Mazzucato eta inor haserretuko ez duen industria-politika
Bost hamarkada igarota, badirudi Washingtongo Kontsentsua atzean uzten ari garela. Krisi klimatikoak eta, batez ere, Txinaren igoerak interesa berritu dute estatuak ekonomian izan beharko lukeen gidaritzan eta parte hartze aktiboan. Garai bateko austeritatearen kudeatzaileek, Mario Draghi-k, kasu, industria-politika ausartak aldarrikatzen dituzte orain. Norabide horretan, itzal handia izan du autore baten obrak, baita Euskal Herrian ere: Mariana Mazzucato eta bere “Estatu ekintzailea”.
Mazzucatok proposatzen duena ez da berria, estatu garapenzale asiarraren bertsio berritua baizik. Industrializazioa eta berrikuntza ardatz dituen agenda proposatzen du, trantsizio ekologikoa eta desberdintasunaren murrizketa bezalako helburuak dituen agenda, zeina estatuaren, sektore pribatuaren eta gizarte zibilaren arteko epe luzerako aliantzan oinarritzen den. Proposatzen du aldaketa klimatikoaren aurkako borroka egitea inbertsio publikoaren bidez eta inbertsio pribatua baldintzatzeko zenbait mekanismoren bidez, eta desberdintasunaren aurkakoa aurre-banaketazko mekanismo bidez. Hau da, aberastasuna orain birbanatu ordez, aberastasun gehiago eta berria sortzea, ondoren modu progresiboan banatzeko.
Mazzucatok proposatzen du aberastasuna orain birbanatu ordez, aberastasun gehiago eta berria sortzea, ondoren modu progresiboan banatzeko
Ikuspegi ezkertiarrenetik leporatu izan zaio kapitalismoaren defendatzaile irmoa izatea, keynesiar petoa, berak adierazi bezala, kapitalismoa bere buruagandik salbatu nahi duena. Baina, badu zentzurik kritika horrek? Ekonomiaren gidaritza publikoa, inbertsioaren demokratizazioa eta epe luzerako planifikazioa, helburu sozioekonomiko jakin batzuen barruan, zalantzarik gabe, alternatiba ekosozialista eraikitzeko ezinbesteko zutabeak dira.
Hala ere, epe luzerako ñabardura bat lirudikeena, proposamenaren epe motzerako muga nagusietako bat ere bada. Mazzucatok ez du kontuan hartzen kapitalismoa klase antagonikoen gizartea dela, ez ditu kontuan hartzen botere harremanak, eta datozkigun eskasia garaiak ikusita, erabilera balioaren eta truke balioaren arteko kontraesan gorakorrak ezinezko egingo duela sektore pribatuaren eta interes orokorraren arteko kontsentsua. Zenbateko desberdintasuna da desberdintasun onargarri bat? Estatuaren parte hartzea ekonomian klaseen arteko lehiak zehaztuko du, ez berrikuntzak.
Egungo urgentziak eraginda, progresismoak bere proposamenak besarkatu ditu, balizko errealismo bat oinarri, kapitalismoaren saihestezintasuna onartzean datzan errealismo bat, baina ez dituena horren joko-arauak aitortzen. Mazzucatok Mission economy azken liburuan baieztatzen du ez dagoela “merkatuaren portaerarik saihestu ezin denik”. Ados, baldin eta merkatu hori ez bada kapitalista.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Bata bestea irentsiz gordetako azken galtzerdi parearen ondoren, ezin izan nuen kaxoia itxi. Horrela zegoen, gaizki itxita, bi astez jada, pijamena (pijamen tiraderan, oparitutako hiru izan ezik, ez dago pijamarik; “etxerako” kamiseta eta galtzaz beteta dago). Atera... [+]
Londrestik iritsi da ospe handiko arkitekto bat Galiziako herri txiki batera. David Chipperfield du izena, eraikinak mundu osotik zehar ditu, Berlin, Milan eta Shangaigo bulegoetatik lanean. Arkitektura elegantea, fina, Sir batek egindakoa. Istorioa Corrubedo herrixkan hasten... [+]
Neronek esan nezake, baina Macronek esan zuen. Frantses nazioa zatitzeko tresnak omen dira frantsesa estatu hizkuntza bilakatu baino lehenagotik ere exagonoan baziren hizkuntza horiek. Aitortu ordez Frantziak hizkuntza horietako hiztunak azpiratu, uniformizatu eta asimilatu egin... [+]
Tabernan zaude, barran, eskatu nahian. Mostradorean beste pertsona batzuk ere berdin. Laster izango da zure txanda, baina zuri tokatu arren, zerbitzariak ez dizu galdetu ea zer nahi duzun, salto egin dizu eta zure atzean etorri den gizona atenditu du. Ergel aurpegia geratu... [+]
Barruan dudan zera honi idatzi nahiko nioke. Pandemiatik ia bost urte beteko dira, eta garai hartan gazteak ginenak hasi gara, gazte izaten jarraitzen badugu ere, bestelako espazio batzuetan orbitatzen. Etxebizitza, bizi proiektua, amatasuna, lana, osasuna... elkarrizketetako... [+]
Gogoratzen al duzue? Legebiltzarreko %90ak onartu zuen Hezkuntza Akordioa duela bi mende –barkatu, bi urte–. Ezkerraren biltzarkideen erreakzioa euforiaren eta neurriko gogobetetasunaren artean mugitu zen. Onarturiko dokumentuaren arabera, zentro pribatuek diru... [+]
Egotea egitea da. Hala dio aurten Durangoko Azokak, eta egia da, azokaren beraren kasuan behintzat eta Euskal Herria aintzat hartuta. Dagoeneko 59. azoka da aurtengoa, eta urtero egote hutsak frogatzen du euskara, euskal kultura, euskal nazioa egiteko modua dela Durangoko... [+]
Bilbon bazterkeria arriskuan dauden kolektiboekin lanean aritu nintzen bost urtez, arrakala digitalaren inguruan, batez ere emakumeekin. Bidean, bortizkeria matxistekin eta beste arazo askorekin aurkitu nintzen. Oso modu organikoan, indarkeria matxista pairatzen zuten... [+]
Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]
Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Esaten da Simone de Beauvoir-ek idatzi zuela zapaltzailea ez litzatekeela hain indartsua izango zapalduaren lerroetan konplizerik ez balu. Niri oso normala iruditzen zait... zer nahi duzue, ba? Zapalduta zaudenean, ulergarria ere bada zure kondizio hori hobetu nahi izatea, eta... [+]