Boto eskea, zortzi hizkuntzatan

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak

Sua eta mina piztu dizkigu PSNren hauteskunde kartel eleaniztunak. "Barrenak behar dira Nafarroan 2023. urtean botoa zortzi hizkuntzatan eskatzeko, euskara baztertuta. Putakumeak. Urdeak. Ezta itxura egiteko ere".

Halako purrustadak irakurri dira egun hauetan Euskal Txio Herrian, zorioneko kartelaren kontura. Behin berriz, sozialistekin koleratzeko motiboak ez zaizkigu falta. Zintzoak izan gaitezen, dena dela. Hauteskunde txartel batez ari gara. Euskara gehitu izan balute ere, botoa emanen genien?

Aurten, mota guztietako datu soziologikoak argitaratu dira bozketen bezperetan. Inoiz baino gehiago. Inoiz baino ugariagoak. Izan da euskararen ezagutza ere gurutzatu duenik boto asmoarekin. Horren arabera, Nafarroan, euskaldunen %60k EH Bilduren txartela zeukaten prest hautetsontzian sartzeko. Bertze %40aren gaineko informazioa ebasten zigun delako albisteak. Hala ere, ez da uste izatekoa PSNrendako bazka handirik zegoenik aska horretan.

Ez da alde batera uztekoa gisa horretan moldaturiko kartel batean itxurakeriak zenbaterainoko karga duen. Euskaldunen aldera hain hotz dagoenak zertaz izan behar du berotasun handiagorik arabiar edo errumaniar hiztunen aldera? Hemen ez da sentiberatasun konturik, ordea, kalkulu hutsa baizik. Eta garbi dago PSNri, bere ikuspuntutik, errumaniera edo arabiera errentagarriak zaizkiola, euskara ez bezala. Garbi gelditu da hasieran: sozialista espainiarrak jende doilor eta mespretxagarria dira. Ez, ordea, ergelak.

Nafar berriak Erresuma Zaharreko biztanleriaren %20 izanen dira luze gabe. Hala ere, zer begi-kliska guti egiten zaien gure mundutik. Zein keinu guti hauteskunde hauetan ere

Euskal abertzaleei, jakina, ez zaie halakorik gertatzen. Euskal abertzaleak ez dira segurki ez doilorrak ez mespretxagarriak. Azkarragoak ote diren, aldiz, hori ez dago hain garbi.

PSNk atera du zortzi mintzairatan ondutako afixa, ez "gureek" alemana-edo kendu eta euskara sartuta. Javier Esparza (UPN) ikusi dugu egun hauetan Sanduzelaiko meskita bisitatzen, ez Uxue Barkos. Podemoseko zerrendaburuak bildu dira etorkinen elkarteekin, ez Joseba Asiron.

Horiek ere kalkulu hutsez ari zirela? Bistan dena. Zer da politika, bada, kalkulu hutsa ez bada?

Nafar berriak Erresuma Zaharreko biztanleriaren %20 izanen dira luze gabe. Herrialde honetan sortzen diren hiru haurretarik batek estatutik kanpo jaioa du aita edo ama; gehienetan biak. Hala ere, zer begi-kliska guti egiten zaien gure mundutik. Zein keinu guti hauteskunde hauetan ere. Zein arrotz ditugun. Zein arrotz gaituzten. Gero ikastoletan eta D ereduetan nahi ditugu. Baina, hara, ez dira etortzen.

Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora

ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.


Kanal honetatik interesatuko zaizu: Iritzia
2025-08-18 | Behe Banda
Autosalaketa

Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]


Non dago Maider?

Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


2025-08-04 | Behe Banda
Kale estuak dituzten hiriak

Etxe pareko lokala itxita, obretan, zerbait berria irekiko dutelako susmoa. Ez da izanen mertzeria bat, ez eta loradenda bat. Kasurik onenean taberna bat, ohikoa, auzokoa, eta txarrenean gastrobarra edo specialty cafe bat. Ez duzu dirurik bost euroko kafea erosteko. Ez duzu... [+]


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


Teknologia
Sormenerako suntsipena

Gaztetxo bati lehen mugikor adimentsuak eskaini beharko liokeena zer izan beharko litzatekeen hasi naiz pentsatzen. Nork daki, beharbada ordenagailuetarako Luberri edota Txikilinux sistema eragile libre euskaldunak sortu ziren bezala, mugikorretarako garatu liteke Linage... [+]


2025-07-30 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Gehiago

Inoiz Erdi Aroko etxe museifikaturen batean egon bazarete, etxeko altzarigintza egurrezkoa, berniz ilunekoa eta dekorazio landuarekin egina zela konturatuko zineten. Eta etxearen dekorazioari dagokionean, deigarriena da zeinen altzari gutxi zituzten edozein gela motan, baita... [+]


2025-07-30 | June Fernández
Meloi saltzailea
Coca-Cola

Bilboko 13 konpartsek iragarri dute ez dutela Coca-Colarik salduko Aste Nagusiko txosnetan.  Instagramek albiste horri buruzko Deiaren argitalpena iradoki zidan, eta iruzkinak hiru multzotan sailkatuko dizkizuet: konpartsei isekak, halako ekintzek eraginik ez dutela... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


Eguneraketa berriak daude