Ameslari handien kondena

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Ikasturte hau, zalantzarik gabe, ekitaldi handien ikasturtea izan da. Horrek hainbat hausnarketa eragin ditu kalean, eragile sozialetan zein sareetan. Eragin baino gehiago, azaleratu; egon bazeudelako lehenago ere. Esan beharrik ez dago: aisialdia ez da erantzukizun politikotik at dagoen eremua. Aisialdia errealitate sozial eta politikoaren isla da, baina aldi berean, berau aldatzeko palanka garrantzitsua ere bada. Kapitalaren logika da nagusi eta formula horren logikapean eraikitzen da egungo eredua. Are bistakoagoa da hori eskala handian: makro kontzertuetan, festibaletan... Fenomeno mundial horren aurrean Euskal Herritik badugu komunitate bezala zer hausnartu, logika merkantilistak gure sen komunitarioari pultsua irabazi ez diezaion, edo gure hizkuntzaren arnasberritzeak aro honetan izan behar duen formari buruz.

Handien aurrean txikia izanagatik, euskal kulturak denetarik behar du bere alde: txikia, handia, 'mainstream'-a, 'urderground'-a, gaztetxeak, Nafarroa Arena, kafe antzokiak...

Hori bai, sentsazioa dut sarritan elefante txikiaren tranpan erortzen garela. Elezaharraren arabera, ba omen zen hankatik lotuta bizi zen elefante txiki bat. Hamaika saiakera egin zituen urte luzez hankara lotua zeukan katea askatzeko. Ahaleginen ahaleginez, lehertuta bukatu zuen elefante txikiak, eta azkenean errenditu egin zen. Elefantea hazi egin zen, ordea, eta pisua eta tamaina biderkatzearekin batera, indarrak ere biderkatu zitzaizkion. Ia indarrik egin gabe apurtuko zukeen orduan katea, baina, animaliarik indartsuena izanagatik, ez zen sekula berriro ihes egiten saiatu, ezinezkoa zela ikasia zuelako. Irakurketa asko ditu alegiak, baina euskal kulturari ezartzen zaion kondenarekin paralelismo batzuk ikusten dizkiot. Gorka Urbizuk esan zuen aldizkari honetan bertan 2014ko elkarrizketa batean, kultura gutxitua izateaz gain, gutxizalea ere badela gurea, eta gutxieslea ere bai beste askotan. Berri Txarraken arrakastaren apar sasoian egindako elkarrizketa bat da. Orduan ere kritikaren bat edo beste jaso zuen taldeak oholtza handi batzuetan jotzeagatik.

Gu ere, hein batean, hanka lotua duen elefante txiki hori gara. Handien aurrean txikia izanagatik, euskal kulturak denetarik behar du bere alde: txikia, handia, mainstream-a, urderground-a, gaztetxeak, Nafarroa Arena, kafe antzokiak, Miribilla, erdiguneak eta bazterrak, boterea eta kontraboterea, kaleak eta pantailak. Urteak aurrera doaz, baina eztabaida zaharrak berri. Txikiari ukatu egiten zaio handi amestea, anbizioa ez balegokigu bezala. Euskaldunontzat eta euskal kulturarentzat zaila da arnasguneetatik haratago arnasteko agertoki batekin amestea. Baina biziraupenaz ari garenean, ekosistemak berak bere osotasunean izan behar du arnasgarria.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
Portugaleten ardiak lorezain

Portugaletera bazoazte, autobidea utzi eta hiriko sarrerako bi erreiko bide bazterrean 40 ardiko artaldea ikusiko duzue agian. Makilarekin zaindari dute alboan artzaina, iluntzetan itxituran sartu eta egunez pisu-lantegi arteko zelaietan bazkatzen du artaldea. Bere izena izan... [+]


“Ez dakit”

“Ez dakit” esaldi itzela da, baina zenbat kostatzen den esaten ikastea! Irakasleoi, batez ere, ikasleek eta gizarteak orojakileak garela sinistarazi digutelako. Beraz, eskola-emaileoi ezjakintasuna aitortzeak lotsa eta larria eragiten digu, gure ahultasun hori... [+]


2025-07-03 | Tere Maldonado
Adiskidetasuna, hausnarketa egiteke

Lagunen arteko erlazioak fluidoen fisikaren pean daude, amodio erlazioak baino gehiago, Zygmunt Bauman gorabehera. Ez du gura esan amodio harremanak, egun, solidoak direnik. Likuadora-ren soziologoak saiakera gomendagarria idatzi zuen horretaz, Maitasun likidoa, azpitituluz Giza... [+]


2025-07-03 | Ximun Fuchs
Etorkizuna gibelean da

Maiatzean Korsikan egon nintzen topaketa batean, hezkuntza artistikoa eta hizkuntzen irakaskuntza aipagai, gure antzerki taldean hezkuntza eta antzerkia anai-arreba bikiak baitira ekinean. Ikastaroan, luzaz mintzatu ginen linguista batekin, etorkinei frantsesa eta ingelesa... [+]


Teknologia
Isileko itzultzaileak

Pasa den astean kontabilitatea egiteko software libreko programa instalatu nuen ordenagailuan. Ez dakit lurralde guztietan berdin izango den, baina Bizkaian jarduera ekonomiko bat garatzen dugunok Batuz atarian egin behar ditugu fakturak. Batuz ataria ondo dago, baina... [+]


2025-07-02 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Kooperatibak

Kooperatiben mugimenduak euskal nortasunaren sakoneko afektu bat esnatzen du gehienetan. Kontzeptuarekiko gertutasun, harrotasun, lurraldetasun bat. Eta bizirik dabil, kooperatibek gaurkotasun handia irabazi dutelako, ez da iraganeko historiako ekimen euskaldun bat... [+]


2025-07-02 | June Fernández
Meloi saltzailea
Senar puteroak

Zezenketaren kontrakoa naiz, baina debekua heltzen den bitartean, jarraituko dut zezen-plazetan gozatzen”. Lagun baten iruzkin zinikoa gogorarazi dit Jose Luis Ábalos PSOEko ministro ohiaren azken polemikak. 

Izan ere, Koldo ustelkeria kasuaren testuinguruan... [+]


2025-06-25 | Castillo Suárez
Alferrikako bidaia

Lehengoan batera elkarrizketatu gintuzten Gonzalo Hermo poeta galiziarra eta neu. Kontatzen nion niri ere gustatuko litzaidakeela esatea nire aurrekoak marinelak izan zirela, baina nire familian denak dira galdatzaileak. Gainera, eremu industrial batean bizi naiz, itsasotik... [+]


Oporrik ez elkartasunari

Prekaritateak prekaritate, Euskal Herriko ezkerreko militanteak, oro har, ez gara txarto bizi. Udako oporrak dira horren adibide, asko baikara atseden plan bikaina dugunok; ikastaldi aroko gure ekologismoari, ordea, keroseno kiratsa dario. Zein baino zein hegaldi garestiagoak... [+]


Ea hurrengorako ikasten duzun...

“Ea hurrengorako ikasten duzun…”. Horrela agurtzen zuen amak onkologoa, kariñoz eta lotsarik gabe, kontsultatik ateratzen ginen bakoitzean. Hamar bat kontsulta egingo genituen bospasei urteren bueltan, eta agurra beti bera izaten zen. Emakume atsegina... [+]


Israelek gerra hasi eta Mendebaldeak babestu

Wesley Clark AEBetako jeneralak azaldu zuen moduan, 2001eko plana zen bost urtetan zazpi herrialde hartzea: Afganistan, Irak, Somalia, Sudan, Libano, Siria eta Iran. Ez dira bost urte izan, baina denak, azkena Siria, erori dira, Iran izan ezik.

Iranek erasoak Sirian, Iraken... [+]


Teknologia
OSHW

2016. urtean Ping elkarteak urtero Nantesen antolatzen duen Summer Lab-ean izan nintzen. Gurean ere halakorik badugu, adibidez uztaileko lehen astean Tabakalerako Medialabean ematen dena.

Nanteseko Summer Lab-ean OSHW (Open Source Hardware / Kode Irekiko Hardwarea) inguruan,... [+]


2025-06-25 | June Fernández
Meloi saltzailea
Persepolis

Irango hiru gune nuklearrei eraso diete AEBek pasa den asteburuan. Donald Trump eta aiatolaren arteko pultsuan eta Netanyahuren rolean zentratu dira hedabideak albistea ematerakoan, ez ordea bertoko zein diasporako herritarren larritasunean: Teheranetik ihes egiteko bultzakada,... [+]


Eguneraketa berriak daude