Judutarren jazarpena gure artean
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Afaltzen ari zirela entzun zuten ate hotsa. Zeruko izarrek sabbata heldua zela zioten”, horrela hasten da Gaizka Arostegiren nobela labur hau, Gestapoko "zakurrek” Sara eta bere gurasoen etxeko atea jotzen duten unean. Irakurleak ondorioztatuko zuen moduan, Bigarren Mundu Gerran girotutako nobela dugu, 1944ko urtarrilean Ipar Euskal Herrian kokatua, Baionako Santizpiritu auzoan. Gurasoak preso eraman ondoren, Sararen ihesaldia kontatzen du.
Abenturazko nobela historikotzat har dezakegu Txokolat; dramatzat ere bai, baina baita adiskidetasunaren eta konpromisoaren aldeko obratzat ere. Izan ere, Sarak hegoalderako bidean Maddiren eta bi mutilen laguntza izango du, beren burua arriskuan jartzen duten neska-mutilen laguntza.
179 orrialdeko nobela 53 kapitulutan dago banatuta; alegia, kapitulu laburrez osaturiko obra da, eta horrek arintasuna eta bizitasuna ematen dio lanari. Irakurlea egoera, gertakari eta ekintza batetik bestera doa orrietan aurrera egin ahala, eta Sararen larritasunean, salbatzen den ala harrapatzen duten jakin nahian ibiliko da. Hori guztia idazkera zaindu eta biziaz, elkarrizketa ugariz eta deskribapen laburrez osaturik. Ez gaitu, beraz, harritu behar irakurtzen hasi eta gutxira liburuko azken orrietan aurkitzeak.
Gertakari larri horiez hitz egiten dugunean, askotan ahaztu egiten zaigu gure artean ere nazien jazarpena jasan zuten judutarrak egon zirela. XVI. mendean Nafarroatik Baionara aldera ihesi joan ziren haien ondorengoek nazismoaren garaian bueltako bidea egin behar izan zuten.
Alde horretatik, nobela egokia da; bizia, entretenigarria, gure historiaren pasarte gogor bati buruzkoa, baina baita pertsonok dugun txarrena eta onena erakutsi ahal diguna.
Nobelako amaierak irakurlearen irudimena bultzatzen du; amaiera irekia da, Sara Bidasoa ibaia zeharkatzeko prest, “etorkizuna beste ertzean zegoen. Bere zain”. Irakurleak berak imajinatu beharko du nolakoa izango den Sararen geroa… ala idazleak bigarren nobelan kontatu ahal izango du. Hala izango ahal da!
.jpg)
Ahanzturaren leizea
Paco Roca eta Rodrigo Terrasa
Itzultzailea: Bego Montorio
Astiberri, 2024
------------------------------------
Zer gertatzen da Ahanzturaren leizea Txiki eta Otaegiri buruzko polemika betean irakurtzen denean? Guri iruditu zaigu ez dagoela momentu... [+]
Kontra
Ane Zubeldia Mangriñá
Susa, 2025
----------------------------------------------------------------------------------
Hatz-mamiekin jarraituta irakurtzeko azalerak bildu ditu Ane Zubeldia Magriñák bere lehen poema bilduman: ur gainak, zuhaitz... [+]
Beste zerbait
Danele Sarriugarte
Consonni, 2025
------------------------------------------------------------------------------------------
Zazpi urte pasatu dira bigarren eleberria argitaratu zuenetik eta hamaika lehenengo liburutik. Bitarte honetan, baina, letrei... [+]
Eresia. Hil-kanta aitari
Goiatz Labandibar
Elkar, 2025
------------------------------------------------------------------
Goiatz Labandibarrek azken urteotan Amez (2022), Bekatua (2023) eta Zoo (2024) idatzi ondoren, Eresia. Hil-kanta aitari (2025) argitaratu berri du... [+]
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025
------------------------------------------------------------------
Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]