Urrutiko intxaurrak
Zomorrotu
Aintzane Usandizaga
Txalaparta, 2023
----------------------------------------------------------
Aintzane Usandizagak argitaratu duen helduentzako bigarren ipuin bilduma da Zomorrotu. 77. orrialdean azaltzen da zer den zomorrotzea: “norbaitekin liluratuta egon ostean” gertatzen dena, interesa galtzea, aspertzea, arrunt bilakatzea. Liburuaren azaleko Pili Aguadoren ilustrazioak ordea, beste irakurketa bat ekartzen digu: pertsona batek bere mozorroa edo maskara altxatzean atzean agertzen den aurpegi biluzia erakusten digu erdizka. Izan ere, hori da liburu honetan topatuko duguna. Pertsonaia batzuek idealizatuta zituzten pertsonek, bizimoduek, harremanek edo lanek distira galduko dute eta argi-ilunekin agertuko zaizkie bat-batean.
Bost narrazio luze dira, ataletan banatutakoak, eta pertsonaia batzuk ipuin batean baino gehiagotan agertuko dira. Lehen, bigarren edo hirugarren mailako pertsonaiak izango dira txandaka. Mai eta Maddalenen istorioa da zentralitate handiena duena agian, eta Begori buruz gehiago jakiteko gogoarekin geratu naiz. Horregatik uste dut ez dela nobela bat, horretarako gehiago garatu beharko liratekeelako pertsonaien arteko sareak eta istorioen hariak garatu.
Akiles eta Egin genezakeen onena iruditu zaizkit borobilenak. Su txikian egositakoak amaierako kolpera heldu arte. Bizitzan aurrera joan ahala eraikitzen dugun egunerokoa zein erraz erori daitekeen edo, nahi izatera, zelan eraitsi genezakeen ikus dezakegu. Gainera, familia eta lanari buruzko gogoeta egiteko aukera ematen digute testuok, gure jendartean oinarrizko zutabe diren bi eremu eta harreman-sareak biak. Harreman sexu-afektiboei eta adiskidetasunari buruz hausnartzeko beta ere eskaintzen digute ipuinok, gaztaroan eta helduaroan, eta bi aro horien artean, gertatzen diren zenbait egoera ekartzen dituelako egileak.
L irakurtzean asko gozatu dut egilearen umore finarekin eta bertako zenbait irudirekin; protagonistaren eta autoeskolako irakaslearen arteko tira eta birekin, adibidez.
Baina interesgarriena orriotan zomorrotzea edo mozorroa jaustea da. Zer egin norberaren zaurgarritasuna azaltzen denean? Aspaldiko fantasia gauzatu eta gero? Miresten duzun pertsona ezagutzean? Ametsak betetzeko aukera heltzen bada? Zure bizitzaren bolanteari eusten diozunean?
Anatomia bertikalak
Lierni Azkargorta
Balea Zuria, 2025
------------------------------------------------------------------
Lierni Azkargortak Anatomia Bertikalak liburuaren aurkezpen saioan esan eta Berria egunkariak jaso moduan irakurri ditut poema gehienak: ozen, ahoz... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Kanbodiako enbaxada
Zadie Smith
Itzulpena: Garazi Ugalde
Igela, 2022
-----------------------------------------------------
Batek baino gehiagok askatu ezin duen ideia faltsua da Europa jende berdinez soilik dagoela eraikita. Eta ez bakarrik faxistek. Egiatan, gutako... [+]
Carmilla
J. T. Sheridan Le Fanu
Itzulpena: maialen berasategi
Erein, 2025
------------------------------------------------------------------------
Literatura unibertsala bilduman argitaratu berri dute J. T. Sheridan Le Fanu irlandarraren 1872ko Carmilla. Maialen... [+]
Agur Karibu
Marian Porcel
Elkar, 2025
SIMULAKRO BAT
Leire Ugadi
Elkar, 2025
---------------------------------------------------------------------
Hitzak hautsi egin dezake, kolpatu, arrakalatu eta apurtu. Simulakro bat (Elkar, 2025) izendatu du Leire Ugadik (Urduña, 1996) simulakro hutsetik harago... [+]
Zoriona, edo antzeko zerbait
Karmele Mitxelena
Elkar, 2024
------------------------------------------------------------------
Helduentzat bigarren liburua du Karmele Mitxelenak. Lehenengoa ipuin liburua izan zen, eta honetan ere nabari zaio ipuingile eskua; izan ere,... [+]
Lur jota Parisen eta Londresen
George Orwell
Igela, 2025
George Orwell Abereen etxaldea (Animal farm, 1945) eta 1984 (1949) eleberriengatik ezagutzen dugu, euskarara itzuliak biak. Baina horien aurretik Down... [+]
Antzinako berri-berriak
Kae Tempest
Igela, 2022
-----------------------------------------------------------------
This poem was written to read aloud / Poema hau ozen irakurtzeko idatzi zen.
Horrela hasten da Kae Tempesten Antzinako berri-berriak liburua, lehen... [+]
Txori Gorri. Andre siux baten idazlanak
Zitkala- Sa
Testu zaharrak, 2022
Zitkala-Sa hegoaldeko Dakoten erreserban (AEB) jaio zen 1876an. Eskolan asimilazioan oinarritutako hezkuntza jaso zuen, eta horren... [+]
TARTARO
Testuak: Xantal Barnetxe
Ilustrazioak: Leire Perret
Ikas, 2025
--------------------------------------------------------------------
Tartaro infernuaren antzeko tokia dugu antzinako Grezian, baita pertsonaia mitologikoa ere, Virgiliok aipatua aspaldian eta... [+]
Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma
Naia Torrealdai Mandaluniz
Txalaparta, 2025
-----------------------------------------------------------
Naia Torrealdai Mandalunizek Amaieratik hasi. Euskal feminismoa, aldaketarako paradigma saiakera argitaratu... [+]
hezur berriak
Ane Labaka Mayoz
Susa, 2025
Tapakia
Maite gurrutxaga
Erein, 2025
-----------------------------------------------------------
Tapakia liburu honen azala ikusten badugu, bertan sagu pipertu bat ikus dezakegu lehortzen ari den tapaki zuri-zuri baten ondoan. Gero, normalean kasu gutxi egiten diegun... [+]
Zuzi iraxegia. euskal emakume idazleak eta literatura klasikoa
Amaia Alvarez Uria
Testu zaharrak, 2024
----------------------------------------------------------------
Liburua esku artean izan aurretik ere arnas luze bat atera zitzaidan barru- barrutik: “ze... [+]