Esan gabekoak, gaizki esanak, berba gehiegikeriak
Arrain hezur bat eztarrian
Olatz Mitxelena
Elkar, 2023
--------------------------------------------------------
Igartza saria jasota, liburu hau da Olatz Mitxelenak argitaratu duen lehenbizikoa. Hamar errelatuk osatzen dute Arrain hezur bat eztarrian materiala; izenburu iradokitzaile eta portada erakargarriak ongi etorria egin eta sorpresaz betetako kutxa aurkituko du irakurleak orriotan.
Errelatuak beraien artean desberdinak izateagatik hari komun bat dute: eztarrian esan gabe geratzen diren hitzek, ahora pasa gabe trabatuta geratzen diren pentsamenduek, isiltasunek, komunikazio faltak eta gaizki-ulertuek harremanak baldintzatzen dituzte, aldatu, apurtu eta deseroso bihurtu. Errelatu bakoitzean, ordea, estrategia desberdina erabiltzen du autoreak pertsonaien arteko arrakala erakusteko:
Alde batetik, pertsonaien barne munduan murgiltzen gaitu autoreak. Pertsonaiek pentsatu eta sentitzen dutena urruti dago esan eta egiten dutenarekin. Horrela, irakurleak informazio osoa duen arren, pertsonaien artean amildegi emozionala, fisikoa, nola gertatzen den ikusiko dugu. Honen adibide dira Paperezko gorputzak, Hori dena zor dizut edo Botanika ikastaroa ipuinak.
Bestetik, egoera itogarriak aurkezten dizkigu autoreak pertsonaien arteko ulertu ezin hori girotzeko. Behe lainoa edo Katuka ipuinetan min fisikoa, botaka, kiratsa, ustela hitzak aurkituko ditugu. Nazka eta egonezina nahasten dira. Eta Oinordetzak ipuinean ere irribarre batek pertsonaiari eragiten dion nazka eta egonezina agertuko dira.
Gorputz barruetan gertatzen dena kanporantz egiten dutenarekin kontraesanean dago ipuinotan. Hauetako batzuetan autoreak egiten duen fantasiaren erabilerak egia eta gezurraren arteko mugak lausotzen ditu. Eta, gainera, kontatu duena benetan gertatu ote den zalantzan jartzeko gaitasuna dute.
Errelatu batzuek sorpresa eragiten dute, angustia, itolarria, amorrua, angustia. Barrea eragiten duenik ere bada, ironia fina erabiltzen baitu autoreak sarri. Ez dago epel utzi nauen istoriorik hala ere. Eta izugarri gozatu dut hitzek kontatzen dutenaz gain, esan gabe geratzen direnek iradoki didaten guztiaz ohartuta, hautatzen dituen irudien botereaz konturatuta. Loturak eta jolasak oso ongi josi ditu eta oso liburu borobila dela esango nuke. Hurrengoen zain geratuko gara, Olatz!
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]
Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa
Amancay Gaztañaga
Elkar, 2024
-----------------------------------------------------
Amancay Gaztañagak Martin Martina eta urrezko orraziaren misterioa kaleratu du Alain Martinezen ilustrazioek lagunduta... [+]