Martxoaren 8a "ospakizuna baino gehiago borroka eta salaketa eguna da". Euskal Herriko Mugimendu Feministak argi utzi du egunaren helburua. Azken urteetan berebiziko garrantzia hartu du emakume langileen nazioarteko egunak Euskal Herrian ere, eta 2018ko greba egun jendetsutik, aldarri feministak indarrez entzun dira ehunka herri eta hiritan. Aurten ere dei egin dute kalera ateratzera, Gure bizitzekin negoziorik ez lelopean, emakume langileen eskubideak, zaintza publiko komunitarioa eta indarkeria matxistaren aurkako borroka aldarrikatzera, besteak beste. Mugimendu Feministaren hiriburuetako deialdi nagusiak hauek dira: Baionan 18:00etan Herriko Etxeko plazatik, Bilbon 19:00etan Jesusen Bihotza plazatik, Donostian 18:30ean Antiguako tuneletik, Gasteizen 18:00etan San Anton plazatik, eta Iruñean 19:00etan Antoniutti parketik. Hainbat herritan ere antolatu dituzte manifestazioak.

Azaroaren 30eko greba feminista orokorra mugarri izan zen, eta hala berretsi du Denon Bizitzak Erdigunean plataformak otsailaren 20ko prentsaurrekoan. Azpimarratu dute grebarako sortutako tokiko asanblada ugarik lanean jarraitzen dutela eta Mugimendu Feminista "gogoz eta anbizioz" dagoela: "Asanbladak aktibatu ditu, gogoak indartu ditu, sare batzuk piztu ditu", azaldu du Ainhoa Olaso plataformako kideak. Zaintza publiko eta komunitariorantz egiteko pausoak ematen jarraitzen dutela ziurtatu dute, besteak beste, tokiko dinamikak sustatzen eta Herri Akordioa zabaltzen. Olasok gogorarazi du Mugimendu Feministaren aliantzak estutzeko balio izan duela grebako lanketak, eta etxeko langileen elkarteekin, sindikatuekin, sexu langileekin zein eragile sozialetako kideekin batera, erabaki guneetan eragiteko prest daudela.

Hain zuzen, instituzioen jarrerari irakurketa negatiboa egin dio Denon Bizitzak Erdigunean plataformak: "Instituzioetatik jaso dugun erantzuna ez da behar genuena izan. Arduratuta gaudenon ahotsa ez dute kontuan hartzen, ez dute greba feminista orokor bat egin izana baloratzen". Zaintza sistema publiko komunitarioa aldarrikatu zuten A30ean, baina Olasok dio erakundeek ez dituztela kontuan hartu haien eskariak: "Ez zaie interesatzen haien politikagintza zalantzan jartzea ezta aldatzea ere. Argi dago zein den gure bizitzen eta kapitalaren artean egiten duten hautaketa".

Emakume langileak, prekarizatuta

M8an instituzioak eta erakundeak interpelatzen segituko dute feministek, eta Gure bizitzekin negoziorik ez lemapean ardura hartzeko eskatuko dute: "Zoritxarrez, ez da zaintza logika merkantilistetan dagoen afera bakarra, bizitzeko oinarrizko behar guztiak daude merkantilizatuta; elikadura, etxebizitza, osasuna… aski da!". EAEn onartutako zaintza ituna kritikatu dute, eta Jaurlaritzari leporatu diote Mugimendu Feministaren "diskurtsoaz jabetzeko saiakera". Jaurlaritzari eta Nafarroako Gobernuari mezua bidali diete, esanez ez dutela itunik nahi baldintza hauek betetzen ez baditu: publifikazioaz eta pribatizazioaren aurka hitz egitea, baita Atzerritartasun Legea deuseztatzeaz ere, besteren artean. Exijitu dute itunak baldintza horiek betetzeko "plan eta aurrekontu zehatzak" izan behar dituela.

Sistema kapitalista heteropatriarkalak emakumeen lan-indarra hainbat modutan esplotatzen duela gogorarazi du Euskal Herriko Mugimendu Feministak: "Enpleguan, lan feminizatuetan, baita dohainik eta aitortu gabe egiten ditugun zaintza lanetan ere. Horrek zuzenean prekaritatera eta etengabeko zapalkuntza egoeran bizitzera kondenatzen gaitu". Lanaren banaketa sexuala salatu dute, eta nabarmendu dute emakumeek jasotzen dituztela pentsio baxuenak eta soldata arrakala dagoela. Urtean gizonek baino 7.000 euro gutxiago irabazten dituzte andreek Hego Euskal Herrian, 2020ko datuen arabera.

Ipar Euskal Herrian ere lan eta zaintza eskubideen alde altxatzera dei egin du Baionako Manifeministen Kolektiboak, gutun ireki baten bitartez. Bizitzaren eta lanaren arteko "egiazko balantza" izateko, baliabide "ausartak" eskatu dizkiete erakundeei, esaterako, "etxean den gurasoaren estatusa onartzea gutxieneko hezkuntza soldata baten bidez".

Borroka feminista, zapaldutako guztien izenean

Mugimendu Feministak Martxoaren 8a baliatuko du gogorarazteko egoera bereziki zaurgarrian dauden emakumeen eskubideak; Europara migratu behar izan dutenak, eta Atzerritartasun Legearen ondorioz indarkeria eta arrazakeria jasaten dituztenak, hala nola lan munduan edota indarkeria matxistari dagokionean. Halaber, Israel egiten ari den genozidioa salatzeko probestuko dute eguna, eta Euskal Herritik Palestinara elkartasuna eta maitasuna helarazteko, "gaurko egunean bereziki emakume palestinarrei".

Baionako Manifeministen Kolektiboak ere borrokara batzeko deia luzatu die "munduko emazte eta zapaldu guztiei": "Norma hausten duzuen guztiak, borroka honetan elkarrekin gaude". Ipar Euskal Herrian autodefentsa eta antolaketa feministan jarri dute fokua, mobilizazioen prestaketa lanetan aritu den Irantzu Idoatek baieztatu duenez. Martxoaren 8a indarrak batzeko abiapuntutzat hartu dute, eta manifestazio ostean eskaintza kulturala emango dute, feministen arteko harremanak sendotzeko asmoz: "Lehen pauso bat izatea espero dugu, mugimendu feminista aktibatzen hasteko maila erregularrean, eta ez soilik Martxoak 8an edo Azaroak 25ean". Idoatek azpimarratu du feminista ugari borrokarako "gogoz" daudela, baina jakitun direla ez dutela Hego Euskal Herriko mugimendu feministaren egonkortasunik. Halere, ostiralean manifestazio jendetsua eta zabala espero dute, kontuan izanda Frantziako Estatuan greba eguna ere badela; intersindikalak ere bat egin du grebarekin. "Lan greba, etxeko lan greba, gorputz greba eta kontsumo greba eginen dugu", gogorarazi dute Ipar Euskal Herriko antolatzaileek.

Hainbat kolektibok hartu dute parte Baionako mobilizazioa antolatzen, ildo eta ideologia anitzetakoak, baina Idoatek azpimarratu du garrantzia eman diotela irakurketa komun bat plazaratzeari, nahiz eta "zailtasunak" eta "desberdintasunak" topatu dituzten lanketa horretan: "Denen arteko oreka bilatu da". Argitaratu duten gutun ireki hori borrokara batzeko dei argia da, eta "ahizpa eta burkideei" zuzentzen zatzaizkie, "elkarrekin altxatzera", autodefentsa feminista artikulatzera.

M8aren harira aldarrikapen zerrenda zabala osatu dute, besteak beste, ondorengoa eskatu dute: hezkuntza parekidea, "aukeren berdintasuna bermatzeko eta genero dikotomiarik gabeko edukiak izateko"; gorputz askatasunaren eskubidea izateko, abortu eskubidea "behar den tokian bermatzea", eta laguntza bidezko ugalketa zein antisorgailuak denentzat urririk izatea; indarkeria matxistaren eta feminizidioen egileek erantzukizuna izatea; eta sistema kapitalista neo-kolonial eta arrazista hausteko, Espainia eta Frantziako estatu zapaltzaileek migrazio lege "basatiak" baztertzea.