek.
- Bilinguismo kontua, nola ezarriko zenuke gure artean?
- Egiazko bilinguismoa izan dadila, bi hizkuntzetatik, bietako edozein, hitzegiteko aukera Izan dezagula, bakoitzaren egiteko desberdinen erabera, hizkuntzan oinarritutako bi komunikabide desberdin sortu gabe.

16-17
Juan Maria Araluze

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakDiputazioak
PertsonaiazARALUCE1

Azkenak
Euskadi nazioa da

2025eko Aberri Egunean, Imanol Pradales lehendakari jaunak “Euskadi Nazioa da” eta “hemen jarraitzen dugu eta jarraituko dugu, gure hizkuntzarekin eta gure nazio nortasunarekin, ez izan zalantzarik”, ozenki esan zituen.

Euskalduna naizen aldetik,... [+]


Sader-Profersaren Zorrotzako lantegien jarduera etetea eskatu dute auzokideek osasuna kaltetzen duelako

Auzo elkarteak, herri mugimenduak eta ekologistak batu ziren asteazkeneko kontzentrazioan. Lantegien jardueraren amaiera itxaroten ari dira duela hamar urte.
 


Landaguneen despopulazioa
Perotx oinetxea birgaitu, Nafarroako Urraul Goiti biziberritzeko

Nafarroako landa gune asko daude despopulazio arrisku larrian eta horietako bat da Urraul Goiti Pirinioaurreko bailara. Hango Adoain herrian biztanle bakarra bizi da iraunkorki eta 93 urte ditu. Han da ere Perotx oinetxe zaharra eta berau birgaitzeko herri ekimena abiarazi dute.


Tunisiatik Gazara abiaturiko ‘Al Soumoud’ auto-karabana geldiarazi dute Libiako Sirte hirian

Asteartean pasa zuten Tunisia eta Libiaren arteko muga, ondotik Egiptora sartu eta bertatik Gazara heltzeko asmoz. Berez, Libiako autoritateen babesa jasota du ekimenak, eta jarrera horri segika bidea berriz irekitzea galdetu diete poliziei antolatzaileek.


Israelen erasoaren aurrean, Iranek mendekua iragarri du eta 100 bat dronerekin erantzun du

Israelek Iranen aurka orain arte egindako aire eraso gogorrena egin du ostiral goizaldean, Leon operazioa-rekin. Erasoan, Israelgo Armadako 200 bat gerra hegazkinek hartu dute parte eta kalte handiak eragin dituzte Iraneko nuklear programa garatzeko eta misil balistikoak... [+]


Bilboko San Frantziskon ertzainek egindako eraso bat ikertzen ari da Segurtasun Saila

Erasoa Bilboko kale horretako ile apaindegi batean egin zuten maiatzean. Erasoa grabatua izan zen eta auzokideek salatu zuten.


Agus Gorbea, Gazako martxatik deportatua
“Martxak ezin badu aurrera egin, beste alternatiba batzuk jarriko dituzte martxan; zerbait egingo dute ziur”

Gazarako Martxara bidean, Kairoko aireportuan atxilotu zituzten euskal herritarren artean dago Agus Gorbea, eta momentuz deportatu duten bakarra izan da. Euskal Herrira bidean dagoela erantzun ditu ARGIAren galderak.


2025-06-13 | Irutxuloko Hitza
Palestinaren aldeko bi eguneko baraualdia egingo du Argituz elkarteak Donostian

Palestinako herria pairatzen ari den genozidioa salatzeko bi eguneko baraualdia egingo du Argituz elkarteak Donostian asteburu honetan, larunbatean eta igandean. Garibai kaleko 19. zenbakian egingo dute elkartasun ekintza.


Israel gosea arma gisa erabiltzen ari dela salatu du Nazio Batuen Batzar Orokorrak

Espainiako Estatuak eta Palestinak bultzatuta, 146 herrialdek alde bozkatu dute, 12k kontra eta 19 abstenitu dira. Ebazpenak Gazako sarraskia eta Israelen hedapena Zisjordanian salatu ditu eta nazioarteko ebazpen judizialak betetzea eskatu.


Zer egin Lemoizko zentral nuklearragaz?

1984an, Lemoizko zentral nuklearrak bere ateak betirako itxi zituen, konpondu gabeko urteetako gatazka eta zauriak atzean utzita; zentralaren azpiegitura ia berdin mantendu da, eta gertatutakoa, isilpean iraun du. Orain, tokikoek hainbat proiektu proposatu dituzte Basorda kalako... [+]


2025-06-13 | Ahotsa.info
Euskararen Defentsarako Sarea
“Bidegabea da euskara lanpostu publikoetan ez baloratzea”

Euskararen Defentsarako Sareak elkarretaratzea egin du Nafarroako Parlamentuaren aurrean ostegunean, aldarrikatzeko lanpostu publikoetan hizkuntzak baloratzen badira, euskara baloratzen ez den lanposturik ez litzatekeela egon behar. Eta beraz, Nafarroako Gobernuak egindako... [+]


Melisa Pérez, Kairon atxilotua
“Debekatu egin omen dute Gazara martxa, baina guk aurrera jarraituko dugu”

Egiptoko Gobernuak Israelen presioei men egin eta ehunka pertsona atxilotu ditu, Gazara egitekoa den martxa gelditu nahian. Hala ere, milaka lagunek martxari hasiera emateko prest jarraitzen dute, Israelen blokeoa apurtu eta genozidioa gelditzeko presioa egin asmoz. Melisa... [+]


Eguneraketa berriak daude